გუარამი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 11:
|მმართველობის დასასრული = [[600]]
|კორონაცია =
|წინამორბედი = [[ვეჟან:en:Sassanid|სასანიდი]] ბუზმირი[[მარზპანი]]
|მემკვიდრე = [[სტეფანოზ I]]
|სხვა წოდებები =
ხაზი 23:
|შვილები = [[სტეფანოზ I|სტეფანოზ]]<br />[[დემეტრე ვიპატოსი|დემეტრე]]
|დინასტია = [[ბაგრატიონები]]
|მამა = ბაგრატ ბივრიტიანი <ref>[http://www.royalhouseofgeorgia.ge/p/geo/439 საქართველოს სამეფო სახლი], ''გენეალოგია''</ref>
|დედა =
}}
[[File:Victor Langlois. L'éristhaw Gourgen. PL II. No.5.jpg|thumb|right|250px|გუარამის მონეტა (შეინიშნება [[სასანიანები|სასანიდური]] გავლენა).]]
'''გუარამ''', ''გვარამ კურაპალატიკუროპალატი'' <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]; გვერდი: — დ —</ref> — [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლისიბერიის ერისმთავარიმეფე კუროპალატი]] ([[575]] [[600]]), [[სასანიანთა იმპერია|სასანიანთა იმპერიის]] ოლქისადმინისტრაციული მოხელის – [[სასანური ქართლიმარზპანი|ქართლისმარზპანის]] <ref>[https://en.wikipedia.org/wiki/Sasanian_Iberia({{lang-fa|ოლქის სასანურიმმართველი}}) ქართლი]</ref>გამგებლობის შემდეგ და კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი; კუროპალატი ([[მარზპანი588]], –≈[[ვეჟან ბუზმირი|ვეჟან ბუზმირის590]] შემდეგ).
 
==წარმომავლობა==
{{ციტირება|'''შემოსლვა ქასრესი, გუარამ კუროპალატი'''<ref>[https://wikisource.org/wiki/საქართველოს_ძველი_ისტორია#შემოსლვა_ქასრესი,_გუარამ_კუროპალატი შემოსლვა ქასრესი, გუარამ კუროპალატი]</ref><br />
„ხოლოხოლო ძენი ბაკურ მეფისანი ვერ იპყრობდნენ მეფობასა სიმცირითა და დაშთნენ კახეთს. მაშინ სპარსთა მეფემან წარმოგზავნა ძე თჳსი ქასრე ერისთავად რანისა და მოვაკანისად. ამან ქასრე წარიბირნა ერისთავნი საქართველოსანი და მანვე მოსცა სამკჳდროდ საერისთონი და ნიჭნი დიდნი. განდგნენ თჳს-თჳსად ერისთავნი ივერიისანი და ხარკსა მისცემდნენ ქასრეს და ძენი ბაკურ მეფისანი იყვნენ მთიულეთს და ძენი მირდატისნი კლარჯეთს. სხუა ყოველი ქართლი, სომხითი დაიპყრეს სპარსთა და ბრძოდნენ ბერძენთა. შემდგომად ამისა იქმნა შფოთი სპარსეთს და წარვიდა ქასრე შუელად მამისა თჳსისა, რამეთუ უცალო იქმნენ სპარსნი; მაშინ შეიკრიბნენ ყოველნი ივერიის ერისთავნი და ითხოვეს მეფედ თჳსად ბერძენთა კეისრისაგან ნათესავი თჳსთა მეფეთა. ესე მოთხოვნა იყო, ოდეს უფლებდნენ აზნაურნი და მოაკლდა უფლება მათი ბოროტთა მათთაგან.<br /> მასვე ჟამსა მცხეთა აღთხელდებოდა და ტფილისი აღშენდებოდა; არმაზი შემცირდებოდა და კალა გამდიდრდებოდა. ხოლო კეისარმან მოსცა მეფედ გუარამ ასულის-წულისაგანი ვახტანგ გორგასლისა მირდატის დისაგანი და თჳთ ბაგრატოვანი და კეისარმან მოსცა გუარამს კურადპალატობა და პატივ-სცა და შემოკრბნენ ყოველნი ერისთავნი და სპასპეტნი ივერიისანი, კათალიკოზი სჳმეონ და ეპისკოპოზნი და აკურთხეს გუარამ მეფედ გიორგიისად დასაბამით 4524წფკდ, ბერძულსა 6083ხპგ, ქრისტესქესსა აქეთ 575ფოე, ქართულსა 327ტკზ, ინდიკტიონსა 8. ესე გუარამ მეფე ფრიად მორწმუნე და მაშენებელი ეკლესიათა. ამის-ზე მოკუდა კათალიკოზი სჳმეონ და დასუა სამოელ, ხოლო შვილთა ბაკურ მეფისათა დაიპყრეს კახეთი და ჰერეთი და ერისთობდნენ მუნ მორჩილებასა შინა გუარამ მეფის კურადპალატისასა. შემფგომად კეისარმან წარმოსცა განძი დიდი გუარამს, რათა გამოიყვანოს ჩდილოთ ლაშკარი და ბრძოდეს სპარსთა. ხოლო გუარამ გამოიყვანნა ოვსნი, ძურძუკნი და დიდონი, წარუძღუა სპითა საქართველოსათა. სტყუევნიდა და აოჴრებდა, ადრაბაგანსა მრავალსა ჟამსა. არამედ ოდეს ბარამ ჩუბინმან მოკლა თურქთა მეფე და აოტნა თურქნი, ამით მოცალე იქმნეს სპარსნი. მცნობნი ამისნი ბერძენნი და ქართველნი უკ-მოიქცნენ თჳსადვე. ხოლო გუარამ ამაგრებდა ციხე-ქალაქთა მოლოდინისათჳს სპარსთასა; გარნა წყალობა ჰყო ღმერთმან, შეიპყრა ბარამ ჩუბინმან სპარსთა მეფე ორმუზ ცოლის-ძმითურთ და დასწუნა თუალნი და ქასრე ძე მისი ბრძოლასა შინა აოტა. ხოლო ქასრე ლტოლვილი მივიდა წინაშე კეისრის [[მავრიკიოსი (ბიზანტია)|მავრიკისა]]; ამას ქასრეს მისცა ასული თჳსი მავრიკ ცოლად და სპანი ძლიერნი (არამედ იურვა კეისარმან, რათა არა შურ-აგოს ქართლსა, არამედ იყოს ჩუენ შორის თავისუფლად; ხოლო ქასრემ აღთქმითა დაუმტკიცა და განთავისუფლდა ივერია), მოვიდა და დაიპყრა სპარსეთი ქასრემ; არამედ გუარამ კურადპალატი მეფობდა კეთილად; გარნა ერისთავნი ვერ სცვალნა: ვინაჲთგან გუჯარით აქუნდათ (მფლობელობა) კეისრისა და სპარსთა მეფისაგან, გარნა მორჩილებასა შინა გუარამისსა იყვნენ. კუალად მოკუდა კათალიკოზი სამოელ და დასუა სამოელვე; შემდგომად თჳთცა გარდაიცვალა ქრისტესა 600, ქართულსა 352.}}
 
ამ დროს [[იუსტინე II (ბიზანტია)|იუსტინე II]] ებრძვის სპარსეთის მეფეს ქასრეს ანუ ხოსროს და ქართველნი იუსტინეს მომხრეთ იბრძვიან. გვარამ იწყობს შენებას ჯვარ-პატიოსნის ეკლესიისას მცხეთის პირდაპირპირ-და-პირ და [[თბილისის სიონი|ტფილისის სიონისას]], ([[ქართლის ცხოვრება]], გვერდი 161). ამ დროს ცილება ქართველთა და სომეხთა შორის სარწმუნოების გამო. კათალიკოსი სვიმეონ ანუ კვირიონ განდევნის [[ქალკედონის საეკლესიო კრება|ხალკიდონის კრების]] მოწინააღმდეგეს [[ცურტავი|ცორტავის]] ეპისკოპოსს [[შუშანიკი|შუშანიკის]] სასაფლაოდამ და დვინის კრება ([[596|596 წ.]]) არღვევს [[ქართველები|ქართველთ]] და [[სომხები|სომეხთ]] სარწმუნოებრივს კავშირს. [[გარდაცვალება|†]] კათოლიკოსი სვიმეონ და ჯდება სამოელ; † სამოელ და ჯდება სამოელ.<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]; გვერდი: 317.</ref>
 
*სუმბატ დავითის ძის ქრონიკაში მოცემულია გუარამის გენეალოგია, რომელიც უკავშირდება ისრაელის მეფე [[დავითი|დავითს]].
Line 43 ⟶ 44:
სპარსეთის დამარცხების შემდეგ ჰერაკლე ისევ დაბრუნდა საქართველოში, სადაც რამდენიმე ეკლესია ააგო, რითაც ხელი შეუწყო ქრისტიანობის განმტკიცებას.
 
[[მოქცევაჲ ქართლისაჲ|მოქცევაჲ ქართლისაჲ-ს]] შატბერდისეული ვერსია მოგვითხრობს: [[სპარსეთის იმპერია|სპარსნი]] უფლებდეს [[ქართლი|ქართლს]] და [[სომხეთი|სომხითს]] და [[სივნიეთი|სივნიეთს]] და [[ვასპურაკანი|გუასპურაგანს]]; და კათალიკოზი იყო სამოველ და ნელად-რე შეკრბა [[ქართლი]]. და განაჩინეს [[ერისთავი|ერის-თავად]] გუარამ და მერმე - კურაპალატად-ცა. ამან დადვა საფუძველი პატიოსნისა [[ჯვარი|ჯუარისაჲ]] და ამას ზე-ვე იყო კათალიკოზი სამოელ-ვე სხუაჲ. და [[ტფილისი|ტფილისისა]] მკჳდრთა დიდსა ეკლესიასა დაიწყეს: ნახევარსა იქმოდა ყოველი ერი და ნახევარსა ერის-თავნი; და კათალიკოზი იყო ბართლომე. და მისა შემდგომად ერის-თვობდა [[სტეფანოზ I|სტეფანოზ]], ძჱ მისი, ძმაჲ დემეტრესი, და იქმოდა [[ჯვარი (მცხეთა)|ეკლესიასა ჯუარისასა]] <ref>[http://www.amsi.ge/istoria/qm/qarTlis_moqceva.pdf მოქცევაჲ ქართლისაჲ, [თავი ა~]], შატბერდის კრებულის 1979 წლის გამოცემიდან</ref>.
 
[[სუმბატ დავითის ძე]] გუარამს თვლის ქართველ [[ბაგრატიონები|ბაგრატიონთა]] მამათავრად. წყაროების საერთო მოწმობით, გუარამმა საფუძველი ჩაუყარა [[მცხეთა|მცხეთის]] [[ჯვარი (მცხეთა)|ჯვრის ტაძარს]].
Line 65 ⟶ 66:
 
{{დაიწყე ყუთი}}
{{მემკვიდრეობის ყუთი| წინამორბედი= [[ვეჟან:en:Sassanid|სასანიდი]] ბუზმირი[[მარზპანი]]| ტიტული=[[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მეფე]] [[კურაპალატი]] | წლები= [[575]] — [[600]] | შემდეგი = [[სტეფანოზ I]]}}
{{დაასრულე ყუთი}}
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/გუარამი“-დან