ორდენი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ორდენი''' ( [[გერმანული ენა{{lang-de|''გერმ.'']] Orden}} < [[ლათინური ენა{{lang-lat|''ლათ.'']] ordo}} — რიგი, თანრიგი) — წარჩინების ნიშანი, საპატიო სახელმწიფო ჯილდო განსაკუთრებული დამსახურებისათვის. ორდენის, როგორც წარჩინების ნიშნის, წარმოშობა დაკავშირებულია სასულიერო-სარაინდო და სარაინდო ორდენებთან — გაერთიანებებთან, რომლებიც არსებობდნენ დასავლეთ ევროპაში XIII საუკუნუდან ბერ-მონაზონთა ორდენების მსგავსად. სამხედრო-ბერ-მონაზონთა სარაინდო ორდენები დაარსდა პალესტინაში ჯვაროსნული ომების დროს (მაგ., [[ტამპლიერების ორდენი]], [[გერმანული ორდენი]]), XIII—XIV საუკუნეებში ამ გაერთიანებათაგან ზოგიერთში ათიათასობით რაინდი შედიოდა (მაგ. [[ლივინიის ორდენი]], [[ტევტონთა ორდენი]]), XIV—XVI საუკუნეებში ფართოდ გავრცელდა სამეფო კარის ორდენები. ამ ორდენების წევრებს ბრწყინვალედ ეცვათ, მათ ჰქონდათ აგრეთვე სხვადასხვა განსაკუთრებული საორდენო ნიშანი, რომელმაც შემდეგ ჯილდოს სახე მიიღო (მაგ., [[დიდი ბრიტანეთი|ინგლისში]] [[წვივსაკრავის ორდენი]], [[1348]] ან [[1350]], [[საფრანგეთი]]ს [[სულიწმინდის ორდენი]], 1579). ასეთი ორდენები, მრავლად დაწესდა XVIII—XIX საუკუნეებში; ამგვარი ნიშნები გვხვდება აზიის ქვეყნებშიც: [[თურქეთი|თურქეთში]] ([[ნახევარმთავარის ორდენი]], 1799), [[ირანი|ირანში]] ([[ლომისა და მზის ორდენი]], 1808), [[იაპონია]]ში ([[ამომავალი მზის ორდენი]], 1875), [[ჩინეთი|ჩინეთში]] ([[ორმაგი დრაკონის ორდენი]], 1882)და სხვა. [[რუსეთი|რუსეთში]] ორდენები პირველად პეტრე I-მა დააწესა — [[წმინდა მოციქულის ანდრია პირველწოდებულის ორდენი]] (1698) და [[წამებული წმინდა ეკატერინეს ქალთა ორდენი]] (1714). სამხედროების დასაჯილდოებლად დაწესდა [[წმინდა ალექსანდრე ნეველის ორდენი|წმინდა ალექსანდრე ნეველის]] (1725) და [[წმინდა გიორგის ორდენი|წმინდა გიორგის]] (1769) ორდენები, შემდეგ კი ბევრი სხვა ორდენები; ოქტომბრის რევოლუციის შემდეგ მეფის ორდენები გაუქმდა.