დიდი სამამულო ომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 23:
 
კომუნისტურმა პარტიამ და საბჭოთა მთავრობამ 22 ივნისს გააკეთა მიმართვა და ხალხს მოუწოდა მთელი ძალები წარემართა ქვეყნის თავდაცვის განმტკიცებისაკენ, კომუნისტები ირწმუნებოდნენ ომში გამარჯვებას. მობილიზაციის შედეგად, 1 ივლისისათვის არმიაში გაიწვიეს 5,3 მილიონი კაცი. მათგან ჩამოყალიბდა სახალხო ლაშქარი. კომუნიტურმა პარტიამ ომის პირველივე დღეებში შეძლო ხალხის მობილიზება და ქვეყნის გადაყვანა სამხედრო რელსებზე. ამ საქმეში დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა პარტიისა და მთავრობის დირექტივებს, რომელიც ჩამოყალიბებული იყო საკავშირო კპ (ბ) ცეკას გენერალური მდივნისა და სსრკ სახკომსაბჭოს თავმჯდომარის, იოსებ სტალინის გამოსვლაში, 1941 წლის 3 ივლისს. 30 ივნისს შეიქმნა საგანგებო ორგანო — თავდაცვის სახელმწიფო კომიტეტი, რომელსაც სათავეში ისევ სტალინი ედგა; 24 ივნისს — საევაკუაციო საბჭო, მას უნდა უზრუნველეყო საწარმოების გადაყვანა აღმოსავლეთში და იქ ახალი სამრეწველო ცენტრების შექმნა. 1941 წლის III კვარტლის სახალხო-სამეურნეო სამობილიზაციო გეგმა 30 ივნისს დამტკიცდა. ივნის-ნოემბერში აღმოსავლეთ რაიონებში გადაიყვანეს 1523 სამრეწველო საწარმო, რომელთა დიდმა ნაწილმა 1941 წლის ბოლოს განაახლა მუშაობა. მეურნეობის გეგმიანმა სისტემამ გააადვილა ქვეყნის სამხედრო რელსებზე გადაყვანა, თუმცა ეს მაინც დიდ დროს მოითხოვდა. ამის გამო 1941–1942 წლების დასაწყისში სამხედრო მრეწველობა სრული დატვირთვით ჯერ ვერ მუშაობდა, რაც ტყვია-წამლისა და იარაღის ნაკლებობას იწვევდა.
 
10 ივლისს საბჭოთა შეიარაღებული ძალების სტრატეგიული ხელმძღვანელობის მიზნით იოსებ სტალინის (თავმჯდომარე), ვიაჩესლავ მოლოტოვის, სემიონ ტიმოშენკოს, სემიონ ბუდიონის, კლიმენტ ვოროშილოვის, ბორის შაპოშნიკოვისა და გიორგი ჟუკოვის შემადგენლობით ჩამოყალიბდა უმაღლესი მთავარსარდლობის ბანაკი. 19 ივლისს სტალინი დაინიშნა თავდაცვის სახალხო კომისრად, 8 აგვისტოს — სსრკ შეიარაღებული ძალების უმაღლეს მთავარსარდლად. უმაღლესი მთავარსარდლობა ყველა ძირითად გადაწყვეტილებას შესაბამისი ფრონტებისა და ჯარების სარდლებთან და სხვა პასუხისმგებელ პირებთან ერთად იღებდა. უმაღლესი მთავარსარდლობის წარმომადგენლები ახდენდნენ ადგილებზე კოორდინაციას. უმაღლესი მთავარსარდლობის უმნიშვნელოვანეს ორგანოს წარმოადგენდა გენშტაბი, რომლის უფროსები იყვნენ: გიორგი ჟუკოვი (1941 წლის ივლისამდე), ბორის შაპოშნიკოვი (ივლისი, 1941–მაისი, 1942), ალექსანდრე ვასილევსკი (მაისი, 1942–თებერვალი, 1945), ალექსეი ანტონოვი (1945 წლის თებერვლიდან). ომის პირველ პერიოდში 3 მთავარსარდლობა შეიქმნა ფრონტებისა და ფლოტების კოორდინაციის მიზნით — ჩრდილო-დასავლეთი მიმართულებისა (გაუქმდა 1941 წლის აგვისტოში), დასავლეთისა (გაუქმდა 1941 წლის სექტემბერში, აღდგა 1942 წლის თებერვალში, გაუქმდა მაისში) და სამხრეთ-დასავლეთისა (გაუქმდა 1942 წლის ივნისში), რომელთაც შესაბამისად სათავეში ედგნენ კლიმენტ ვოროშილოვი, სემიონ ტიმოშენკო (1942 წლის თებერვალში შეცვალა გიორგი ჟუკოვმა) და სემიონ ბუდიონი (1941 წლის სექტემბერში შეცვალა სემიონ ტიმოშენკომ).