ალექსანდრე ბოროდინი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ალექსანდრე პორფირეს ძე ბოროდინი (გედევანიშვილი)''' ({{lang-ru|Александр Порфирьевич Бородин}}; დ.[[12 ნოემბერი]] <small>[ძვ. სტ. 31 ოქტომბერი]</small> , [[1833]] — გ. [[27 თებერვალი]] <small>[ძვ. სტ. 15 თებერვალი]</small>, [[1887]]) — ქართული წარმოშობის<ref name="Proza.ru" /> რუსი [[ქიმიკოსი]] და [[კომპოზიტორი]]. თავადი ლ. გედევანიშვილის შვილი (ჩაწერილი იყო, როგორც თავადის მსახურის — პორფირი ბოროდინის შვილი). იყო „[[მძლავრი ჯგუფი]]ს“ წევრი. განთქმულიაცნობილია სიმფონიებით, ორი კვარტეტით სიმებიანი საკრავებისათვის და ოპერით ''თავადი„თავადი იგორი''იგორი“.

დაიბადაალექსანდრე [[სანქტ-პეტერბურგიბოროდინი ქართველი თავადის — ლუკა გედევანიშვილისა და ავდოტია ანტონოვას ქორწინების გარეშე შვილი იყო, რომელიც გლეხის, პორფირე ბოროდინის, ვაჟად ჩაწერეს.<ref name="Proza.ru">{{cite web|სანქტurl=https://proza.ru/2018/04/26/167|title=Авдотья Антонова, мать Александра Бородина|work=Proza.ru|accessdate=24 აპრილი, 2020|quote=Авдотья Константиновна Антонова (1808–1876) – мать композитора Александра Бородина, – была «дочерью солдата», как пишут биографы. В 25 лет она родила вне брака сына от грузинского князя Луки Степановича Гедианова. Александр был первым и единственным ребёнком 62-პეტერბურგში]]летнего თავადისкнязя. По родословным книгам семейство Гедианова происходило по прямой линии от князя Гедея, который ещё при царе Иване Грозном «из Орды ოჯახშიпридя». მამაПо ქართველიженской ჰყავდაлинии Лука Степанович происходил из царского грузинского рода князей Имеретинских: [[ლუკაне გედევანიშვილი|ლუკაто სიმონისбабка, не то ძეпрабабка გედევანიშვილი]]Бородина, ხოლოбыла დედაцаревной —Имеретинской. რუსიЛука Степанович очень любил Авдотью Константиновну и сына. Однако, не смотря на то, что князь давно не жил с женой и детей у него не было, о браке не могло быть и речи. Чтобы соблюсти приличия, мальчика записали сыном камердинера князя, Порфирия Бородина, и его жены Татьяны. Авдотья Константиновна вынуждена была выдавать себя за тётушку, а сына Сашеньку называть племянником. Эта «конспирация» сохранялась так долго, что Александр уже зная, что «тётушка» – это его мама, до конца жизни продолжал называть её тётушкой.}}</ref> ალექსანდრეს გატაცება მუსიკისა და ენების მიმართ ბავშვობიდანვე იყო წახალისებული.<ref>{{cite web|url=http://geworld.ge/ge/5-ნიჭიერი-პიროვნება-რომლე/|title=5 ევდოკიანიჭიერი კონსტანტინესპიროვნება, ასულირომლებმაც ანტონოვაწარმატებას (Евдокииმიაღწიეს, Константиновныროგორც Антоновa)მეცნიერებაში, ისე ხელოვნებაში|work=ინტერნეტგამოცემა „საქართველო და მსოფლიო“|accessdate=24 აპრილი, 2020|quote=ალექსანდრე პატარა იყო, როცა რამდენიმე მუსიკალურ ინსტრუმენტზე უკრავდა, მოგვიანებით კი მუსიკალური ნაწარმოებების შექმნა დაიწყო. მის კომპოზიციებში ასახულია XIX საუკუნის მეორე ნახევრის მეფის რუსეთის ნაციონალური ენერგია. 10 წლის ბოროდინი ქიმიით დაინტერესდა, წლების შემდეგ კი ეს ინტერესი ცხოვრების საქმედ ექცა. ბოროდინი ნელ-ნელა შევიდა რუსეთის სამედიცინო აკადემიაში, სადაც ასწავლიდა ქიმიას და ატარებდა ცდებს ალდეჰიდებზე.}}</ref> [[1856]] წელს დაამთავრა სამედიცინო-ქირურგიული აკადემია. [[1874]]-იდან სამედიცინო აკადემიური ქიმიური ლაბორატორიის ხელმძღვანელი. ქალთა უმაღლესი სასწავლებლის, ქალთა საექიმო კურსების ერთ-ერთი ორგანიზატორი და პედაგოგი ([[1872]]-[[1887]]). XIX ს-ის 50-იან წლებში დაიწყო რომანსების, საფორტეპიანო პიესების კამერულ-საკრავიერი ანსამბლების შექმნა. [[1862]] წელს გაეცნო [[მილი ბალაკირევი|მ. ბალაკირევის]], [[ვლადიმერ სტასოვი|ვ. სტასოვის]] და ამ წრის სხვა წევრთა გავლენით საბოლოოდ ჩამოაყალიბა მისი, როგორც [[მიხეილ გლინკა]]ს მიმდევრის მუსიკალურ-ესთეტიური შეხედულებანი.

* {{IMSLP|id=Borodin%2C_Alexander_Porfirevich|cname=ალექსანდრე ბოროდინი}}

[[კატეგორია:რუსიდაბადებული ქიმიკოსები12 ნოემბერი]]