ხილის სექტორი აზერბაიჯანში: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Sunlight35 (განხილვა | წვლილი) ახალი გვერდი: '''ხილის სექტორი აზერბაიჯანში''' მზარდი ინდუსტრიაა. ამ სექტორ... |
Sunlight35 (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{მუშავდება|[[მომხმარებელი:Sunlight35]]|25 სექტემბერი, 2019 წ}}'''ხილის სექტორი აზერბაიჯანში''' მზარდი ინდუსტრიაა. ამ სექტორმა მოიცვა 171,600 ჰა მიწის ნაკვეთი [[2016]] წელს. [[ყურძენი]], [[ვაშლი]], [[ფორთოხალი]], [[მსხალი]] და [[ბროწეული]] აზერბაიჯანში ხილის წარმოების ერთ – ერთი მთავარი მოსავალია<ref>[http://www.wecr.wur.nl/sara/docs/Sector%20assessment%20report%20Fruit.pdf Master Plan Azerbaijan: Fruit Sector Assessment]</ref>.
== სტატისტიკა ==
ხაზი 24:
== ყურძენი ==
[[1980]]-იან წლებში ყურძენი ერთ-ერთი მთავარი ხილის პროდუქტი იყო აზერბაიჯანში. ყურძნის წარმოება წლიდან წლამდე იზრდება რეფორმების და აზერბაიჯანში მევენახეობის განვითარების სახელმწიფო პროგრამების წყალობით. [[2014]] წელს ყურძნის ექსპორტი გაიზარდა 462 ტონამდე.
ვაშლები
ვაშლის ბაღები ყუბა-ხაჩმაზის ეკონომიკური რეგიონის დაახლოებით 22,000 ჰექტარს უკავია. 2017 წელს, ყუბაში 120 757 ტონა ვაშლის ხე იყო. 2017 წელს ექსპორტზე ვაშლის 65-70% გავიდა. მთლიანობაში, ყუბა-ხაჩმაზის რაიონიდან ექსპორტზე 40 000 ტონა ვაშლი გავიდა. [7]
ექსპორტირებული ვაშლის ღირებულებამ 2008 წელს შეადგინა 49,287 ათასი აშშ დოლარი, 2009 წელს 30,071 ათასი აშშ დოლარი, 2010 წელს 14,436 ათასი აშშ დოლარი, 2011 წელს 19,296 ათასი აშშ დოლარი და 2012 წელს 27,595 ათასი აშშ დოლარი. [8]
ბროწეული
ბროწეული იყო მესამე ყველაზე პროდუქტიული ხილი 2012 წელს, რომლის მოცულობამ 141.6 ათასი ტონა შეადგინა. 2014 წელს ბროწეულის წარმოებამ შეადგინა 153,423 ტონა, აქედან 121, 654 ტონა (79%) წარმოებული იქნა არანის ეკონომიკურ რეგიონში. ბროწეულის წარმოება უფრო დიდია ლენქორანში, ნახიჩევანისა და განჯა-ყაზახის ეკონომიკურ რაიონებში. [8]
ხილის წარმოება ეკონომიკური რეგიონის მიხედვით
ყუბა-ხაჩმაზი
ხაჩმაზი, ყუბა და გუსარი რეგიონის ყველაზე ნაყოფიერი რაიონებია. ხილის ძირითადი ტიპები მოიცავს ვაშლს, მსხალს, ქლიავს, ალუბალს, ატამს, კაკალს, მოცვს, ლეღვს, ზეთისხილსა და ა.შ.
შაქი ზაქატალა
შაქი-ზაქათალის რეგიონში იზრდება ნიგოზი, თხილი, წაბლი, სიმინდი, ალუბალი, ვაშლი, ფქვილი, კომში, ლეღვი, მოცვი და მსხალი. კახი, ზაქათალა, ბელაქანი, ოღუზი და შექი რეგიონში ხილის მთავარი მწარმოებლები არიან. რეგიონი უზრუნველყოფს თხილის წარმოების 74% -ს.
ნახიჩევანის ავტონომიური რესპუბლიკა
ამ ეკონომიკურ რეგიონში იწარმოება ისეთი ხილი, როგორიცაა ატამი და გარგარი.
ცენტრალური არანი
ეს ეკონომიკური რეგიონი ძირითადად წარმოშობს მშრალ სუბტროპიკულ ხილს, როგორიცაა ბროწეული და კომში. სხვა ხილის კულტურები, რომლებიც ამ რეგიონში იწარმოება არის ქლიავი, ლეღვი, ნიგოზი, ალუბალი და გარგარი.
ლენქორანი
ძირითადად ლენქორანში იზრდება ციტრუსის ხილი. ამ რეგიონში იზრდება ფორთოხალი, მანდარინი, კივი, ფეიხოა, ლიმონი, ჩაი.
აფშერონი
ნახევარკუნძული ძირითადად აწარმოებს ზეთისხილს, ნუშსა და ლეღვს. [9] [10]
დარგის განვითარება
ბრძანებულების თანახმად "აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში ციტრუსის და ჩაის წარმოების განვითარების დამატებითი ზომების შესახებ", ფინანსთა სამინისტრომ და ეკონომიკის სამინისტრომ უნდა მიიღონ აუცილებელი ზომები, რათა უზრუნველყონ სახელმწიფო ბიუჯეტის და სახელმწიფო ინვესტიციის პროგრამების მომზადება, წლიური ბიუჯეტის შესაბამისად. სოფლის მეურნეობის სამინისტრო კოორდინაციას უწევს სახელმწიფო პროგრამით გათვალისწინებული ზომების შესრულებას და წელიწადში ერთხელ აცნობს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტს სახელმწიფო პროგრამის განხორციელების შესახებ ინფორმაციას. მინისტრთა კაბინეტს ენიჭება ბრძანებით წარმოქმნილი საკითხების განხილვა. [11] [12]
სახელმწიფო პროგრამის განხორციელების შედეგად, დაგეგმილია 2025 წლისთვის აზერბაიჯანში ციტრუსების წარმოების 100000 ტონამდე გაზრდა. სახელმწიფო პროგრამაში ციტრუსის განვითარების სამოქმედო გეგმა 2018-2025 წლებში ითვალისწინებს ადგილობრივი და უცხოური ინვესტიციების მონაწილეობას ციტრუსის ხილის წარმოებასა და გადამუშავებაში. ამავე დროს, სამოქმედო გეგმის თანახმად, ციტრუსის ინდუსტრიაში არსებული სტანდარტები უნდა შეესაბამებოდეს საერთაშორისო მოთხოვნებს; ამ სფეროში მომუშავე მცირე ფერმერები უნდა წახალისდნენ ნებაყოფლობით თანამშრომლობისთვის; კონტაქტები უნდა გაიზარდოს პროგრესული წარმოებისა და ექსპორტის გამოცდილების მქონე უცხო კომპანიებთან და ჩამოყალიბდეს პროგრესული დაზღვევის მექანიზმი. იგი ასევე ითვალისწინებს ციტრუსების სფეროში სამეცნიერო დახმარებისა და ადამიანური რესურსების გაძლიერებას, ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესებას, მარკეტინგული საქმიანობის გაძლიერებას და ექსპორტის წახალისებას. [13] [14]
== სქოლიო ==
| |||