საქართველოს ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების არჩევნები 2010: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 2:
 
==საფუძველი==
2009 წლის გაზაფხულზე საქართველოს სხვადასხვა ოპოციციური პარტიების მიერ [[თბილისი|თბილისში]] გაიმართა საპროტესტო აქციები [[საქართველოს პრეზიდენტი]]ს, [[მიხეილ სააკაშვილი]]ს გადადგომის მოთხოვნით. აქციების მიმდინარეობისას, თბილისის მერმა, [[გიგი უგულავა]]მ წამოაყენა წინადადება, რომ ადგილობრივი არჩევნები კანონით გათვალისწინებულ ვადაზე, 2010 წლის შემოდგომაზე, ადრე – 2010 წლის გაზაფხულზე ჩატარებულიყო, ხოლო თბილისის მერი ამომრჩევლებს პირდაპირი წესით აერჩიათ.<ref>[http://www.ambebi.ge/politika/3227-gigi-ugulava-2010-tslis-gazapkhulze-tbilisis-meris-pirdapiri-tsesit-archevis-initsiativit-gamovida.html გიგი უგულავა 2010 წლის გაზაფხულზე თბილისის მერის პირდაპირი წესით არჩევის ინიციატივით გამოვიდა]</ref>. უგულავას ინიციატივას დაეთანხმა საქართველოს პრეზიდენტი, რომელმაც 2009 წლის 25 სექტემბერს [[გაეროს გენერალური ასამბლეა|გაეროს გენერალური ასამბლეის]] წინაშე გამოსვლისას გამოხატა მზადყოფნა 2010 წელს ყველა მერის პირდაპირი არჩევნების შესახებ. <ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=21805&search=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%20%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%20%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98 სააკაშვილის თქმით, ”ყველა მერი პირდაპირი წესით აირჩევა”]</ref>. მიუხედავად ამისა, 2009 წლის 28 დეკემბერს [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტმა]] დაამტკიცა საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლითაც პირდაპირი წესით მერის არჩევნები მხოლოდ თბილისში დადგინდა<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22139&search= პარლამენტმა ჩააგდო ”ყველა მერის” პირდაპირი წესით არჩევის წინადადება]</ref>. ასევე განისაზღვრა, რომ თბილისის მერი აირჩეოდა 30 %–იანი ბარიერი<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22180&search= პარლამენტმა საარჩევნო კოდექსში ცვლილებები დაამტკიცა]</ref>, რასაც წინ უძღოდა დისკუსიები ბარიერის ოდენობის შესახებ. <ref>[http://liberali.ge/node/951?page=1 უნდა იყოს თუ არა თბილისის მერის არჩევნებში 50 %-იანი ბარიერი?]</ref>
 
2009 წლის გაზაფხულზე საქართველოს სხვადასხვა ოპოციციური პარტიების მიერ [[თბილისი|თბილისში]] გაიმართა საპროტესტო აქციები [[საქართველოს პრეზიდენტი]]ს, [[მიხეილ სააკაშვილი]]ს გადადგომის მოთხოვნით. აქციების მიმდინარეობისას, თბილისის მერმა, [[გიგი უგულავა]]მ წამოაყენა წინადადება, რომ ადგილობრივი არჩევნები კანონით გათვალისწინებულ ვადაზე, 2010 წლის შემოდგომაზე, ადრე – 2010 წლის გაზაფხულზე ჩატარებულიყო, ხოლო თბილისის მერი ამომრჩევლებს პირდაპირი წესით აერჩიათ.<ref>[http://www.ambebi.ge/politika/3227-gigi-ugulava-2010-tslis-gazapkhulze-tbilisis-meris-pirdapiri-tsesit-archevis-initsiativit-gamovida.html გიგი უგულავა 2010 წლის გაზაფხულზე თბილისის მერის პირდაპირი წესით არჩევის ინიციატივით გამოვიდა]</ref>. უგულავას ინიციატივას დაეთანხმა საქართველოს პრეზიდენტი, რომელმაც 2009 წლის 25 სექტემბერს [[გაეროს გენერალური ასამბლეა|გაეროს გენერალური ასამბლეის]] წინაშე გამოსვლისას გამოხატა მზადყოფნა 2010 წელს ყველა მერის პირდაპირი არჩევნების შესახებ. <ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=21805&search=%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%A1%20%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%9E%E1%83%98%E1%83%A0%E1%83%98%20%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%95%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98 სააკაშვილის თქმით, ”ყველა მერი პირდაპირი წესით აირჩევა”]</ref>. მიუხედავად ამისა, 2009 წლის 28 დეკემბერს [[საქართველოს პარლამენტი|საქართველოს პარლამენტმა]] დაამტკიცა საკანონმდებლო ცვლილებები, რომლითაც პირდაპირი წესით მერის არჩევნები მხოლოდ თბილისში დადგინდა<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22139&search= პარლამენტმა ჩააგდო ”ყველა მერის” პირდაპირი წესით არჩევის წინადადება]</ref>. ასევე განისაზღვრა, რომ თბილისის მერი აირჩეოდა 30%–იანი ბარიერი<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22180&search= პარლამენტმა საარჩევნო კოდექსში ცვლილებები დაამტკიცა]</ref>, რასაც წინ უძღოდა დისკუსიები ბარიერის ოდენობის შესახებ. <ref>[http://liberali.ge/node/951?page=1 უნდა იყოს თუ არა თბილისის მერის არჩევნებში 50%-იანი ბარიერი?]</ref>
 
==არჩევნების წესი==
 
ამომრჩეველი ირჩევდა მხოლო წარმომადგენლობით ორგანოს – საკრებულოს. საკრებულოების არჩევნები ტარდებოდა პროპორციული და მაჟორიტარული საარჩევნო სისტემის საფუძველზე.
 
თვითმმართველი ქალაქების (გარდა თბილისისა) საკრებულო შედგებოდა 15 მანდატისაგან (10 მაჟორიტარული და 5 პროპორციული), ქალაქები იყოფოდა ხუთ ადგილობრივ მაჟორიტარულ ოლქად. ქალაქის საკრებულოს არჩევნებისას ამომრჩეველს ჰქონდა ერთი ხმის უფლება პროპორციული საარჩევნო სისტემის საფუძველზე და ერთი ხმის უფლებაც მაჟორიტარული საარჩევნო სისტემის საფუძველზე. საარჩევნო ოლქში არჩეულად ითვლებოდა ის კანდიდატი, რომელიც მიიღებდა სხვებზე მეტ ხმას. 10 პროცენტული მანდატი გადანაწილდება მხოლოდ საარჩევნო სუბიექტებს (პარტია/ბლოკი) შორის, რომელიც მთელი ქალაქის მასშტაბით მიღებდა ხმების არანაკლებ 5 %.
 
ანალოგიური წესი მოქმედებდა მუნიციპალიტეტებში, თუმცა აქ მაჟორიტარული ოლქებისა და მანდატების რაოდენობა სხვადასხვა შემთხვევაში განსხვავებული იყო. მაქსიმალური რაოდენობის მაჟორიტარული ოლქი და მანდატი შეიქმნა [[ზუგდიდის მუნიციპალიტეტი|ზუგდიდის მუნიციპალიტეტში]] – 29.
 
განსხვავებული წესი მოქმედებთა [[თბილისი|თბილისში]], სადაც განისაღვრა 25 მაჟორიტარული და 25 პროპორციული მანდატი. იქმნებოდა 25 ერთმანდატიანი საარჩევნო ოლქი, საარჩევნო ოლქში არჩეულად ითვლებოდა ის კანდიდატი, რომელიც მიიღებდა სხვებზე მეტ ხმას. ამასთანავე, 25 პროპორციული მანდატი განაწილდებოდა მხოლოდ იმ საარჩევნო სუბიექტებს შორის, რომლების მიიღებდნენ ხმების არანაკლებ 5 %. ამასთან, თბილისის მერის არჩევნები ტარდებოდა პირდაპირი წესით, 30 %–იანი ბარიერის პირობებში.
 
ამომარჩეველთა საერთო რაოდენობა იყო 3 544 770.
 
==საარჩევნო სუბიექტები==
სულ არჩევნებში 26 პოლიტიკური პარტია დარეგისტრირდა, მათაგნ 16 დამოუკიდებლად, ხოლო დანარჩენი პარტიები სამ ბლოკში გაერთიანდნენ. მოგვიანებით, ორმა პარტიამ უარი განაცხადა არჩევნებში მონაწილეობაზე., რის გამოც სულ დარჩა 17 საარჩევნო სუბიექტი.<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22608&search= ადგილობრივი არჩევნებისთვის სამი ბლოკი დარეგისტრირდა]</ref> მნიშვნელოვანი საარჩევნო სუბიექტები იყვნენ:
 
*მმართველი პარტია: [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა]]
სულ არჩევნებში 26 პოლიტიკური პარტია დარეგისტრირდა, მათაგნ 16 დამოუკიდებლად, ხოლო დანარჩენი პარტიები სამ ბლოკში გაერთიანდნენ. მოგვიანებით, ორმა პარტიამ უარი განაცხადა არჩევნებში მონაწილეობაზე., რის გამოც სულ დარჩა 17 საარჩევნო სუბიექტი.<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22608&search= ადგილობრივი არჩევნებისთვის სამი ბლოკი დარეგისტრირდა]</ref> მნიშვნელოვანი საარჩევნო სუბიექტები იყვნენ:
 
*მმართველი პარტია: [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა]]
*ბლოკი "ქრისტიან დემოკრატიული გაერთიანება": [[ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობა]], ჩვენ თვითონ, ქრისტიან–დემოკრატიული სახალხო პარტია
*ბლოკი "ალიანსი საქართველოსთვის" – [[საქართველოს რესპუბლიკური პარტია]], [[საქართველოს გზა]], [[ახალი მემარჯვენეები]], [[ჩვენი საქართველო - თავისუფალი დემოკრატები]]
Line 28 ⟶ 25:
არჩევნებში მონაწილეობა არ მიიღეს [[ეროვნული ფორუმი|ეროვნულმა ფორუმმა]] და [[საქართველოს ლეიბორისტული პარტია|საქართველოს ლეიბორიტულმა პარტიამ]].
 
[[Fileფაილი:Electoral Campaign in Tbilisi 2010.jpg|thumb|350პქ|საარჩევნო კამპანია თბილისში]]
 
თბილისის მერობის კვალიფიციური კანდიდატები იყვნენ:
Line 35 ⟶ 32:
*[[გოგი თოფაძე]] - პარტია "[[მრეწველობა გადაარჩენს საქართველოს]]" დამფუძნებელი. მისი საარჩევნო ლოზუნგი იყო ''"მოვდივარ საქმით, გპირდებით საქმეს"''
*[[ზვიად ძიძიგური]] - ეროვნული საბჭოს კანდიდატი; არჩეული იყო წინასაარჩევნო [[პრაიმერი]]ს გზით. მისი საარჩევნო ლოზუნგი იყო ''"ბრძოლა დღესვე"''. საარჩევნო კამპანია ორიენტირებული იყო მმართველი პარტიის, როგორც რეჟიმის წინააღმდეგ ბრძოლაზე.
* [[გიგი უგულავა ]] - [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა|ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის]] კანდიდატი, თბილისის მოქმედი მერი. მისი საარჩევნო ლოზუნგი იყო "გასაკეთებელი კიდევ ბევრია". უგულავა აქცენტს 2006-2010 წლებში თბილისში განხორციელებულ დადებით ცვლილებეზე აკეთებდა, მისი წინასაარჩევნო პროგრამა კი თბილისში უმუშევრობის დაძლევას ეხებოდა.
*გიორგი ჭანტურია - [[ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობა|ქრისტიან–დემოკრატების]] კანდიდატი. მისი ლოზუნგი იყო "''დასაქმება და დაბალი ტარიფები"'', მისი წინასაარჩევნო პროგრამა აგებული იყო მუნიციპალური მომსახურებების (ელექტროენერგია, ბუნებრივი აირი, წყალმომარაგება) ტარიფების შემცირებაზე.
 
თბილისის მერის არჩევნებში აგრეთვე მონაწილეობდნენ: თამაზ ვაშაძე, დავით იაკობიძე, ნიკა ივანიშვილი, გიორგი ლაღიძე.
 
==შედეგები==
საქართველოს ყველა თვითმმართველ ერთეულში ხმათა უმრავლესობა მიიღო მმართველმა პარტიამ, [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა|ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ]], მათ შორის ცალკეულ მუნიციპალიტეტებში ([[ლენტეხის მუნიციპალიტეტი]], [[ხონის მუნიციპალიტეტი]], [[ადიგენის მუნიციპალიტეტი]], [[ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი]], [[გარდაბნის მუნიციპალიტეტი]], [[თიანეთის მუნიციპალიტეტი]], [[სიღნაღის მუნიციპალიტეტი]]) - ხმათა 80 %-ზე მეტი. მეორე ადგილზე მთელი ქვეყნის მასშტაბით გავიდა [[ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობა]].
 
შედეგები იმ პარტიებისთვის, რომლებმაც გადალახეს 5 %–იანი ბარიერი თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით:
საქართველოს ყველა თვითმმართველ ერთეულში ხმათა უმრავლესობა მიიღო მმართველმა პარტიამ, [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა|ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ]], მათ შორის ცალკეულ მუნიციპალიტეტებში ([[ლენტეხის მუნიციპალიტეტი]], [[ხონის მუნიციპალიტეტი]], [[ადიგენის მუნიციპალიტეტი]], [[ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი]], [[გარდაბნის მუნიციპალიტეტი]], [[თიანეთის მუნიციპალიტეტი]], [[სიღნაღის მუნიციპალიტეტი]]) - ხმათა 80%-ზე მეტი. მეორე ადგილზე მთელი ქვეყნის მასშტაბით გავიდა [[ქრისტიან-დემოკრატიული მოძრაობა]].
 
შედეგები იმ პარტიებისთვის, რომლებმაც გადალახეს 5%–იანი ბარიერი თვითმმართველი ერთეულების მიხედვით:
 
{| class="wikitable sortable"
Line 90 ⟶ 86:
| [[ზუგდიდის მუნიციპალიტეტი]] || 68,57% || 6,27% || 10,73% || 6,82% || 5,3% || ||
|-
| [[თეთრი წყაროსთეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტი]] || 67,35% || 13,32% || 5,88% || || 7,63% || ||
|-
| [[თელავის მუნიციპალიტეტი]] || 71,97% || 11,86% || || || 5,21% || ||
Line 220 ⟶ 216:
|}
 
თბილისში ამომრჩეველელთა აქტივობამ 46,64 % შეადგინა. ხმათა უმრავლესობა მიიღო [[ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა|ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ]], ხოლო მეორე ადგილზე გავიდა "ალიანსი საქართველოსთვის". თბილისის საკრებულოს არჩევნების შედეგები:
 
{| class=wikitable
Line 276 ⟶ 272:
 
{| class="standard"
|'''კანდიდატი'''||'''ხმების რაოდენობა''' %
|-
||[[გიგი უგულავა]]||55,2
Line 292 ⟶ 288:
 
== შეფასება==
არჩევნებს უმეტესწილად, სადამკვირვებლო ორგანიზაციების მხრიდან დადებითი შეფასება მოჰყვა<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22798&search= საერთაშორისო დამკვირვებლების წინასწარი მოხსენება არჩევნების შესახებ]</ref>. არჩევნების შედეგები აგრეთვე აღიარა რამდენიმე დამარცხებულმა საარჩევნო სუბიექტმა. <ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22802&search= ალასანია: ”არჩევნები შედგა, წინ საპარლამენტო არჩევნებია”], [http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22791 გიორგი ჭანტურიამ უგულავას გამარჯვება აღიარა]</ref>
 
არჩევნებს უმეტესწილად, სადამკვირვებლო ორგანიზაციების მხრიდან დადებითი შეფასება მოჰყვა<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22798&search= საერთაშორისო დამკვირვებლების წინასწარი მოხსენება არჩევნების შესახებ]</ref>. არჩევნების შედეგები აგრეთვე აღიარა რამდენიმე დამარცხებულმა საარჩევნო სუბიექტმა. <ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22802&search= ალასანია: ”არჩევნები შედგა, წინ საპარლამენტო არჩევნებია”], [http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22791 გიორგი ჭანტურიამ უგულავას გამარჯვება აღიარა]</ref>
 
აგრეთვე დაფიქსირდა გარკვეული ხარვეზები, რომლებიც ეხებოდა მედიის მიერ საარჩევნო საკითხების გაშუქებისას საერთერო დროის უთანასწორო განაწილებას<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22694&search= ეუთოს წინასწარი ანგარიში]</ref>, წინასაარჩევნო პერიოდში ადგილობრივი ხარჯების უპრეცედენტო ზრდას<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22704&search= TI–ის ანგარიში]</ref>, საარჩევნო ადმინისტრაციის ქვედა დონის მოხელეთა არაკვალიფიციურობა<ref>[http://www.civil.ge/geo/article.php?id=22801&search= სამართლიანი არჩევნების ანგარიში]</ref>.
 
==რესურსები ინტერნეტში==
 
*[http://www.civil.ge/geo/category.php?id=31 არჩევნების შედეგების რუკა]
*[http://www.osce.org/odihr-elections/item_12_43496.html ეუთოს მონიტორინგის ანგარიში]
Line 308 ⟶ 302:
 
{{საქართველოს არჩევნები}}
 
[[კატეგორია:საქართველოს ადგილობრივი არჩევნები|2010]]
[[კატეგორია:2010 წლის არჩევნები]]