ამონიუმის ქლორიდი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 77:
| NFPA 704 = <!-- (აშშ-ის სტანდარტი, ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის ეროვნული ასოციაცია) -->
}}
'''ამონიუმის ქლორიდი''' — არაორგანული ნივთიერება ქიმიური ფორმულით NH<sub>4</sub>Cl. არის თეთრი, კრისტალური [[მარილი]], რომელიც წყალში ძალიან კარგად იხსნება. ძირითადათ გამოიყენება როგორც [[სასუქი]] და არომატიზატორი ზოგიერთ [[ლიქიორი|ლიქიორში]]. ამონიუმის ქლორიდი მიიღება [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავისქლორწყალბადმჟავისა]] და [[ამიაკი|ამიაკის]] ურთიერთქმედებით.
 
==წარმოება==
[[File:08. Директна синтеза на амониум хлорид.webm|thumb|left|280px|ამონიუმის ქლორიდის მიღების პროცესის დემონსტრაცია როდესაც გარეთ გამოტუმბული ამიაკის და ქლორწყალბადმჟავის ნაკადები ერთმანეთს ხვდება და წარმოიქმნება მყარი ამონიუმის ქლორიდი(თეთრი კვამლის სახით)]]
*ამონიუმის ქლორიდი არის პროდუქტი „ამიაკ-სოდა პროცესის“ რეაქციისრეაქციისა, რომლითაც იღებენ [[ნატრიუმის კარბონატი|ნატრიუმის კარბონატს]]:<ref name = "Wiberg&Holleman">{{cite book|first1 = Egon|last1 = Wiberg|first2 = Nils|last2 = Wiberg|year = 2001|title = Inorganic Chemistry|url = https://books.google.com/books?id=vEwj1WZKThEC&pg=PA614|publisher = Academic Press|isbn = 978-0-12-352651-9|page = 614|edition = illustrated}}</ref>
:CO<sub>2</sub> + 2 NH<sub>3</sub> + 2 NaCl + H<sub>2</sub>O → 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>
გარდა იმისა, რომ ეს ამონიუმის ქლორიდის წარმოების ძირითადი მეთოდია, ეს მეთოდი გამოიყენება ზოგიერთ სამრეწველო ოპერაციაში როგორც ამიაკისგან განსათავისუფლებლად.
*ამონიუმის ქლორიდი ასევე მიიღება ამიაკის [[ამონიუმის ქლორიდი|წყალბადის ქლორიდთან]] ([[აირი]]) ან [[ქლორწყალბადმჟავა|ქლორწყალბადმჟავასთან]](წყალხსნარი) რეაქციისას:<ref name = "Wiberg&Holleman"/>
:NH<sub>3</sub> + HCl → NH<sub>4</sub>Cl
 
*ამონიუმის ქლორიდი ბუნებრივი სახით გავრცელებულია ვულკანურ რეგიონებში, ფორმირდება ვულკანურ ქვებში [[ფუმაროლები|ფუმაროლებთან]] ახლოს. მისი მოლეკულები აირად ფაზაში დიდხანს ვერ არსებობენ, რადგან ისინი მარტივად იხსნებიაიხსნებიან წყალში<ref name=Rowley>{{Cite book|title=General Chemistry I Laboratory Manual|edition=Second|last=Rowley|first=Steven P.|publisher=Kendall Hunt|year=2011|isbn=978-0-7575-8942-3}}</ref>.
 
==რეაქციები==
*ამონიუმის ქლორიდი გაცხელებით იშლება ამიაკად და წყალბადის ქლორიდად:<ref name = "Wiberg&Holleman"/>
: NH<sub>4</sub>Cl → NH<sub>3</sub> + HCl
 
*ამონიუმის ქლორიდი ურთიერთქმედებს ძლიერ [[ტუტე|ტუტეებთან]] როგორიც არისროგორიცაა [[ნატრიუმის ჰიდროქსიდი]] და მიიღება აირადი [[ამიაკი]].
: 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → 2 NaCl + CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O + 2 NH<sub>3</sub>
 
*ამონიუმის ქლორიდი მაღალ ტემპერატურაზე რეაქციაში შედის [[ტუტე ლითონები|ტუტე ლითონების]] კარბონატებთან, მიიღება ამიაკი და ტუტე ლითონის ქლორიდი
: 2 NH<sub>4</sub>Cl + Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> → 2 NaCl + CO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O + 2 NH<sub>3</sub>
 
*წყალსხნარიწყალსხნარს, რომელიც მასის 5% ამონიუმის ქლორიდს შეიცავს , [[PH|pH]] მაჩვენებელი 4.,6-დან 6.,0-მდე აქვს.<ref>{{cite book|author=Bothara, K. G. |title=Inorganic Pharmaceutical Chemistry|url=https://books.google.com/books?id=vOtFj8b7P9MC&pg=SA13-PA7|date=2008|publisher=Pragati Books Pvt. Ltd.|isbn=978-81-85790-05-3|pages=13–}}</ref>
 
*ზოგიერთი ამონიუმის ქლორიდის რეაქცია სხვა ქიმიკატებთან ენდოთერმულია, როგორც ბარიუმის ჰიდროქსიდის შემთხვევაში.