მარქსიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მNo edit summary |
|||
ხაზი 5:
მარქსიზმი სათავეს იღებს [[კარლ მარქსი]]ს და [[ენგელსი, ფრიდრიხ|ფრიდრიხ ენგელსის]] ფილოსოფიური და სოციალურ-ეკონომიკური ხასიათის შრომებიდან, რომელთა მთავარი თემაა [[კაპიტალიზმი]]ს კრიტიკა. ეს კრიტიკა სისტემატური სახით მოცემულია მარქსის ცნობლ ნაშრომში ''[[კაპიტალი]]''.
როგორც ფილოსოფიური მიმართულება მარქსიზმი ეფუძნება [[მატერიალიზმი|მატერიალისტურ]] გაგებას, რომლის მიხედვითაც საზოგადოების ცხოვრების
▲როგორც ფილოსოფიური მიმართულება მარქსიზმი ეფუძნება [[მატერიალიზმი|მატერიალისტურ]] გაგებას რომლის მიხედვითაც საზოგადოების ცხოვრების ფორმას− საზოგადოებრივ ფორმაციას, [[ეკონომიკა]] განსაზღვრავს. ეს თეორია აგებულია მთავარ დებულებაზე კლასობრივი ბრძოლის შესახებ და გულისხმობს საზოგადოებრივი ფორმაციების ძირითადად ძალადობრივი, რევოლუციური გზით ცვლილებას. ამასთანავე, კლასობრივ ბრძოლას მარქსიზმში კანონის ძალა ენიჭება. მაგალითად „კლასობრივი ბრძოლის კანონით“ წინასწარ განსაზღვრულია, რომ [[კაპიტალიზმი]]ს პირობებში ჩაგრული კლასი− პროლეტარიატი, ახსდგება მჩაგვრელი, „[[ექსპლოატატორი]]<nowiki/>“ კლასის−ბურჟუაზიის წინააღმდეგ, მოვა ხელისუფლების სათავეში და დაამყარებს „პროლეტარიატის დიქტატურას“. ეს იქნება პირველი ნაბიჯი საბოლოო მიზნის − უკლასო, კომუნისტური წყობილების დამყარების მიღწევის გზაზე.
მარქსიზმი საფუძვლად დაედო ორ პრინციპულად განსხვავებულ [[იდეოლოგია]]ს, პოლიტიკურ მიმდინარეობასა და სახელმწიფოებრივ წყობას. ერათი მხრივ, მარქსიზმს ეფუძნება თანამედროვე დასავლური სოციალ−დემოკრატია, რომელიც უარყოფს მარქსიზმის რევოლუციურ, ძალადობრივ დებულებებს, მაგრამ ამავე დროს, სახელმძღვანელო დებულებად ირჩევს „სოციალური სამართლიანობის“ მარქსისტულ პრინციპს. დღეს ევროპის წამყვან ქვეყნებში სოციალ-დემოკრატიული პარტიები სახელისუფლო პარტიებია. მათი პოლიტიკური მიზანი კი „საყოველთაო კეთილდღეობის სახელმწიფოს“ ჩამოყალიბებაა. ამიტომ, გერმანულ სახელმწიფოს „სოციალურ სახელმწიფოს“, შვედეთის საზოგადოებრივ−პოლიტიკურ სისტემას კი „შვედურ სოციალიზმს“ უწოდებენ. მეორე მხრივ კი, [[ლენინი]]სა და [[სტალინი]]ს მოძღვრებებით ტრანსფორმირებულ მარქსიზმს ეფუძნებოდა საბჭოთა რეჟიმი და მისი იდეოლოგია, ანუ ე.წ. „რეალურად არსებული სოციალიზმი“.
|