საქართველოს საპარლამენტო არჩევნები 2020: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 57:
'''2020 წლის საქართველოს საკანონმდებლო ორგანოს არჩევნები''' — [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს X მოწვევის პარლამენტის]] არჩევნები, რომელიც ჩატარდება [[2020|2020 წლის]] ოქტომბერში.
 
==საარჩევნო სისტემა==
==წინმსწრები მოვლენები==
{{მთავარი|გავრილოვის ღამე}}
[[File:Gavrilov's Night Day 2 - Central part.jpg|thumb|გავრილოვის ღამის მეორე დღე — 21 ივნისი. პროტესტის ცენტრალური ნაწილი და გამომსვლელთა ტრიბუნა.]]
[[2019|2019 წლის]] ივნისში თბილისში მართლმადიდებლობის საპარლამენტთაშორისო ასამბლეის სესიის დროს რუსეთის დუმის დეპუტატმა [[სერგეი გავრილოვი|სერგეი გავრილოვმა]] დაიკავა საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის, [[ირაკლი კობახიძე|ირაკლი კობახიძის]] სკამი და [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტში]] რუსულ ენაზე ასამბლეის სესიის ჩატარება სცადა, რომელიც [[გავრილოვის ღამე|ოპოზიციამ გააპროტესტა და პარლამენტის პრეზიდიუმი დაიკავა]].
 
2019 წლის 24 ივნისს, [[გავრილოვის ღამე|საპროტესტო გამოსვლების]] ფონზე, „[[ქართული ოცნება — დემოკრატიული საქართველო]]ს“ თავმჯდომარე [[ბიძინა ივანიშვილი]] სპეციალურ ბრიფინგზე გამოვიდა ინიციატივით 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები ჩატარებულიყო პროპორციული სისტემით და ნულოვანი საარჩევნო ბარიერის პირობებში, რითაც ნაწილობრივ დააკმაყოფილა აქციის მონაწილეების მოთხოვნები.<ref>{{cite web|url=https://www.interpressnews.ge/ka/article/553029-kartuli-ocneba-iniciativit-gamodis-2020-clis-saparlamento-archevnebi-proporciuli-sistemit-nulovani-saarchevno-barieris-pirobebshi-gaimartos/|title=„ქართული ოცნება“ ინიციატივით გამოდის, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები, პროპორციული სისტემით ნულოვანი საარჩევნო ბარიერის პირობებში გაიმართოს|publisher=„ინტერპრესნიუსი“|date=24 ივნისი, 2019|accessdate=24 ივნისი, 2019}}</ref> [[ბიძინა ივანიშვილი]]ს განცხადების მიუხედავად, „[[ქართული ოცნება|ქართულმა ოცნებამ]]“ საკონსტიტუციო ცვლილებები არ მიიღო. თავდაპირველად [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტს]] ინიციატივის თაობაზე კენჭი [[12 ნოემბერი|12 ნოემბერს]] უნდა ეყარა, შემდეგ 13 ნოემბერს. [[14 ნოემბერი|14 ნოემბერს]] ჩატარებულ კენჭისყრაზე, „ქართული ოცნების“ 35 დეპუტატმა პროპორციული საარჩევნო სისტემის კანონპროექტს, რომლის ინიციატორიც თვითონ იყვნენ, ხმა არ მისცა.<ref name="onarmisca"> [https://on.ge/story/45949-%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1-35-%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98-%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%AA-%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94-%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94-%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%A0-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90 ოცნების 35 დეპუტატი, რომელმაც პროპორციულ სისტემაზე ინიცირებულ თავისივე კანონს ხმა არ მისცა]</ref> პლენარულ სხდომაზე რეგისტრაცია 141-მა დეპუტატმა გაიარა. პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლას პირველი მოსმენით 101-მა კანონმდებელმა, მათ შორის ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა დაუჭირეს მხარი. წინააღმდეგ კი 3 დეპუტატი წავიდა<ref name="onarmisca"/>. კანონპროექტის არმიღებას საპროტესტო გამოსვლების სერია მოჰყვა. დეკემბერში „ქართულმა ოცნებამ“ ოპოზიციას 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების ჩატარების ახალი მოდელი შესთავაზა, რომლის მიხედვით პროპორციული წესით არჩეული დეპუტატების რაოდენობა მაჟორიტართა რიცხვის შემცირების ხარჯზე 2/3-მდე გაიზრდებოდა. <ref name="netgaz"> [https://netgazeti.ge/news/415857/ “2020-ში ოპოზიციას შერეული სისტემა 50-მდე შემცირებული მაჟორიტრით შევთავაზეთ” – თალაკვაძე]</ref> ასეთ შემთხვევაში 100 დეპუტატის არჩევა პროპორციულით მოხდებოდა, 50 მანდატს კი მაჟორიტარები მიიღებდნენ, თუმცა ოპოზიციამ უარი განაცხადა ასეთ მოდელზე და მოლაპარაკებები ჩიხში შევიდა. <ref name="radtav"> [https://www.radiotavisupleba.ge/a/%E1%83%A0%E1%83%90-%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%AE%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98-%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%A3%E1%83%AB%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%90-%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%96%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%A1-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%AE%E1%83%9B%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A8%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%A1/30393707.html რა შემთხვევაში შეუძლია ოპოზიციას, დათანხმდეს მთავრობის შეთავაზებას]</ref>
დეპუტატ გავრილოვის სასტუმრო „რედისონიდან“ აეროპორტის მიმართულებით გაყვანის შემდეგ აქცია [[საქართველოს პარლამენტი]]ს შენობის წინ გაგრძელდა. საპროტესტო აქცია 21 ივნისის გვიან ღამით და დილით გაგრძელდა. ადგილობირივი და საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციების მოსაზრებით, სამოქალაქო პროტესტის წინააღმდეგ იყო გამოყენებული არაპროპორციული საპოლიციო ძალა. <ref name="ti">{{cite web|url=https://www.transparency.ge/ge/post/arasamtavrobo-organizaciebis-gancxadeba-20-ivniss-ganvitarebul-movlenebze|title=არასამთავრობო ორგანიზაციების განცხადება 20 ივნისს განვითარებულ მოვლენებზე|publisher=„საერთაშორიოს გამჭვირვალობა“|date=21 ივნისი, 2019|accessdate=21 ივნისი, 2019}}</ref>აქციის დაშლის დროს კლინიკებში 240 მოქალაქე გადაიყვანეს, რომელთაგან 80 სამართალდამცავი იყო. დაშავებულებიდან 2-მა თვალი დაკარგა, მათ შორის 18 წლის გოგომ. <ref name="on.ge">[https://on.ge/story/39654-%E1%83%A3%E1%83%99%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%90-%E1%83%93%E1%83%90-%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%97%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%92%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9D-%E1%83%A3%E1%83%AC%E1%83%A7%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AC%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%94%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AD%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%90%E1%83%A1-%E1%83%A3%E1%83%AA%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%94%E1%83%9C?utm_source=facebook&utm_medium=fb_page&utm_campaign=fb_page_news&fbclid=IwAR0nISrfLSllGLAPMW-iMIlQZtzloa56exG1y1izilMIDPSilXN5eOn-htI უკრაინისა და პოლონეთის საგარეო უწყებები აქციის მონაწილეებს მხარდაჭერას უცხადებენ]</ref>
 
საპროტესტო ტალღის შედეგად [[21 ივნისი|21 ივნისს]] თანამდებობა დატოვა საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარემ [[ირაკლი კობახიძე|ირაკლი კობახიძემ]], ხოლო ასამბლეის საქართველოში ჩატარების ინიციატორმა, საქართველოს პარლამენტის დეპუტატმა [[ზაქარია ქუცნაშვილი|ზაქარია ქუცნაშვილმა]] მანდატზე უარი თქვა. [[2019|2019 წლის]] [[24 ივნისი|24 ივნისს]], პარტია „ქართული ოცნება დემოკრატიული საქართველოს“ თავმჯდომარემ, [[ბიძინა ივანიშვილი|ბიძინა ივანიშვილმა]] სპეციალურ ბრიფინგზე დაანონსა „2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები, ჩატარდეს პროპორციული სისტემით, ნულოვანი, ვიმეორებ, ნულოვანი საარჩევნო ბარიერის პირობებში. “<ref>[https://www.interpressnews.ge/ka/article/553029-kartuli-ocneba-iniciativit-gamodis-2020-clis-saparlamento-archevnebi-proporciuli-sistemit-nulovani-saarchevno-barieris-pirobebshi-gaimartos „ქართული ოცნება“ ინიციატივით გამოდის, 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნები, პროპორციული სისტემით ნულოვანი საარჩევნო ბარიერის პირობებში გაიმართოს]</ref>
 
[[ბიძინა ივანიშვილი]]ს პირობის მიუხედავად, [[ქართული ოცნება|ქართულმა ოცნებამ]] საკონსტიტუციო ცვლილებები არ მიიღო. თავდაპირველად [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტს]] ინიციატივის თაობაზე კენჭი [[12 ნოემბერი|12 ნოემბერს]] უნდა ეყარათ, შემდეგ 13 ნოემბერს. [[14 ნოემბერი|14 ნოემბერს]] ჩატარებულ კენჭისყრაზე, ქართული ოცნების 35 დეპუტატმა პროპორციული საარჩევნო სისტემის კანონპროექტს, რომლის ინიციატორიც თვითონ იყვნენ, ხმა არ მისცა.<ref name="onarmisca"> [https://on.ge/story/45949-%E1%83%9D%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1-35-%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9E%E1%83%A3%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%98-%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%AA-%E1%83%9E%E1%83%A0%E1%83%9D%E1%83%9E%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%94-%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A-%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98%E1%83%95%E1%83%94-%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%A1-%E1%83%9B%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%90%E1%83%A0-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%A3%E1%83%AD%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%90 ოცნების 35 დეპუტატი, რომელმაც პროპორციულ სისტემაზე ინიცირებულ თავისივე კანონს ხმა არ მისცა]</ref> პლენარულ სხდომაზე რეგისტრაცია 141-მა დეპუტატმა გაიარა. პროპორციულ საარჩევნო სისტემაზე გადასვლას პირველი მოსმენით 101-მა კანონმდებელმა, მათ შორის ოპოზიციონერმა დეპუტატებმა დაუჭირეს მხარი. წინააღმდეგ კი 3 დეპუტატი წავიდა<ref name="onarmisca"/>:
 
* [[ენზელ მკოიანი]]
* [[კახა ოქრიაშვილი]]
* [[დიმიტრი ხუნდაძე]]
 
==სქოლიო==