ნადირ-შაჰი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 80:
|ხელმოწერა =
}}
'''ნადირ-შაჰიშაჰ ავშარი''' ({{lang-fa|نادر شاه افشار}}; იგივე '''თამაზ I ყული–ხანი''' {{lang|fa|تهماسپ قلی خان}}); დ. [[22 ოქტომბერი]], [[1688]], [[დერაგიოზი]], [[ხორასანი]] — გ. [[20 ივნისი]], [[1747]], [[ხაბუშანი]], იქვე) — [[ირანი]]ს [[შაჰი]] [[1736]]—[[1747]], [[ყიზილბაშები|ყიზილბაშთა]] [[ავშარები|ავშარის]] ტომიდან.
 
[[1726]] წელს სამსახური დაიწყო შაჰ-[[თამაზ II]]-თან. ნადირ-შაჰ წარმატებით ხელმძღვანელობდა ირანელი ხალხის ბრძოლას [[ავღანელები]]სა და [[ოსმალები]]ს წინააღმდეგ, რამაც ძალზე გაზარდა მისი ავტორიტეტი. მან 1732 წელს ტახტიდან ჩამოაგდო თამაზ II, შაჰად გამოაცხადა მისი მცირეწლოვანი შვილი აბას III, თვითონ ჯერ რეგენტი გახდა, [[1736]] წელს კი — ირანის შაჰი. ნადირ-შაჰმა [[1737]]—[[1738]] წლებში დალაშქრა ჩრდილოეთი ინდოეთი, [[1739]] წელს აიღო და გაძარცვა [[დელი]]. მან დამპყობლური ომების შედეგად შექმნა უზარმაზარი სახელმწიფო, რომელშიც ირანის გარდა (პროვინციების ან ვასალური ტერიტორიების სახით) შევიდა [[სომხეთი]], [[აზერბაიჯანი]], აღმოსავლეთ საქართველო, [[დაღესტანი]], [[ავღანეთი]], [[ბელუჯისტანი]], [[ხივის სახანო|ხივისა]] და [[ბუხარის საამირო|ბუხარის]] სახანოები. [[1735]]—[[1747]] წლებში ნადირ-შაჰმა მძიმე ხარკი დაადო [[ქართლის სამეფო|ქართლს]] ([[ყიზილბაშობა]]). სახალხო აჯანყებებმა შეარყია ნადირ-შაჰის სახელმწიფოს საფუძვლები. ნადირ-შაჰი მოკლეს [[ხორასანი|ხორასანში]] შეთქმულებმა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნადირ-შაჰი“-დან