ვიკიპედია:ვიკიფიცირება: განსხვავება გადახედვებს შორის

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
188.129.196.149-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა HakanIST-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება
ხაზი 1:
{{ნაჭუჭი|ამ გვერდზე აღწერილია, თუ როგორ დაამუშავოთ სტატია ვიკიპედიის ხარისხის სტანდარტების შესაბამისად.}}
ფარისებრი ჯირკვლის უკანა ზედაპირზე ოთხი პატარა, ფარისებრახლო ჯირკვალია მოთავსებული. ეს ჯირკვალი პარატჰორმონს გამოყოფს, რომელიც სისხლში კალციუმის მუდმივი რაოდენობის შენარჩუნებას ემსახურება. ეს კი ნერვული და კუნთოვანი ქსოვილის ნორმალური მუშაობისთვისაა აუცილებელი.
{{სახელმძღვანელო*|შინაარსის სახელმძღვანელო|ვპ:ვკფ}}
პარატჰორმონი მაშინ გამოიუოფა, როდესაც სისხლში ცოტა კალციუმია. ინფორმაციას ამის შესახებ პარატჰორმონი სამ სამიზნე ორგანოს-ძვალს, ნაწლავსა და თირკმელს ატყობინებს. სამიზნე ორგანოებში განლაგებული ცილა-რეცეპტორები აღიქვამენ ამ ინფორმაციას და საპასუხოდ ნაწლავსა და თირკმელში აქტიურდება კალციუმის შეწოვის პროცესი. ძვალში კი აქტიურდებიან სპეციალური უჯრედები, რომლებიც შლის ძვლის უჯრედშორის ნივთიერებას. გამოთავისუფლებელი კალციუმი სისხლში შედის.
'''ვიკიფიცირება''' — პროცესი, რომლის მიზანია სტატიის დამუშავება ვიკიპედიის ხარისხის კრიტერიუმების შესაბამისად. ვიკიფიცირების პროცესი კომპლექსურია და გულისხმობს: შესაბამისი წყაროების მითითებას, შიდა ბმულების მითითებას, ილუსტრაციის ჩამატებასა და სტატიის ტექსტის ენციკლოპედიურ სტილში გადამუშავებას. აქედან შიდა ბმულების, წყაროებისა და სტილის დამუშავება აუცილებელია, ხოლო ილუსტრირება მიზანშეწონილია, თუმცა არასავალდებულო (რადგანაც ყოველთვის არსებობს თემა, რომლის საილუსტრაციოდ გამოსახულების პოვნა რთულია ან თითქმის შეუძლებელია).
სისხლში კალციუმის ნორმალური კონცენტრაციის მიღწევის შემდეგ ჯირკვალი მოქმედებას წყვეტს. ფარისებრახლო ჯირკვლის ჰიპოფუნქციის დროს სისხლში კალციუმის ნაკლებობაა. ამ დროს იზრდება ნერვებისა და კუნთების აგზნებადობა. კუნთები სულ უმნიშვნელო გაღიზიანებაზეც კი იკუმშება. ვითარდება კრუნჩხვა.
 
==წყაროების მითითება==
ინფორმაცია ვიკიპედიაში სანდო და გადამოწმებადი უნდა იყოს. ფაქტები, შეხედულებები, თეორიები და არგუმენტები სტატიას მხოლოდ იმ შემთხვევაში შეიძლება დაემატოს, თუ ისინი უკვე გამოქვეყნებულია სანდო და მაღალი რეპუტაციის მქონე წყაროების მიერ. დაწვრილებითი ინფორმაცია ვიკიპედიაში წყაროების გამოყენებასთან დაკავშირებით შეგიძლიათ იხილოთ [[ვიკიპედია:წყაროს მითითება|ამ გვერდზე — '''ვიკიპედია:წყაროს მითითება]].'''
 
== შიდა ბმულების მითითება==
შიდა ბმული არის ბმული ვიკიპედიის ერთი სტატიიდან მეორეზე. ბმული აკავშირებს ვიკიპედიის სტატიებს ერთმანეთთან და უმარტივებს მკითხველს ინფორმაციის მოძიებას. შიდა ბმულის გაკეთების ორი გზა არსებობს:
*ხერხი I.ნებისმიერ მომხმარებელს გააჩნია რედაქტირების პანელი, რომელიც თავიდანვე იძლევა შიდა ბმულის ჩასმის საშუალებას.
[[File:Wikificireba 1.png|center|link=]]
<center>სურ. 1 - პანელის ილუსტრაცია. წითელი რგოლის მქონე ღილაკე იძლევა შიდა ბმულის ჩასმის საშუალებას.</center>
შესაბამის ღილაკზე დაჭერით ([[File:Toolbar_Insert_link.png|link=]]) იხსნება ახალი ფანჯარა, რომელიც სთავაზობს რედაქტორს ვიკიპედიაში არსებული სტატიის სათაურისა და სასურველი ტექსტის ჩასმას. იხ. ილუსტრაცია 1.
[[File:Wikificireba 2.png|center|link=]]
<center>სურ. 2 - ახალი ფანჯრის ილუსტრაცია. წითელი რგოელბით აღნიშნულია I და II ველები.</center>
I ველში უნდა ჩაიწეროს სტატიის ის სათაური, რომლითაც სტატიის ობიექტი შენახულია ვიკიპედიაში. მაგალითად, ჩვენ გვსურს სტატია „'''თბილისი'''“-ზე ბმულის გაკეთება. ამისთვის I ველში ვწერთ „'''თბილისი'''“, ხოლო II ველში იმ სიტყვას, რომლის ხილვაც გვინდა ტექსტში - მაგ. „დედაქალაქი“. სასურველი სიტყვების ჩაწერის შემდეგ ვაჭერთ ღილაკს „ბ'''მულის შენახვა'''“, რის შედეგადაც მივიღებთ ასეთ რამეს: [[თბილისი|დედაქალაქი]]. ჩვენ გვაქვს სიტყვა „დედაქალაქი“, რომელსაც გადავყავართ სტატიაზე „თბილისი“. სულ ესაა :)
*ხერხი II. ვიკიპედიის გამოცდილ რედაქტორებს ხშირად ეზარებათ ახალი ფანჯრის ხშირად გახსნა, რის გამოც ჩვენ ბმულებს „პირდაპირ“ ვსვამთ. ამისთვის საჭიროა კლავიატურაზე 3 სიმბოლოს აღმოჩენა - ესენია: '''[''', ''']''' და '''|'''. ჩვეულებრივი ბმული ვიკიპედიაში, როგორც წესი, ასე გმაოიყურება: <nowiki>[[თბილისი|დედაქალაქი]]</nowiki>, რაც ასეთ ბმულს გვაძლევს - [[თბილისი|დედაქალაქი]]. იმ შემთხვევაში, თუ საწყისი და მისაღები სიტყვები იდენტურია, არ არის საჭირო მეორე სიტყვის ჩაწერა. მაგ. <nowiki>[[თბილისი]]</nowiki> გვაძლევს ბმულს - [[თბილისი]].
 
==სტილი==
ვიკიპედიაში არსებული ნებისმიერი სტატია უნდა იყოს დაწერილი ენციკლოპედიურ, სამეცნიერო სტილში. ჩვენთვის მიუღებელია მხატვრული, პუბლიცისტური ან ნებისმიერი სხვა სახის სტილი. ვიკიპედიის თითოეული სტატია უნდა იწყებოდეს სტატიის სათაურით, რომელიც უდნა იყოს დაწერილი გამუქებული შრიფტით. მაგ. სტატია თბილისი ასე უნდა იწყებოდეს:
<div style="background-color:pink;padding:1%;; float:center:width:50%;margin:0 auto">'''თბილისი'''</div>
გამუქებული სათაურის შემდეგ უნდა მოდიოდეს სტატიის ობიექტის მოკლე აღწერა, რომელიც უნდა შეიცავდეს მხოლოდ უმნიშვნელოვანეს ფაქტებს სტატიის ობიექტის შესახებ. მოკლე აღწერა უნდა იყოს გამოყოფილი სათაურისგან '''ტირეთი''' ('''—'''). „თბილისისთვის“ ეს არის:
<div style="background-color:pink;padding:1%;; float:center:width:50%;margin:0 auto">'''თბილისი''' — საქართველოს დედაქალაქი.</div>
ხშირ შემთხვევაში დასაშვებია დამატებითი ინფორმაციის ჩაწერა, როგორიცაა მაგ. ობიექტის ძველი სახელწოდება, ობიექტის სახელწოდება მშობლიურ ენაზე და მისთ. პიროვნებისთვის, ცხადია, საუბარია მეორე სახელსა და გვარზე (ან ფსევდონიმზე), სახელსა და გვარზე მშობლიურ ენაზე და მისთ. ასევე შესავალში მიზანშეწონილია პიროვნების დაბადებისა და გარდაცვალების თარიღისა და ადგილმდებარეობის აღნიშვნა. ქვემოთ მოყვანილია რამდენიმე მაგალითი, რომლებმაც უნდა გაამარტივონ ნაწერის ზემოთ აღნიშნულის:
<div style="background-color:pink;padding:1%;height:50px; float:right;width:45%">'''თბილისი''' ''(1936 წლამდე ტფილისი)'' — საქართველოს დედაქალაქი.</div>
<div style="background-color:pink;padding:1%;height:50px; float:left;width:45%">'''ბერლინი''' ({{lang-de|Berlin}}) — გერმანიის დედაქალაქი.</div>
 
<div style="margin-top:2px;background-color:pink;padding:1%;height:90px; float:right;width:45%">'''ვაჟა-ფშაველა''' (ნამდვილი სახელი და გვარი ''ლუკა პავლეს ძე რაზიკაშვილი'') (დ. [[27 ივლისი]] (ძველი სტილით – 14 ივლისი), [[1861]], სოფ. [[ჩარგალი]], [[დუშეთის მუნიციპალიტეტი]] — გ. [[8 აგვისტო]] (ძველი სტილით – 27 ივლისი), [[1915]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] პოეტი.</div>
<div style="margin-top:2px;background-color:pink;padding:1%;height:90px; float:left;width:45%">'''იოჰან კრისტოფ ფრიდრიხ ფონ შილერი''' ({{lang-de|Johann Christoph Friedrich von Schiller}}) (დ. [[10 ნოემბერი]] [[1759]], [[ნეკარის მარბახი]], [[ბადენ-ვიურტემბერგი]] -გ. [[9 მაისი]] [[1805]], [[ვაიმარი]], [[თიურინგია]]) — [[გერმანია|გერმანელი]] პოეტი, დრამატურგი და ისტორიკოსი.</div>
<div style="clear:both"></div>
მიუხედავად იმისა, რომ ზემოთ მოყვანილი მაგალითები განიხილავენ მხოლოდ პიროვნებისა და გეოგრაფიული ობიექტის შესახებ სტატიებს, ანალოგიური პრინციპის გავრცელება ხდება ვიკიპედიის ნებისმიერ სტატიებზე.
 
შესავლის შემდეგ სტატიის სტრუქტურა უკვე თქვენს განკარგულებაშია, სტატიის დაწერა შეგიძლიათ ისე, როგორც გსურთ, თუმცა სამეცნიერო სტილის დაცვა აუცილებელია.