ტროგი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Bot: 25 ენათაშორისი ბმული გადატანილია Wikidata-ზე, d:q649266
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:Lauterbrunnental.2008.jpg|მინი|300პქ|ტროგის ტიპური მაგალითი]]
[[ფაილი:Распадок. Алтай 2011-08авг.JPG|მინი|ტროგი ალთაიში]]
'''ტროგი''', '''მყინვარულიტროგული ხეობა''' ({{lang-de|Trog}} ვარცლი) — [[მყინვარი]]ს მიერ გამომუშავებული მაღალმთიანეთის [[ხეობა]], რომელიც გამოირჩევა ვარცლისებრი მოხაზულობით (U-სებრი) და დამუშავებულია [[მყინვარი]]ს მიერ. ტროგული [[რელიეფი]] განეკუთვნება ძველი გამყინვარების [[რელიეფის ფორმები|რელიეფის ფორმებს]], რომელიც გავრცელებულია [[მსოფლიო]]ს მრავალ ადგილას (გამყინვარების მხარეებში). ტროგი სხვა მყინვარულ ფორმებთან ერთად იქმნება მყინვარული ეროზიის — დახვნის შედეგად. <ref>{{ქსე|10|56||არა}}</ref>
 
ტროგი სხვა მყინვარულ ფორმებთან ერთად იქმნება მყინვარული ეროზიის — დახვნის შედეგად. დამახასიათებელია ფართო ძირი და ციცაბო ფერდობები. წარმოადგენს [[მთა|მთის]] [[ხეობა]]ს, რომელშიც მოძრაობდა [[მყინვარი]] და რომელმაც გამოიმუშავა ალუვიური ტერასები და ბრტყელი [[კალაპოტი]]. ხშირად ჩაკეტილია [[ცირკი (გლაციოლოგია)|მყინვარული ცირკებითა]] და [[მორენა|მორენებით]].<ref იქ,name="Ахромеев">Ахромеев სადაც მყინვარი აღწევს ან აღწევდა ზღვის დონეს ტროგული ხეობა გრძელდება [[ფიორდი]]ს სახით, რომელიც თავის მხრივ, [[ზღვა|ზღვითაა]] დაძირულიЛ. ტიპური ტროგული ხეობები ფართოდ არის გავრცელებული [[ალპები|ალპებსა]] და [[კავკასია]]შიМ. [[შუაГеоморфологический აზია]]ში ტროგი სუსტად არის გამოხატულიсловарь-справочник. აქБГУ, მყინვარების გიგანტური ზომების მიუხედავადБрянск, რელიეფში2002 მთავარი ადგილი მაინც გადარეცხვის ეროზიულ ფორმებს უკავიაг., სხვა მყინვარულ ფორმებთან ერთად ტროგი [[ეგზარაცია|ეგზარაციის]]320 შედეგიაстр.,</ref> ყველაზე დიდი ტროგები სიგრძით რამდენიმე ასეულ კმ-ს აღწევს.
 
იქ, სადაც მყინვარი აღწევს ან აღწევდა ზღვის დონეს ტროგული ხეობა გრძელდება [[ფიორდი]]ს სახით, რომელიც თავის მხრივ, [[ზღვა|ზღვითაა]] დაძირული. ტიპური ტროგული ხეობები ფართოდ არის გავრცელებული [[ალპები|ალპებსა]] და [[კავკასია]]ში. [[შუა აზია]]ში ტროგი სუსტად არის გამოხატული. აქ, მყინვარების გიგანტური ზომების მიუხედავად, რელიეფში მთავარი ადგილი მაინც გადარეცხვის ეროზიულ ფორმებს უკავია. სხვა მყინვარულ ფორმებთან ერთად ტროგი [[ეგზარაცია|ეგზარაციის]] შედეგია.<ref name="Ахромеев" />
[[საქართველო]]ში ტროგული ფორმები საკმაოდ ფართოდაა გავრცელებული, განსაკუთრებით [[კავკასიონი]]ს მთავარი ქედის მაღალმთიან [[ქედი|ქედებზე]]: [[გაგრის ქედი|გაგრის]], [[ბზიფის ქედი|ბზიფის]], [[კოდორის ქედი|კოდორის]], [[ლეჩხუმის ქედი|ლეჩხუმის]], [[გერმუხის ქედი|გერმუხის]], [[ქართლის ქედი|ქართლისა]] და სხვა ქედებზე. მცირე ტროგები გვხვდება სამხრეთ საქართველოშიც.
 
ყველაზე დიდი ტროგები სიგრძით რამდენიმე ასეულ კმ-ს აღწევს. ხასიათდება ფართო, დამრეცად ჩაზნექილი ფსკერით და ციცაბო, კლდოვანი ფერდობებით. ფსკერზე ხშირია საფეხურები; მდინარის ხეობისაგან განსხვავებით სწორხაზოვნადაა გავრცელებული.<ref name="გმ">გეომორფოლოფიური ლექსიკონი, გამომცემლობა ნეკერი, თბილისი, 1996.</ref>
 
ტროგული ხეობის ფერდობზე მყინვარის მიერ მოშანდაკებული, შედარებით დამრეცი ტერასისებური ზედაპირი ტროგის მხარის სახელწოდებითაა ცნობილი, რომლის ზედა კიდე ხეობის მყინვარით ამოვსების მაქსიმალური დონის მაჩვენებელია.<ref name="გმ" />
 
[[საქართველო]]ში ტროგული ფორმები საკმაოდ ფართოდააფართოდ არის გავრცელებული, განსაკუთრებით [[კავკასიონი]]ს მთავარი ქედის მაღალმთიან [[ქედი|ქედებზე]]:. აღნიშნულია [[გაგრის ქედი|გაგრის ქედზე]], [[ბზიფის ქედი|ბზიფის ქედზე]], [[კოდორის ქედი|კოდორის ქედზე]], [[ლეჩხუმის ქედი|ლეჩხუმის ქედზე]], [[გერმუხის ქედი|გერმუხის ქედზე]], [[ქართლის ქედი|ქართლისაქართლის ქედზე]] და სხვა ქედებზე. მცირე ტროგები გვხვდება სამხრეთ საქართველოშიც.<ref>ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, საქართველოს სსრ, 1981 წელი.</ref>
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
* [[ეგზარაცია]]
 
==სქოლიო==
== ლიტერატურა ==
{{სქოლიო}}
{{ქსე|10|56|}}
* Гляциологический словарь / Под ред. В. М. Котлякова. — Л.: Гидрометеоиздат, 1984.
 
{{დედამიწის რელიეფის ფორმები}}
 
[[კატეგორია:რელიეფის ფორმები]]
[[კატეგორია:გეომორფოლოგია]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ტროგი“-დან