ყუბანი (მდინარე): განსხვავება გადახედვებს შორის

ყუბანი არის, ამ მდინარის დაახლოებით სამასამდე სახელი არსებობს. Kyoban ითარგმნება ყარაჩაულ-ბალყარული ენიდან, როგორც "მდინარე„მდინარე, მდინარე მიედინება"მიედინება“ ან "ნაკადი"„ნაკადი“. დროთა განმავლობაში სახელი შეიცვალა შემდეგნაირად: კობანი-ყუბანი-გუბანი- ყუბანი.

[[VI საუკუნე|VI საუკუნეში]] მოღვაწე ბიზანტიელი ზემარხი კუბანისყუბანის, მდინარე კოფენს„კოფენს“ უწოდებს .

მდინარის სიგრძე - 870 კმ, წყალშემკრები ფართობი - 58 ათასი კმ². ის მიედინება ყარაჩაი-ჩერქეზეთის, [[სტავროპოლის მხარე|სტავროპოლის]], [[კრასნოდარის მხარე|კრასნოდარის]] (662 კმ) და [[ადიღეს რესპუბლიკა|ადიღეს]] ტერიტორიაზე. აზოვის ზღვაში შესვლისას, მდინარე ქმნის დიდ, ჭაობიან, მაგრამ ძალზეძალზედ პროდუქტიულ კუბანის დელტას, რომლის ფართობია დაახლოებით 4300 კმ. კუბისყუბის ჩამონადენით მთლიანი ზღვის ფართობი წელიწადში დაახლოებით 11.0 კმ³-ს შეადგენს.

კუბანი სათავეს იღებს [[იალბუზი|იალბუზის მთაზე]]. სიმაღლე ზღვის დონიდან 1339 მეტრია, მდინარე ყუბანის აუზი შეიძლება დაიყოს 4 მთავარ ზონად: შუა მთა - ზღვის დონიდან 1000 მეტრზე მეტი; დაბალი მთა - 500-დან 1000 მეტრამდე; ლოკალური 200-დან 500 მეტრამდე და დაბალი სიგანე, - 200 მეტრამდე.

დაწყებული ქალაქ უსტ-ლაბინსკიდან, მდინარე სანავიგაციოა. ადრე კუბანში ჩამოყალიბდა დიდი დელტა. ახლა ის ნაწილობრივ არის გაწურულიდამშრალი და გამოიყენება სასოფლო-სამეურნეო საჭიროებებისთვის.

მდინარე ყუბანზე მდებარეობს ყარაჩაიევსკის, უსტ-ძეგუტის, ჩერქესკისჩერქესის, ნევინომისკისნევინომისის, არმავირის, ნოვოკუბანსკისნოვოკუბანსის, კროპოტკინის, უსტ-ლაბინსკისლაბინსის, კრასნოდარის და თემრიუკისთემრიუის ქალაქები.

მდინარე მიედინება სამი ტიპის ლანდშაფტით: სამხრეთით კავკასიონის შერეული ტყეები, ცენტრალურ ნაწილში ყირიმის წყალქვეშა ტყეები და ჩრდილოეთით სტეპი. კავკასიონის შერეული ტყეები მდიდარია ხის სახეობებით, აქ დომინირებს ქართული მუხა, რცხილა, ტკბილი წაბლი და აღმოსავლური წიფელი . უმრავლესობა ტყეებიტყეებისა არის წიწვოვანი და შედგება ნაძვისგან, ხოლო ყირიმის წყალქვეშა ხმელთაშუა ტყეები ასევე წიწვოვანია, სადაცთუმცა დომინირებსაქ ურავლესადუფრო დომინირებს ნაძვები.

ყუბანის ფართო დელტა, თავისი უხვი სახეობებით, განსაკუთრებით მდიდარია. აქ შევხვდებით შვიათიშვიათ თევზებს, მათ შორის კუბანურ [[კობრი|კობრს]], გობიოს, საზანს. მდინარე მდიდარია თევზისთვის უხვი საკვებით. ყუბანის თევზის ფაუნა განსხვავდება ახლომდებარე მდინარეების დონისა და ვოლგისგანვოლგის ფაუნისაგან.

ზოგიერთი სახეობა, როგორიცაა ვერცხლის კობრი და ბალახის კობრი, იქნა აკლიმატირებული ბოლო ათწლეულში.