შიდა ქართლი: განსხვავება გადახედვებს შორის

XIX საუკუნეში საქართველოში გაიზარდა სკოლების რიცხვი: შეიქმნა ზოგადსაგანმანათლებლო და საშუალო სპეციალური სასწავლებლები. რეგიონში სწავლა-განათლების ცენტრი იყო ქალაქი გორი. 1817 წელს აქ გაიხსნა სასულიერო, ხოლო 1830 წელს სამაზრო სასწავლებელი. მნიშვნელოვანი მოვლენა იყო გორში ამიერკავკასიის სამასწავლებლო სემინარიის (1875 წ.), ქალთა პროგიმნაზიის (1881 წ.) გახსნა. 1883 წელს ილია წინამძღვრიშვილმა სოფ. წინამძღვრიანთკარში დააარსა სასოფლო-სამეურნეო სასწავლებელი, რომელმაც დიდი როლი შეასრულა სოფლის მეურნეობის სპეციალისტების აღზრდის საქმეში.

 

 

XIX საუკუნის ქართულმა არქიტექტურამ დაჰკარგა თავისი წამყვანი მდგომარეობა ხელოვნებაში, პირველობა დაუთმო სხვა დარგებს დაზგურ ფერწერას, ქანდაკებას, დეკორაციული ხელოვნების სხვადასხვა სახეობას. XIX საუკუნეშიც შენდება ერთნავიანი და გუმბათოვანი ეკლესიები, მაგრამ ისინი მოკლებული არიან მხატვრულ ღირებულებას. გორში, ისე როგორც საქართველოს ზოგიერთ სხვა პროვინციულ ქალაქში, ყალიბდება გეგმარებითი ხასიათის ქართული ხუროთმოძღვრების ძირეულ ტრადიციებთან მჭიდროდ დაკავშირებული ქალაქური საცხოვრებელი სახლის ვარიანტები. ამ სახლების არქიტექტურაში ჩნდება ახალი ელემენტები, რომლებიც ცხადყოფენ რუსული კლასიციზმის გავლენას (სვეტისთავები და ბაზისები, ცალკეული პროფილები). ქართლში აგრძელებს არსებობას ქართული გლეხური საცხოვრებელი სახლის ტიპი „დარბაზი“, რომელსაც მრავალსაუკუნოვანი ადგილობრივი ტრადიცია აქვს.