მესროპ მაშტოცი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 4:
შეისწავლა [[სომხური ენა|სომხური ენის]] ბგერითი სისტემა და [[405]]–[[406]] წლებში შექმნა ანბანი. თავის მოწაფეებთან ერთად [[სირიული დამწერლობა|სირიულიდან]] სომხურად თარგმნა ბიბლიის ნაწილი. მესროპ მაშტოცის ბევრი მოწაფე შემდგომში ცნობილი მწერალი გახდა ([[ეზნიკი]], [[კორიუნი]], [[ეღიშე]], [[მოვსეს ხორენაცი]] და სხვები).
 
==კორიუნის "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრება"ცხოვრება“==
[[კორიუნი]] ითვლება ავტორად ნაწარმოებისა "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრება"ცხოვრება“. აღნიშნული ტექსტი პირველად წიგნის სახით საზოგადოებამ 1962 წელს იხილა. როგორც „Жития "Жития Маштоца"Маштоца“-ს ავტორები იუწყებიან აღნიშნული ნაწარმოები იყო რთული სათარგმნი და დასამუშავებელი, რომელიც იყო მიზეზი იმისა თუ რატომ არ მოგვეპოვება აღნიშნული ნაწარმოები ნათარგმანები გასულ საუკუნეებში სხვადასხვა ენაზე.
{{ციტირება|Текст "Жития„Жития Маштоца"Маштоца“ Корюна один из труднейших в древнеармянской прозе. Трудность его визывается вычурностю слога, страстю автора к замисловатому, непривычному словообразованию, к виражению своих мислей причастными оборотами и формами и т. д. Исследоватьели единоглассно признают трудность перевода текста не только на иностранные языки но и на родной современный Армянский, литературный. Этим следует объяснить отсуствие переводов его на европейские язики.<ref>"Жития„Жития Маштоца"Маштоца“ Ш. В. Смбатяна (72გვ.); К. А. Мелик-Оганджаняна 1962</ref>}}
 
წიგნი 29 თავისაგან შედგება სადაც აღწერილია მაშტოცის ცხოვრების დეტალები.
 
==ხორენაცისეული მაშტოცის ცხოვრება==
[[მოვსეს ხორენაცი]] არის [[სომხეთი]]ს ერთ-ერთი მატიანე, რომელსაც თავის თხზულებაში ნახსენები ჰყავს მაშტოცი. იქიდან გამომდინარე რომ მისი ნაწარმოები "სომხეთის„სომხეთის ისტორია"ისტორია“ ზოგადად სომხეთს ეხება, მასში მესროპ მაშტოცზე ნაკლებად არის საუბარი თუმცაღა, მასში მოყვანილი შინაარსი ბევრ რამეში ემთხვევა კორიუნის "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრებას"ცხოვრებას“.
 
ნაწარმოები სამი ტომისაგან შედგება.
 
==ქართული ანბანის შექმნა==
[[ფაილი:History of Armenia - Movses Khorenatsi 1893 (page.192-193).jpg|მინიატიურა|ფრაგმენტი მოვსეს ხორენაცის- "სომხეთის„სომხეთის ისტორიიდან"ისტორიიდან“]]
კორიუნის "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრებაში"ცხოვრებაში“ და ხორენაცისეულ "სომხეთის„სომხეთის ისტორიაში"ისტორიაში“ გვხვდება ცნობა მაშტოცის მიერ [[ქართული ანბანი]]ს შექმნის თაობაზე, მეფე ბაკურისა და მისი თანამედროვე [[მოსე (მთავარეპისკოპოსი)|მოსე მთავარეპისკოპოსის]] მოღვაწეობის პერიოდში.
 
{{ციტირება|Затем спустя некоторое время любимец Христа (Маштоц) позаботился также и о варварских странах. И принялся он составлять письмена иверского языка, милостью, дарованной ему Богом. Начертил он, расположил и наладил, как надлежало, и, взяв с собою кое-кого из лучших учеников своих, пустился в путь и прибыл в края иверов. Тут он представился царю иверов, по имени '''Бакур''', и епископу страны '''Мовсесу'''. Царь и воинство вместе со всеми областями по Божьему велению покорно слушались его. . - კორიუნის "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრება"ცხოვრება“ <ref>"Жития„Жития Маштоца"Маштоца“ - Ш. В. Смбатяна (თავი. 15; გვ. 100-101) ; К. А. Мелик-Оганджаняна 1962</ref>}}
 
აქვე უნდა აღინიშნოს რომ აღნიშნულ 1962 წლის წიგნში მკვლევარებმა ბაკურ მეფე ვარაზ-ბაკურად მიიღეს.
{{ციტირება|Бакур - он же Вараз Бакур - Царь иверов (416-429 гг.). - კორიუნის "მაშტოცის„მაშტოცის ცხოვრება"ცხოვრება“ <ref>"Жития„Жития Маштоца"Маштоца“ - Ш. В. Смбатяна (გვ. 143) ; К. А. Мелик-Оганджаняна 1962</ref>}}
 
{{ციტირება|Месроп, отправившись в страну Иверов, с помощю божей благодати и для них устраивает письмена при содеиствии некоего Джаха, переводчика греческого и армянскаго языков: царь Иверов, '''Бакур''' и епископ (их), '''Моисей''', помогают Месропу. Тут он вибирает мальчиков, разделает их на два разряда и оставляет им учителюми двух из своих учеников - Тера из Хордзена и Муше из Тарона. - ხორენაცის "სომხეთის„სომხეთის ისტორია"ისტორია“ <ref>"История„История Армении"Армении“ Моисея Хоренского (თავი. 54; გვ. 192-193) - Новый перевод Н. О. Эмина Москва 1893.</ref>}}
 
==სომხური წყაროების შეუთავსებლობა==
ხაზი 34:
2. მეფე '''ბაკურის''' დროს არ მოღვაწეობდა '''მოსე''' ეპისკოპოსი.
 
* ბაკურის (რევის ძე) დროს მოღვაწეობდნენ იოანე და იაკობი მთავარეპისკოპოსები. ("და„და მოკუდა იოვანე ებისკოპოსი და დაჯდა იაკობ, მღდელი იგი მუნით-ვე მოსრული, მთავარეპისკოპოსად." - მოქცევაი ქართლისაი).
* ვარაზ-ბაქარის დროს მოღვაწეობდა იობ მთავარეპისკოპოსი. ("და„და მთავარებისკოპოსი იყო იგი-ვე იობ." - მოქცევაი ქართლისაი).
* ბაკურის (თრდატის ძე) დროს მოღვაწეობდა ელია მთავარეპისკოპოსი. ("და„და მთავარებისკოპოსი იყო ელია." - მოქცევაი ქართლისაი)
 
შესაბამისად ქართლის ცხოვრებაში არათუ ვარაზ ბაკურის არამედ ზოგადად ბაკურ მეფეების დროს რომლებიც მირიანიდან არჩილადმე მეფობდნენ არ მოიხსენიება არსად მოსე მთავარეპისკოპოსი.
ხაზი 44:
4. არსებობდა ეპისკოპოსი მობიდანი რომელიც [[მხითარ აირივანეცი]]ს მოხსენიებული ჰყავს როგორც Ter Mouchid.<ref>Historie Chronologie par Mikhthar D'Airivank (15 გვ.) - M. Brosset 1869.</ref>
 
5. მობიდანი/Ter Mouchid/მოსე მოღვაწეობდა არჩილის პერიოდში ანუ სომხური ანბანის შექმნის - 405 წლის შემდგომ და 440 წელი მაშტოცის გარდაცვალებამდე.
 
6. საკუთარი სახელი „[[მობიდანი]]“ სპარსული წარმომავლობის იყო და ის არ იყო ადამიანის სახელი. ის ზოროასტრიზმში ნიშნავდა მოგვთა-მოგვს ანუ მღვდელმთავარს.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მესროპ_მაშტოცი“-დან