კარლ ლიბკნეხტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[[1900]] წლიდან იყო გერმანიის სოციალ-დემოკრატიული პარტიის წევრი. ებრძოდა გერმანულ კაპიტალიზმსა და მილიტარიზმს. მხარს უჭერდა რუსეთის[[რუსეთი]]ს [[1905]]-[[1907]] წლების რევოლუციას. [[1907]] წელს დააარსა ახალგაზრდობის ინტერნაციონალური მოძრაობა. [[1912]] წლიდან იყო [[რაიხსტაგი]]ს წევრი. [[პირველი მსოფლიო ომი]]ს დროს გამოდიოდა ომის წინააღმდეგ. [[1917]] წლის ოქტომბერში მხარს უჭერდა ბოლშევიკურ გადატრიალებას. [[1919]] წლიდან [[როზა ლუქსემბურგი|როზა ლუქსემბურგთან]] ერთად იყო გერმანიაში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარებისთვის ბრძოლის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი.

კარლ ლიბკნეხტი დაიბადა გერმანიაში, ქალაქ - [[ლაიპციგი|ლაიპციგში]], ვილჰელმ მარტინ ფილიპ კრისტიან ლუდვიგ ლიბკნეხტისა2ლიბკნეხტისა და მისი მეორე მეუღლის ნატალის ოჯახში, რომელიც ასევე მკაფიო პოლიტიკური პოზიციების მქონე ოჯახიდან იყო. ნატალის მამა - თეოდორი გახლდათ [[1848]] წლის ფრანკფურტის პარლამენტის წევრი.

კარლის მამა ცნობილი პოლიტიკოსი გახლდათ. იგი [[ავგუსტ ბებელი|აუგუსტ ბებელთან]] ერთად ირიცხებოდა გერმანიის მარქსისტული სოციალურ-დემოკრატიული პარტიის თანადამფუძნებელთა შორის. კარლ ლიბკნეხტი სამართლისა და პოლიტიკური ეკონომიკის შესწავლის დროს ლაიფციგისა და [[ბერლინი|ბერლინის]] უნივერსიტეტებში მარქსისტულ წრეებსა და საპროტესტო აქტივობებს ხელმძღვანელობა. 1893-94 წლებში მომავალმა კომუნისტმა ლიდერმა პოსტდამის საიმპერატორო გვარდიის სამსახური გაიარა. 1894-98 წლებში კი მოიპოვა დოქტორის ხარისხი ვურცბურგის უმაღლეს სასწავლებელში. [[1899]] წელს კი სამუშაოდ ბერლინში გადაბარგდა, სადაც ძმასთან, თეოდორ ლიბკნეხტთან და ცნობილ იურისტ ოსკარ კოინთან ერთად კერძო საადვოკატო ბიურო დააფუძნა. კარლ ლიბკნეხტი [[1900]] წლის 8 მაისს დაქორწინდა - იულია პარადისზე, წყვილს ორი ვაჟი და ქალიშვილი ეყოლათ. ჯულია გარდაიცვალა - [[1911]] წელს.

კარლი, როგორც იურისტი, ხშირად იცავდა მემარცხენე სოციალისტებს. სოციალისტებს ძირითადად სიტყვისა და გამოხატვის თავისუფლებით სარგებლობისთვის სჯიდნენ და ანტისახელმწიფოებრივ პროპაგანდაში ადანაშაულებდნენ. ლიბკნეხტი თანაუგრძნობდა მისი დაცვის ქვეშ მყოფი აქტივისტების ბრძოლას, ამიტომ ახალგაზრდა ადვოკატი [[1900]] წელს გერმანიის სოციალ-დემოკრატიულ პარტიაში გაწევრიანდა. 1907-1910 წლებში ლიბკნეხტმა პირველად მოიპოვა საერთაშორისო აღიარება, როდესაც იგი ახალგაზრდა სოციალისტთა საერთაშორისო საზოგადოების პრეზიდენტად აირჩიეს. მეოცე საუკუნის დასაწყისში იურისტი აქტიურად მოღვაწეობდა პუბლიცისტურ ასპარეზზეც. ის საკმაოდ ინტენსიურად აქვეყნებდა სტატიებს მილიტარიზმისა და ევროპული სახელმწიფოების მიერ შეიარაღებაზე დახარჯული თანხების განუხრელი ზრდის წინააღმდეგ.[[ 1904]] წლის გამოსვლაში, რომელიც ბრემენის პარტიის კონფერენციაზე შედგა, მან დაჟინებით მიმართა თავის აუდიტორიას: - „მილიტარიზმი არის ჩვენი ყველაზე მომაკვდინებელი მტერი და მის წინააღმდეგ საბრძოლველად აუცილებელია ჯარისკაცთა შორის სოციალ-დემოკრატების რაოდენობის გაზრდა". მისი ერთ-ერთი ნაშრომის „Militarismus und Antimilitarismus“ გამო, ლიბკნეხტი [[1907]] წელს, ქალაქ გლატცში ([[პრუსია]], [[სილეზია]]) დააკავეს და 18 თვიანი პატიმრობა მიუსაჯეს. ის კიდევ მრავალი თვე იჯდებოდა საპყრობილეში, ერთ უცნაურ შემთხვევას რომ არ შეეცვალა მისი ცხოვრება. დაკავებიდან ერთი წელიც არ იყო გასული, როდესაც იგი ოპოზიციურმა პარტიებმა პრუსიის რეგიონალურ პარლამენტში დეპუტატობის კანდიდატად წარადგინეს. პატიმარმა პაციფისტმა არჩევნები საპყრობილიდან მოიგო. რეგიონის მოსახლეობამ თავისი ბედი ანდო ხელისუფლების მიერ დამნაშავედ გამოცხადებულ ადამიანს, რომელიც ევროპულ ერებს შორის მშვიდობისა და სოციალური საკითხების აქტუალიზების მოთხოვნით გამოდიოდა.

[[პირველი მსოფლიო ომი|პირველ მსოფლიო ომში]] დამარცხების შემდეგ [[ გერმანია]]ში რევოლუციური გამოსვლები დაიწყო. მასობრივი გაფიცვებით, საპროტესტო აქციებითა და სახელისუფლებო ძალებთან შეტაკებებით მოსახლეობა ჰოჰენცოლერთა დინასტიის დამხობას ითხოვდა. ნოემბერში რევოლუცია წარმატებით დასრულდა და სამეფო ოჯახმა უარი თქვა ტახტის მემკვიდრეობაზე. დემოკრატიული ძალების ლიდერებმა [[გერმანია|გერმანიის]] რესპუბლიკის შექმნა გამოაცხადეს. კარლ ლიბკნეხტი არ დაემორჩილა დემოკრატიულ ძალთა კოალიციას და რაიხსტაგის წინ გამართულ მიტინგზე ხალხს გერმანიის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის დაარსების შესახებ ამცნო, რითაც რევოლუციურ მოძრაობაზე ლიდერობის მოპოვება სცადა. მან უარი თქვა ახალ მთავრობაში შესვლაზე. ლიბკნეხტის წინადადება და განაცხადი პოლიტიკურმა კლასმა უარყო. აქედან გამომდინარე, იგი შეეცადა ხელახლა დაერაზმა რევოლუციური ძალები. ამჟამად საპროტესტო მოძრაობის სამიზნე კაიზერის დამხობის შემდეგ ჩამოყალიბებული დროებითი მთავრობა უნდა ყოფილიყო. ლიბკნეხტის მცდელობები უშედეგო აღმოჩნდა. დეკემბრის ბოლოს და იანვრის დასაწყისში დრობითი მთავრობის მიღმა დარჩენილმა მემარცხენე რადიკალებმა ოფიციალურად დააარსეს გერმანიის კომუნისტური პარტია.

ლუქსემბურგთან, იოგიჩესა და ცეტკინთან ერთად, ლიბკნეხტიც მნიშვნელოვანი ფიგურა იყო [[1919]] წლის სპარტაკის ლიგის აჯანყებისას. თავდაპირველად ლიბკნეხტი და ლუქსემბურგი ეწინააღმდეგებოდნენ აჯანყებას, მაგრამ დროებით. მოგვიანებით ისინიც ჩაერთნენ მასში. აჯანყებას სასტიკად დაუპირისპირდა გერმანიის ახალი მთავრობა. კომუნისტთა აჯანყების წინააღმდეგ განსაკუთრებული აქტიურობით გამოირჩეოდნენ პრეზიდენტ [[ფრიდრიხ ებერტი|ფრიდრიხ ებერტის]] მმართველობის პირველ თვეებში დაარსებული „თავისუფალი კორპუსის“ წარმომადგენლები, რომლებსაც ძირითადად ძალიან დიდი საომარი, საბრძოლო გამოცდილება ჰქონდათ.

13 იანვარს აჯანყება დასრულდა. ლიბკნეხტი და ლუქსემბურგი დაიჭირეს „თავისუფალი კორპუსის“ შენაერთებმა.[[1919]] წლის 15 იანვარს ჯარისკაცებმა ლიდერები მიიყვანეს [[ბერლინი|ბერლინში]] მდებარე სასტუმრო - „ედემში“, სადაც მათ მრავალი საათის განმავლობაში აწამებდნენ და ჰკითხავდნენ. ლუქსემბურგი ჯერ იარაღის ტარით სცემეს, შემდეგ სხეული დაუხვრიტეს და მისი გვამი ლენდვერის არხში გადააგდეს, ხოლო კარლ ლიბკნეხტი აიძულეს მანქანიდან გადასულიყო, როცა იგი გადაყავდათ სხვაგან და მას ზურგში ესროლეს. ოფიციალურ განცხადებებში ნათქვამია, რომ ის დახვრიტეს გაქცევის მცდელობისას. მიუხედავად ბევრი ვერსიისა „თავისუფალი კორპუსის“ კაპიტანი ვალდემარ პაბსტი5 ირწმუნებოდა, რომ: „მან ისინი სიკვდილით დასაჯა“.

[[კლარა ცეტკინი|კლარა ცეტკინმა]] გამოაქვეყნა ნეკლოროგიკარლ ლიბკნეხტი ა და [[როზა ლუქსემბურგი|როზა ლუქსემბურგისთვის]], სადაც ისინი მოიხსენია, როგორც [[გერმანია|გერმანიისთვის]] წამებულები. მხატვარმა ქეთე კოლვიტცმაც პატივი მიაგო კარლ ლიბკნეხტს და დახატა ის, რითაც უკვდავჰყო მისი სახელი. კარლის საპატივსაცემოდ სახელი შეეცვალა კურსკის მახლობლად მდებარე სოფელს ცენტრალურ რუსეთში. [[1919]] წლიდან [[ბერლინი|ბერლინში]] ყოველწლიურად ტარდება ლიბკნეხტ-ლუქსემბურგის აქცია, ცნობილი, როგორც - მსოფლიოს უდიდესი დაკრძალვის აღლუმი და [[გერმანია|გერმანიის]] მემარცხენეების უდიდესი შეხვედრა. დღემდე ტარდება ლიბკნეხტ-ლუქსემბურგის დემონსტრაცია (ე.წ. L-L Demo) ყოველი იანვრის მეორე კვირას, რასაც [[2016]] წელს 14 000 ადამიანი დაესწრო მათ პატივსაცემად. არაერთი ძეგლი და მონუმენტი აღმართულა მათი ხსოვნისათვის. ქუჩებს, სკოლებს და საჯარო დაწესებულებებსაც კი მათ სახელს არქმევდნენ, კარლი მოხსენიებულია ლიტერატურის მრავალ ნაწარმოებებშიც. კარლ ლიბკნეხტის სახელს ატარებდა ქალაქ [[ბათუმი|ბათუმის]] ერთ-ერთი ცენტრალური ქუჩა.