პირველი მსოფლიო ომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 259:
 
== ომი ზღვაზე ==
1914 წელს ზღვაზე ომი დაიწყო გერმანიის მიერ ინგლისის ტერიტორიული წყლების მინირებითდანაღმვით. გერმანული ფლოტი ინგლისურზე გაცილებით სუსტი იყო, ამიტომ ისინი ერიდებოდნენ ღია მასშტაბურ ბრძოლებს. პირველი შეტაკება მოხდა გელგოლანდთან აგვისტოს ბოლოს, სადაც გერმანელებმა 3 [[მსუბუქი კრეისერი]] ერთი მინის მატარებელინაღმოსანი გემი დაკარგეს.
 
[[4 აგვისტო]]ს კრეისერებმა "გებენმა" და "ბრესლაუმ" ცეცხლი გაუხსნეს ალჟირს და წავიდნენ [[თურქეთი]]ს მიმართულებით. შემდეგ ეს გემები არაერთხელ ემუქრებოდნენ რუსეთის ფლოტს [[შავი ზღვა|შავ ზღვაში]], სანამ თვითონ არ აფეთქდნენ 1918 წელს.
ხაზი 267:
სამხრეთ [[ატლანტის ოკეანე]]ში 1914 წლის [[1 ნოემბერი|1 ნოემბერს]] გერმანელებმა [[ჩილე]]ს სანაპიროსთან დაამარცხეს ინგლისელები, რომლებმაც [[8 დეკემბერი|8 დეკემბერს]] [[ფოლკლენდის კუნძულები|ფოლკლენდის კუნძულებთან]] აიღეს რევანში. შპეეს 4 გემი ჩაძირეს, ხოლო გადარჩენილი "დრეზდენი" 1915 წელს იპოვეს და გაანადგურეს, ასე დასრულდა გერნმანული ფლოტის აქტივობა ოკეანეებში.
 
[[ჩრდილოეთის ზღვა|ჩრდილოეთ ზღვაში]] გერმანელებსა და ინგლისელებს შორის სერიოზული შეტაკება მოხდა 1915 წლის იანვარში [[დოგერ-ბანკი]]სთვან. ადმინარლადმირალ [[დევიდ ბიტი]]ს მეთაურობით 5 კრეისერი შეებრძოლა გერმანულ გემებს. ორივე მხარემ სერიოზული დანაკარგები განიცადა და გერმანელებმა უკან დაიხიეს. ამ ბრძოლის შემდეგ გერმანელების პრიოტიტეტი წყალქვეშა გემები გახდა, ინგლისელებმა კი ყურადრება დარდანელებზე გადაიტანეს.
 
დარდანელებზე თავდასხმა რუსეთის თხოვნით უნდა განხორციალებულიყო, რათა თურქეთის ყურადღება კავკასუიიდან სხვა რეგიონში გადასულიყო. [[ჩერჩილი, უინსტონ|უინსტონ ჩერჩილმა]] შეიმუშავა დარდანელებზე თურქული ფორტების შეტევის გეგმა. ამოცანის წარმატებას ხელი ცუდმა ამინდმა და მინებმა შეუშალა. ინგლისელებმა ვერაფრით ვერ შეაღწიეს შავ ზღვაში და დესანტი [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვიდან]] გადმოსხეს.
ხაზი 279:
=== წყალქვეშა ომი ===
 
პირველი მსოფლიო ომის საზღვაო ბრძოლებში აქტიურად გამოიყენებოდა [[წყალქვეშა გემი|წყალქვეშა გემები]]. იგივი ომის დასაწყისშივე გამოიყენებოდა როგორც სამხედრო, ასევე სავაჭრო გემების ჩასაძირად, დასაზვერად და [[მინანაღმი|მინებისნაღმების]] დასამონტაჟებლად. ასე ბრიტანელებმა ომის დასაწყისშივე მოახდინეს გერმანული სავაჭრო ფლოტის პარალიზება, რამაც მოგვიანებით გამოიწვია გერმანიაში ეკონომიკური კრიზისი. გერმანელებმა ვერ შეძლეს ბრიტანეთის საპასუხო [[ბლოკადა|ბლოკადის]] მოწყობა, რადგან ამ პერიოდში მათ მხოლოდ 28 წყალქვეშა გემი ჰყავდათ, მიუხედავად ამისა, გერმანული სუბმარინები აქტიურად ძირავდნენ ინგლისურ გემებს ბრიტანეთის ნაპირებთან. [[1915]] წლის ბოლოსკენ სუბმარინების სიმცირის გამო წყალქვეშა ომმა დაკარგა აქტუალურობა.
 
[[1916]] წლის [[24 მარტი|24 მარტს]] გერმანელებმა ჩაძირეს ინგლისური გემი "სასექსი", რომელზეც ამერიკის ბევრი მოქალაქი იყო. ამ ამბავმა ამერიკაში დიდი რეზონანსი გამოიწვია და გერმანელებმა შეაჩერეს წყალქვეშა ოპერაციები, იმის შიშით, რომ ამერიკაც არ ჩართულიყო ომში. ამის შემდეგ გერმანელული წყალქვეშა ფლოტის აქტივობამ ხმელთაშუა ზღვაში გადაინაცვლა.