არქიმედეს კანონი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary იარლიყები: რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით |
მ Reverted 1 edit by 95.104.6.197 (talk) to last revision by J ansari. (TW) იარლიყი: გაუქმება |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Principio di Archimede galleggiamento.png|right|200px]]
'''არქიმედეს კანონი''' — [[ამომგდები ძალა|ამომგდები ძალის]] შესახებ სითხეებისა და აირების [[სტატიკა|სტატიკის]] კანონი, რომლის თანახმად [[სითხე|სითხეში]] (ან [[აირი|აირში]]) ჩაშვებულ ყოველ სხეულზე მოქმედებს "ამწევი ძალა" ([[ამომგდები ძალა]]), რომელიც მიმართულია ზემოთ, უდრის სხეულის მიერ გამოდევნილი (შევსებული) [[სითხე|სითხის]] (ან [[აირი|აირის]]) [[წონა|წონას]] და გამოდევნილი [[მოცულობა|მოცულობის]] [[სიმძიმის ცენტრი|სიმძიმის ცენტრშია]] მოდებული. ზოგჯერ ამ [[ამომგდები ძალა|ამწევ ძალას]], [[სითხე|სითხეში]] სხეულის მოძრაობისას წარმოშობილი [[ამომგდები ძალა|ამწევი ძალისაგან]] განსხვავებით, [[არქიმედეს ძალა|არქიმედეს ძალას]] ან ჰიდროსტატიკურ ძალას უწოდებენ. მისი სიდიდე განისაზღვრება სხეულის ზედა და ქვედა ზედაპირების ელემენტების ჩაძირვის სიღრმეთა სხვაობით, რადგან ქვედა ზედაპირზე [[წნევა]] მეტია, ვიდრე ზედაპირზე.
არქიმედეს კანონი [[ჰიდროსტატიკა|ჰიდროსტატიკისა]] და [[აეროსტატიკა|აეროსტატიკის]] ძირითადი კანონია. იგი [[სითხე|სითხეებსა]] და [[აირი|აირებში]] სხეულთა [[ტივტივი|ტივტივის]] საფუძველია.
კანონი ამგვარად განისაზღვრება:
:'''ერთგვაროვანი ძალის ველში (მაგ. მიზიდულობის ძალის და დედამიწიის ზედაპირთან ახლოს), სხეულზე, რომელიც მოთავსებულია სითხეში ან გაზში - მოქმედებს ამომგდები ძალა <math>\vec{F}_A = - \overrightarrow{g}\rho V</math>, სადაც <math>\rho</math> — სითხის ან გაზის სიმკვრივეა, <math>\overrightarrow{g}</math> — თავისუფალი ვარდნის აჩქარებაა, <math>V</math> — ჩაძირული სხეულის ან მისი ჩაძირული ნაწილის მოცულობაა.'''
არქიმედეს [[ძალა]] მოქმედებს იმ შემთხვევაში, თუ მთელი სხეული, ან მისი მოცულობის ნაწილი მაინც ჩაძირულია სითხეში და არ მოქმედებს მაშინ, როდესაც სხეული დევს (გართხმულია) ფსკერზე ან სითხით სავსე ჭურჭლის ზედა სახურავზე. ამომგდები ძალის ანუ არქიმედეს კანონი შეიძლება დასაბუთდეს მართკუთხა სხეულზე მოქმედი ჰიდროსტატიკური წნევების სხვაობის მაგალითზე, როგორც ეს სასკოლო სახელმძღვანელოებშია მოყვანილი; მაგრამ აქ მოვიყვანთ ორიგინალურ, მარტივ დასაბუთებას, რომელსაც მიმართავს [[ფაინმანი, რიჩარდ|რიჩარდ ფეინმანი]] ფიზიკის სალექციო კურსებში - ფიზიკის შესახებ:
== დასაბუთება ==
| |||