რიჩარდ ჰეკი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 9:
 
== მოღვაწეობა ==
ჰეკის რეაქციის შემუშავებას წინ უძღვოდა [[XX საუკუნე|XX საუკუნის]] 60-იან წლებში წარმოებული კვლევები, რომელშიც ჰეკი [[პალადიუმი]]ს კატალიზატორს იყენებდა არილვერცხლისწყალ ნაერთებსა და ოლეფინებს შორის შეუღლების რეაქციებში. კვლევის შედეგები გამოაქვეყნა შვიდი თანმიმდევრული სტატიის სახით ჟურნალში ''Journal of the American Chemical Society'' (JACS), სტატიების ერთპიროვნული ავტორი თავად ჰეკი იყო.
 
1970–იანი წლების დასაწყისისათვის მიზიროკმა და ჰეკმა დამოუკიდებლად გამოაქვეყნეს შრომები, რომელშიც შედარებით უფრო ნაკლებ ტოქსიკური არილჰალოგენიდების, როგორც პარტნიორ რეაგენტების, გამოყენებაზე შეუღლების რეაქციებში. მთელი თავისი კარიერის მანძილზე ჰეკი ავითარებდა აღნიშნულ გარდაქმნას და შეიმუშავა ორგანული სინთეზის მძლავრი სინთეზური მეთოდი.
 
ჰეკის რეაქციის მნიშვნელობა ნელ–ნელა იზრდებოდა. მაგალითად, [[1982]] წელს ჰეკმა შეძლო დაეწერა ორგანული რეაქციების ერთი თავი მისი რეაქციის გამოყენებაზე, რომელმაც შეადგინა მხოლოდ 45 გვერდი. [[2002]] წლსათვის რეაქციის გამოყენება იმდენად გაიზარდა, რომ მხოლოდ შიდამოლეკული ჰეკის რეაქციების აღწერას 377 გვერდი დასჭირდა. დღეისათვის, ჰეკის რეაქცია წარმოადგენს ორგანულ სინთეზში ყველაზე ფართოდ გავრცელებულ მეთოდს C-C ბმის სინთეზისათვის. რეაქცია აღწერილია მრავალ სამეცნიერო სტატიასა და მონოგრაფიაში.
 
== ლიტერატურა ==
* ''R. Van Noorden'' [http://www.nature.com/news/2010/101006/full/news.2010.511.html Clever coupling catalysts lauded by chemistry Nobel] // ''Nature.'' — 6.10.2010
* ''А. Борисова.'' [http://trv-science.ru/2010/10/12/nobelevskie-kross-sochetaniya/ Нобелевские кросс-сочетания] // ''Троицкий вариант — Наука.'' — № 64, с. 5, 7 (12.10.2010)
 
== სქოლიო ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/რიჩარდ_ჰეკი“-დან