ქართლის საერისმთავრო: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 3:
ქართლის საერისმთავრო მისი არსებობის მანძილზე მოესწრო მრავალ ისტორიული მნიშვნელობის მქონე მოვლენას. მათში აღნიშვნის ღირსია [[საქართველოს სამოციქულო ავტოკეფალური მართლმადიდებელი ეკლესია|საქართველოს ავტოკეფალური ქრისტიანული ეკლესიის]] საბოლოო ფორმაცია, ქართული სალიტერატურო ენის ჩამოყალიბება, [[ბაგრატიონთა დინასტია|ბაგრატიონთა დინასტიის]] აღზევება მთელი საქართველოს მასშტაბით და ფეოდალური გაერთიანების დასაწყისი — დაგვირგვინებული [[1008|1008 წლით]].
 
=== იბერიის ერისმთავრების სია, [[კირილ თუმანოვი|კირილ თუმანოვის]] მიხედვით<ref>[https://ia600304.us.archive.org/4/items/IberiageorgiaBetweenChosroidAndBagratidRule/Toumanoff_SCCH04_Iberia.pdf Iberia between Chrosroid and Bagratid Rule] by Cyril Toumanoff. This study appears as part IV of Toumanoff's Studies in Christian Caucasian History (Georgetown, 1963), pp. 357-434.</ref> ===
== [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავრები]] ==
[[ფაილი:TABLE OF THE KINGS AND PRINCES OF IBERIA FROM THE SIXTH TO THE NINTH CENTURY (Iberia between Chrosroid and Bagratid Rule by Cyril Toumanoff, Page 80).jpg|thumb|right|460 px|იბერიის ხოსროიან, გურამიან, ნერსიან და ბაგრატიონ მეფეთა და ერისმთავართა გენეალოგიური ცხრილი, კირილ თუმანოვის მიხედვით.]]
{| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
{| class="wikitable sortable"
!№
!პორტრეტი
!სახელი
!მმართველობის წლები
!ტიტული
!დინასტია
|- style="background:#fff;"
|align="center"|I.
|align="center"|[[File:Victor Langlois. L'éristhaw Gourgen. PL II. No.5.jpg|80 px|frameless|ცენტრი]]
|align="center"|[[გუარამი|გუარამ I]]
|align="center"|[[588]]–≈[[590]]
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი; კუროპალატი<br />({{lang-en|prince of Cholarzene-Javakhet'i; Curopalate}})
|align="center"|[[:en:Guaramid dynasty|გურამიანი]]
|- style="background:#fff;"
|align="center"|II.
|align="center"|[[File:Victor Langlois. Stéphanos I. PL II. No.13.jpg|80 px|frameless|ცენტრი]]
|align="center"|[[სტეფანოზ I]]
|align="center"|≈[[590]]–[[627]]
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი<br />({{lang-en|prince of Cholaraene-Javakhet'i}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|III.
|align="center"|[[File:Mtskheta. Jvari monastery wall writing. ADARNERSE.JPG|80 px|frameless|ცენტრი]]
|align="center"|[[:en:Adarnase I of Iberia|ადარნასე I]]
|align="center"|[[627]]–[[637]]/42
|align="center"|კახეთის ერისმთავარი; პატრიციელი<br />({{lang-en|prince of Kakhetia; Patrician}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|IV.
|align="center"|
|align="center"|[[სტეფანოზ II]]
|align="center"|[[637]]/42–≈[[650]]
|align="center"|კახეთის ერისმთავარი; პატრიციელი<br />({{lang-en|prince of Kakhetia; Patrician}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|V.
|align="center"|
|align="center"|[[:en:Adarnase II of Iberia|ადარნასე II]]
|align="center"|≈[[650]]–[[684]]
|align="center"|კახეთის ერისმთავარი; პატრიციელი X კამსარაკანის სახლის პრინცესა<br />({{lang-en|prince of Kakhetia; Patrician x a princess of the House of [[:en:Kamsarakan|Kamsarakan]]}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|VI.
|align="center"|
|align="center"|[[გუარამ II]]
|align="center"|[[684]]–≈[[693]]
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი; კუროპალატი<br />({{lang-en|prince of Cholarzene-Javakhet'i Curopalate}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|VII.
|align="center"|
|align="center"|[[:en:Guaram III of Iberia|გუარამ III]]
|align="center"|≈[[693]]–≈[[748]]
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი; კუროპალატი<br />({{lang-en|prince of Cholarzene-Javakhet'i; Curopalate}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|VIII.
|align="center"|
|align="center"|[[:en:Adarnase III of Iberia|ადარნასე III]]
|align="center"|≈[[748]]–≈[[760]]
|align="center"|შიდა იბერიის ერისთავი; კუროპალატი<br />({{lang-en|[[:en:Eristavi|Duke]] of [[:en:Inner Iberia|Inner Iberia]]; Curopalate}})
|align="center"|[[:en:Nersianid Dynasty|ნერსიანი]]
|- style="background:#fff;"
|align="center"|IX.
|align="center"|
|align="center"|[[:en:Nerse of Iberia|ნერსე]]
|align="center"|≈[[760]]–[[772]], [[775]]–[[779]]/80
|align="center"|
|align="center"|ნერსიანი
|- style="background:#fff;"
|align="center"|X.
|align="center"|
|align="center"|[[:en:Stephen III of Iberia|სტეფანოზ III]]
|align="center"|[[779]]/80–[[786]]
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი<br />({{lang-en|prince Of Cholarzene -Javakhet'i}})
|align="center"|გურამიანი
|- style="background:#fff;"
|-----
|colspan="6" |<small>''[[786|786 წელს]] [[აბასიანთა სახალიფო|აბასიანთა სახალიფომ]] გააუქმა [[იბერიის საერისმთავრო]] და მოახდინა [[კავკასია|კავკასიის]] ანექსია. მხოლოდ [[813|813 წელს]], [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის]] ხელშეწყობით, აღდგენილ იქნა იბერიის საერისმთავრო და [[კურაპალატი|კურაპალატის]] უმაღლესი ტიტული ხელახლა მიენიჭათ [[იბერიის საერისმთავრო|ერისმთავრებს]]''.
! colspan="10" bgcolor="silver" | [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავრები]]
|-----
|align="center"|XI.
!bgcolor="silver" width="25%"| სახელი
|align="center"|[[File:Ashot I relief.jpg|80 px|frameless|ცენტრი]]
!bgcolor="silver" width="25%"| ერისმთავრობის წლები
|align="center"|[[აშოტ I დიდი]]
!bgcolor="silver" width="25%"| ტიტული
|align="center"|[[813]]–[[830]]
|-----
|align="center"|კლარჯეთ-ჯავახეთის ერისმთავარი; კუროპალატი<br />({{lang-en|prince of Cholarzenet-Javakhet'i; Curopalate}})
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[კირილ თუმანოვი|კირილ თუმანოვის]] მიერ წარმოდგენილი [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავრების]] სია'''</center>
|align="center"|[[ბაგრატიონი]]
|-----
|- style="background:#fff;"
| '''[[გუარამი|გუარამ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[588]] – [[590]]
|align="center"|XII.
| იბერიის და ჯავახეთის ერისმთავარი
|align="center"|
|-----
|align="center"|[[ბაგრატ I კურაპალატი|ბაგრატ I]]
| '''[[სტეფანოზ I]]''' || align="center" | [[590]] – [[627]]
|align="center"|[[830]]–[[876]]
| იბერიის და ჯავახეთის ერისმთავარი
|align="center"|კუროპალატი ({{lang-en|Curopalate}}) ([[842]]/3–[[876]])
|-----
|align="center"|ბაგრატიონი
| '''[[ადარნასე (ერისმთავარი)|ადარნასე I]]''' || align="center" |[[627]] – [[637]]
|- style="background:#fff;"
| იბერიის და კახეთის ერისმთავარი
|align="center"|XIII.
|-----
| '''[[სტეფანოზ II]]''' || align="center" | [[637]] – [[650]]
|align="center"|[[დავით I კურაპალატი|დავით I]]
| იბერიის და კახეთის ერისმთავარი
|align="center"|[[876]]–[[881]]
|-----
|align="center"|კუროპალატი ({{lang-en|Curopalate}}) ([[876]]–[[891]])
| '''[[ადარნასე II (ერისმთავარი)|ადარნასე II]]''' || align="center" | [[650]] – [[685]]
|align="center"|ბაგრატიონი
| იბერიის და კახეთის ერისმთავარი
|- style="background:#fff;"
|-----
|align="center"|XIV.
| '''[[გუარამ II|გუარამ II კურაპალატი]]''' || align="center" | [[685]] – [[693]]
|align="center"|
| იბერიის, [[კლარჯეთის საერისთავო|კლარჯეთის]] ([[619]] – [[678]]) და [[ჯავახეთი|ჯავახეთის]] ([[627]] – [[693]]) ერისმთავარი
|align="center"|[[გურგენ I|გურგენ I (IV)]]
|-----
| '''[[გუარამ III|გუარამ III კურაპალატი]]''' || align="center" | [[693881]] [[748888]]
|align="center"|კუროპალატი ({{lang-en|Curopalate}}) ([[881]]–[[891]])
| იბერიის და ჯავახეთის ერისმთავარი
|align="center"|ბაგრატიონი
|-----
|- style="background:#fff;"
| '''[[ადარნასე (ქართლის ერისმთავარი)|ადარნასე III კურაპალატი]]''' || align="center" | [[748]] – [[760]]
|align="center"|XV.
| [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავარი]]
|align="center"|
|-----
|align="center"|[[:en:Adarnase IV (II)|ადარნასე II]]
| '''[[ნერსე II|ნერსე ნერსიანი]]''' || align="center" | [[760]] – [[780]]
| [[იბერიის საერისმთავროalign="center"|იბერიის ერისმთავარიმეფე ([[888]]–[[923]])
|align="center"|კუროპალატი ({{lang-en|Curopalate}}) ([[891]]–[[923]])
|-----
|align="center"|ბაგრატიონი
| '''[[სტეფანოზ IV|სტეფანოზ III]]''' || align="center" | [[780]] – [[786]]
|- style="background:#fff;"
| იბერიის და ჯავახეთის ერისმთავარი
|-----
| colspan="3" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center><small>''[[786|786 წელს]] [[აბასიანთა სახალიფო|აბასიანთა სახალიფომ]] გააუქმა [[იბერიის საერისმთავრო]] და მოახდინა [[კავკასია|კავკასიის]] ანექსია. მხოლოდ [[813|813 წელს]], [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის]] ხელშეწყობით, აღდგენილ იქნა [[იბერიის საერისმთავრო]] და [[კურაპალატი|კურაპალატის]] უმაღლესი ტიტული ხელახლა მიენიჭათ [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავრებს]]''. </center>
|-----
| '''[[აშოტ I დიდი|აშოტ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[813]] – [[826]]
| იბერიის ერისთავი ([[786]] – [[809]]);<br />იბერიის მეფე ([[809]] – [[813]]);<br />ჯავახეთის ერისმთავარი ([[807]] – [[826]]);<br />[[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავარი]] და [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის მეფე]] [[კურაპალატი]] ([[813]] – [[826]]).
|-----
| '''[[ბაგრატ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[826]] – [[876]]
| იბერიის და [[სამცხე-ჯავახეთი|სამცხე-ჯავახეთის]] ერისმთავარი. [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის მეფე]] [[კურაპალატი]].
|-----
| '''[[დავით I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[876]] – [[881]]
| [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავარი]] და [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის მეფე]] [[კურაპალატი]]
|-----
| '''[[გურგენ I|გურგენ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[881]] – [[888]]
| [[იბერიის საერისმთავრო|იბერიის ერისმთავარი]]. [[ადარნასე II|ადარნასე II-ის]] [[რეგენტი]].<br />[[კლარჯეთის საერისთავო|კლარჯეთის ერისთავთ ერისთავი]] ([[867]] – [[881]]), [[კურაპალატი]] [[881|881 წლიდან]].<br />[[არტაანი|არტაანის]] და [[შავშეთი|შავშეთის]] [[ერისმთავარი]] ([[888]] – [[891]]).
|}