პლაზმოდიუმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''პლაზმოდიუმი''' ({{lang-la|Plasmodium}}), — პარაზიტული [[უმარტივესები]]ს [[გვარი (ბიოლოგია)|გვარი]] [[ჰემოსპორიდიები]]ს რიგისა[[რიგი (ბიოლოგია)|რიგი]]სა. შეიცავს 60-ზე მეტ სახეობას[[სახეობა]]ს, რომლებიც [[ხერხემლიანები]]სა და [[ადამიანი]]ს [[პარაზიტები]]ა და იწვევენ [[მალარია]]ს. პლაზმოდიუმის გადამტანია [[მალარიის კოღო]] {{lang-la|[[Culicidae]]}}-თა ოჯახისა. კოღოს კბენისას [[ნერწყვი|ნერწყვთან]] ერთად მასპინძლის ორგანიზმში ხვდებიან პლაზმოდიუმები სპორპზოიტების სახით. ისინი იჭრებიან სისხლძარღვთა ენდოთელიუმში ან ღვიძლში, სადაც [[შიზოგონია|შიზოგონიის]] გზით იძლევიან უამრავ პატარა ერთუჯრედიან მეროზოიტს, რომლებიც იჭრებიან ერითროციტებში. აქ ისინი მრავალჯერ განიცდიან შიზოგონიას და შემდეგ გამოდიან სისხლში. მეროზოიტების ნაწილი იჭრება ახალ [[ერითროციტები|ერითროციტებში]] და გარდაიქმნება მდედრ (მაკრო-) და მამრ (მიკრო-) გამეტოციტებად.

მაკროგამეტოციდები მასპინძლის ორგანიზმშივე გარდაიქმნება მაკროგამეტებად, მიკროგამეტოციტების განვითარება კი მხოლოდ კოღოს ორგანიზმში მიმდინარეობს. მაკროგამეტები მიკროგამეტოციტებთან ერთად სისხლის წოვის დროს ხვდება კოღოს კუჭში; აქ მიკრო გამეტოციტი იძლევა რამდენიმე მიკროგამეტას, რომლებიც ერწყმიან მაკროგამეტებს და იქცევიან მოძრავ ზიგოტებად — ოოკინეტებად. ესენი იფარებიან გარსებით და გარდაიქმნებიან ოოცისტებად (ზიგოცისტებად). მათი მრავალჯერადი გაყოფით მიიღება მრავალი (10 ათასამდე) აქტიურად მოძრავი [[სპოროზოიტი]], რომლებიც ხვდებიან სანერწყვე ჯირკვლებში და სისხლის წოვის დროს კვლავ მასპინძელში ხვდებიან. ადამიანის პარაზიტია პლაზმოდიუმის 4 სახეობა: {{lang-la|[[Plasmodium vivax]]}}, {{lang-la|[[Plasmodium malariae]]}}, {{lang-la|[[Plasmodium falciparum]]}} და {{lang-la|[[Plasmodium ovalis]]}}, რომელთა გადამტანია {{lang-la|[[Anofeles]]}}-ის გვარის [[კოღოები]]. [[პრიმატები]]ს პარაზიტებია {{lang-la|Plasmodium reichenowi}}, {{lang-la|Plasmodium knowlesi}} და სხვა. დანარჩენი ხერხემლიანებისა — {{lang-la|[[Plasmodium berghei]]}}, {{lang-la|[[Plasmodium relictum]]}}, {{lang-la|[[Plasmodium agamae]]}}, {{lang-la|[[Plasmodium bufonis]]}} და სხვა.

* [[{{ქსე]], ტ. |8, გვ. |92, თბ., 1984}}