შეკვეთილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 46:
 
==ისტორია==
შეკვეთილი დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სავაჭრო პუნქტი იყო XVIII საუკუნის განმავლობაში. 1723 წლიდან შევკეთილის ციხეში [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიის]] გარნიზონი იდგა. შეკვეთილი დატანილია [[იმერეთის სამეფოს რუკა (1737)|იმერეთის სამეფოს 1737 წლის რუკაზე]]. 1788-92 წლებში [[სიმონ III გურიელი|სიმონ III გურიელმა]] „ერმენის მებაჟეობის უფლება“, რომელშიც შეკვეთილიც შედიოდა, [[ნაკაშიძეები|ნაკაშიძეებს]] გადასცა.
|იმერეთის სამეფოს 1737 წლის რუკაზე]]. 1788-92 წლებში [[სიმონ III გურიელი|სიმონ III გურიელმა]] „ერმენის მებაჟეობის უფლება“, რომელშიც შეკვეთილიც შედიოდა, [[ნაკაშიძეები|ნაკაშიძეებს]] გადასცა.
 
1812 წლიდან, [[ბუქარესტის საზავო ხელშეკრულება (1812)|ბუქარესტის ზავი]]ს მიხედვით, შეკვეთილი ფაქტობრივად [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიის]] გამგებლობაში მოექცა<ref>„საქართველოს ისტორიის ნარკვევები“ გვ. 478, 678, 876 — „საბჭოთა საქართველო“, თბილისი, 1973 წ</ref>შეკვეთილის შემდეგ იწყებოდა ოსმალეთის იმპერიის საზღვარი. 1813 წელს საქართველოს მთავარმმართებელ [[ნიკოლაი რტიშჩევი]]ს რჩევით [[მამია V გურიელი|მამია V გურიელმა]] ააგო წმინდა ნიკოლოზის სახელობის ციხე, რომლის მშენებლობა 1815 წელს დასრულდა. ციხე მდებარეობდა მდინარეების, ნატანებისა და ჩოლოქის ზღვაში შესართავთან. ამ დროს ციხე [[მეთევზეობა|მეთევზეობის]] და [[სიმინდი]]თ ვაჭრობის ერთ-ერთ კერას წარმოადგენდა, ასევე შეკვეთილიდან ხდებოდა გურიაში მოჭრილი ხე-ტყის გატანა. 1820 წელს რუსეთის ჯარმა დატოვა შეკვეთილისა და [[ანაკლია|ანაკლიის]] ციხეები. რუსეთ-ოსმალეთის1828 წლის 15 ოქტომბერს შეკვეთილთან გაიმართა ბრძოლა, რომელიც იყო [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1828-1829)|1828რუსეთ-1829ოსმალეთის ომის]] წლებისნაწილი. ომისგენერალმა დროსკარლ შეკვეთილთანჰესემ, გაიმართარომელიც ბრძოლაგურიიდან გაქცეულ [[სოფიო|სოფიო გურიელს]] მისდევდა, დაამარცხა ოსმალები, მაგრამ გამარჯვების მიუხედავად, ვერ გაბედა ჩოლოქის გადაკვეთა და კამპანია აღარ განაგრძო. აგვისტოში გიგო ბოლქვაძემ გამოიჩინა გმირობა ოსმალო მზვერავების წინააღმდეგ და დაიმსახურა პორუჩიკის წოდება. მოგვიანებით კი გესსესჰესსეს და მაიორ პატკოვსკის დაქვემდებარებაში არსებულმა გურულების 1500 კაციანმა რაზმმა გამოიჩინა თავი და დაამარცხა [[ტრაპიზონი]]ს შენასკინ კაია ოღლის ლაშქარი. შეკვეთილი მნიშვნელოვანი ბრძოლების ადგილს წარმოადგენდა 1841 წელს [[გურიის აჯანყება|გურიის აჯანყების]] დროს. აჯანყებულებმა 10 აგვისტოს აიღეს ციხე და 13 სექტემბრამდე, აჯანყების დასრულებამდე ეკავათ ის.
 
1853 წლის დასაწყისში გახშირდა ყაჩაღების თავდასხმები შეკვეთილზე, ამიტომ მთავრობამ გაამაგრებინა ციხესიმაგრე და მის დასაცავად გამოყო შავი ზღვის მე-12 სახაზო ბატალიონის ორი შენაერთი 255 ადამიანის შემადგენლობით და 2 ზარბაზნით. [[ყირიმის ომი]]ს დროს 1853 წლის 15 ოქტომბერს წმინდა ნიკოლოზის საგუშაგოს თავს დაესხა თურქთა რეგულარული ჯარი და სახალხო ლაშქარი [[თავდგირიძეები#ჰასან-ბეგ თავდგირიძე|ჰასან-ბეგ თავდგირიძის]] მეთაურობით, სულ 5 ათასი კაცი. მათ წინააღმდეგობას უწევდნენ რუსი ეგერები და გურულთა სახალხო ლაშქარი, სულ 500 კაცი, აქედან 345 გურული. გურულებს მამა-შვილი გიორგი და ესე გურიელები მეთაურობდნენ. 7 საათი მიდიოდა ბრძოლა, სასიკვდილოდ დაჭრილმა გიორგი გურიელმა სარდლობა 16 წლის შვილ ესეს გადაულოცა. ბრძოლაში თავი გამოიჩინეს და გმირულად დაიღუპნენ გიგინეიშვილი და წითლიძე, ზაქარია ანდრონიკაშვილი. ბრძოლაში თავი გამოიჩინეს ლევან, დავით, დიმიტრი, მალაქია გურიელებმა. შეკვეთილის ციხეში რუსეთის ჯარი ჩადგა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/შეკვეთილი“-დან