დიაზოტის ტრიოქსიდი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ახალი გვერდი: {{ინფოდაფა ნივთიერება | სახელწოდება = დიაზოტის ტრიოქსიდი | სუ... |
No edit summary |
||
ხაზი 15:
| ტოკსიკურობა = ძალიან ტოქსიკურია
}}
'''დიაზოტის ტრიოქსიდი''' [[ქიმიური ნივთიერება]]ა [[ქიმიური ფორმულა|ქიმიური ფორმულით]] N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>. ეს მუქი ლურჯი მყარი ნივთიერება<ref name=GW2>{{Greenwood&Earnshaw2nd|page=444}}</ref>[[აზოტი]]ს ერთერთ მარტივ ოქსიდს წარმოადგენს. მის მისაღებად საკმარისია ერთმანეთს შევურიოთ თანასწორი რაოდენობის [[აზოტოვანი ოქსიდი]] და [[აზოტის დიოქსიდი]], ნარევის −21 °C (−6 °F):<ref name="G&E">{{Greenwood&Earnshaw1st|pages=521–22}}</ref>ქვემოთ გაციებით.
:NO + NO<sub>2</sub> {{eqm}} N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>
დიაზოტის ტრიოქსიდის სუფთა სახით გამოყოფა მხოლოდ დაბალი ტემპერატურის დროსაა შესაძლებელი. მაგ: მყარი ან თხევადი სახით. მაღალი ტემპერატურისას რეაქციის წონასწორობა შემადგენელი აირებისკენ გადაიხრება, სადაც ''K''<sub>diss</sub> = 193 kPa (25 °C).<ref>{{Holleman&Wiberg}}</ref>
==სტრუქტურა და შეიდამოლეკულური ბმები==
ჩვეულებრივ, N-N ბმის სიგრძე თითქმის იგივეა, რაც [[ჰიდრაზინი|ჰიდრაზინში]] (145 პმ). დიაზოტის ტრიოქსიდში კი N-N ბმა უჩვეულოდ გრძელია და 186 პიკომეტრს შეადგენს. გრძელი N-N ბმა ასევე გააჩნია აზოტის ზოგიერთ სხვა ოქსიდსაც, მათ შორის დიაზოტის ტეტროქსიდს (175 პმ). N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-ის მოლეკულა ბრტყელია და გააჩნია Cs სიმეტრია. ზომები, რომლებიც მოცემულია ქვემოთ, ამოღებულია აირადი დაბალტემპერატურული N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>:<ref name="G&E" /> მიკროტალღური სპექტროგრამიდან
<center>
[[image:Dinitrogen-trioxide-2D-geometry.png|400px|დიაზოტის ტრიოქსიდის მოლეკულის განლაგების კუთხეები და ბმის სიგრძეები.]]
</center>
ის ასევე წარმოადგენს არასტაბილური [[აზოტოვანი მჟავა|აზოტოვანი მჟავის]], (HNO<sub>2</sub>)-ის ანჰიდრიდს და წყალთან შეერთებისას წარმოქმნის მას. ოქსიდის ალტერნატიული სტრუქტურა შეიძლება ასევე წარმოვიდგინოთ როგორც ნამდვილი ანჰიდრიდის, ანუ O=N–O–N=O, მაგრამ პრაქტიკაში მისი ეს იზომერი აღმოჩენილი არაა. თუ აზოტოვანი მჟავა მისი მიღებისთანავე არ გამოიყენება, ის მალევე იშლება აზოტოვან ოქსიდად და აზოტმჟავად. ნიტრიტები ზოგჯერ ასევე მიიღება N<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-ის ტუტეების წყალხსნარებში დამატებით:
:N<sub>2</sub>O<sub>3</sub> + 2 NaOH → 2 NaNO<sub>2</sub> + H<sub>2</sub>O
==ბმულები==
{{reflist}}
==გარე ბმულები==
*[https://web.archive.org/web/20040205090004/http://www.npi.gov.au/database/substance-info/profiles/67.html National Pollutant Inventory - Oxides of nitrogen fact sheet]
*[http://www.webelements.com/webelements/compounds/text/N/N2O3-10544737.html Webelements: Compound data - dinitrogen trioxide]
*[http://www.c-f-c.com/supportdocs/nitrogen_oxi.htm Oxides of nitrogen - synthesis and uses]
*[http://www.chem.msu.su/rus/handbook/ivtan/79.html Ivtantermo - dinitrogen trioxide table of values]
{{აზოტის ნაერთები}}
{{ჟანგბადის ნაერთები}}
{{ოქსიდები}}
[[კატეგორია:აზოტის არაორგანული ნაერთები]]
[[კატეგორია:მჟავა ოქსიდები]]
[[კატეგორია:მჟავის ანჯიდრიდები]]
[[კატეგორია:ერთნახევაროქსიდები]]
[[კატეგორია:აზოტ-ჟანგბადნაერთები]]
| |||