ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 80:
 
==ეკონომიკა==
[[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა პერიოდში]] რაიონის ეკონომიკის მთავარი დარგები იყო კვებისა და ხის დამამუშავებელი მრეწველობა. დაბა ორჯონიკიძეში მოქმედებდა ღვინის, ყველ-კარაქისა და ხილ-კენკრული ქარხნები. რაიონში ფუნქციონირებდა ღვინის ექვსი ქარხანა, რომლებიც ამზადებდა შამპანური ღვინის მასალას თბილისის შამპანური ღვინოების ქარხნისთვის, გარდა ამისა, მზადდებოდა საკონიაკე მასალა. მარელისში მოქმედებდა ავეჯის ფაბრიკა, ხოლო ბორითში გორის ბამბეულის კომბინატის საქსოვი ფილიალი. სოფლის მეურნეობის ძირითად დარგებს წარმოადგენდა მევენახეობა, მეხილეობა, მესიმინდეობა და მეცხოველეობა. განვითარებული იყო სამთომოპოვებითი მრეწველობა: სოფელ ბაბის მიდამოებში მოიპოვებიდა მარმარილო, ბაზალეთში — ცარცისა და კვარცის ქვიშები, ამაშუკეთში — თეთრი საშენი ქვა. სოფელ ზვარეში ისხმებოდა მინერალური წყალი ზვარე.
 
მუნიციპალიტეტის ტერიტორია საკვანძო როლს ასრულებს [[საქართველო]]სსაქართველოს სატრანსპორტო სისტემაში. ის აკავშირებს დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს [[წიფის გვირაბი]]თა (3910 მ.) და [[ხანდების გვირაბი]]თ (740 მ.). აქ გადის [[საქართველოს საავტომობილო მაგისტრალი ს1]] და [[ხაშური]]-[[სამტრედია|სამტრედიის]] რკინიგზის მონაკვეთი. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე რკინიგზის რამდენიმე სადგურია: [[ხარაგაული]], [[მოლითი (ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი)|მოლითი]], [[მარელისი]], [[წიფა (ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი)|წიფა]]. სახელმწიფო მნიშვნელობისაა მდინარე ჩხერიმელას ხეობაში გამავალი გზა. ადგილობრივი გზების სიგრძეა 215 კმ.
მუნიციპალიტეტის მთლიანი ტერიტორიის 1,5% [[სოფლის მეურნეობა|სასოფლო-სამეურნეო]] დანიშნულებით გამოიყენება. ამ ტერიტორიის 70,9% უჭირავს საძოვრებს, ხვნა-თესვისათვის განკუთვნილია 29,1% (წლიურ ნათესებს უჭირავთ 22,5% , მუდმივ ნარგავებს – 22,5%) სოფლის მეურნეობის დარგებს შორის განსაკუთრებით განვითარებულია [[მეცხოველეობა]] და [[მეფუტკრეობა]]. ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი მეფუტკრეობის მხრივ წამყვანი მუნიციპალიტეტია საქართველოში.
 
მუნიციპალიტეტის ეკონომიკაში მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავ [[ტურიზმი|ტურიზმს]]. ამას ხელს უწყობს მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული [[ბორჯომ-ხარაგაულის ეროვნული პარკი]] და კურორტი [[ნუნისი]].
 
[[საბჭოთა კავშირი|საბჭოთა მმართველობის]] დროს განვითარებული იყო [[მრეწველობა]]ც. მოქმედებდა კვების, სამთო მრეწველობის, ხე-ტყის საწარმოები, ღვინის, რძისა და ავეჯის კომბინატები. დღესდღეობით მრეწველობის მასშტაბები მნიშვნელოვნად შემცირებულია. მიმდინარეობ სამშენებლო ქვის ბლოკების დამზადება, ხე-ტყის დამუშავება, იწარმოება მინერალურ წყალი [[ზვარე (წყალი)|ზვარე]], სოფელ [[კიცხი|კიცხიში]] მოქმედებს [[ღვინო|ღვინის]] ქარხანა.
 
მუნიციპალიტეტის ტერიტორია საკვანძო როლს ასრულებს [[საქართველო]]ს სატრანსპორტო სისტემაში. ის აკავშირებს დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს [[წიფის გვირაბი]]თა (3910 მ.) და [[ხანდების გვირაბი]]თ (740 მ.). აქ გადის [[საქართველოს საავტომობილო მაგისტრალი ს1]] და [[ხაშური]]-[[სამტრედია|სამტრედიის]] რკინიგზის მონაკვეთი. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე რკინიგზის რამდენიმე სადგურია: [[ხარაგაული]], [[მოლითი (ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი)|მოლითი]], [[მარელისი]], [[წიფა (ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი)|წიფა]].
 
==ადგილობრივი თვითმმართველობა ==