აინ რენდი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
|||
ხაზი 1:
{{მუშავდება|1=[[სპეციალური:Contributions/HawardRoark|HawardRoark]]|2=2018 წლის 28 ნოემბერი}}
[[ფაილი:Ayn Rand by Talbot 1943.jpg|მინი|აინ რენდი]]
'''აინ რენდი''' ({{lang-en|Ayn Rand}}, დაბადებისას '''ალისა როზენბაუმი''', {{lang-ru|Али́са Зино́вьевна Розенба́ум}}; დ. [[2 თებერვალი]] <small>(ძვ. სტ. [[20 იანვარი]])</small> — გ. [[6 მარტი]], [[1982]]) — რუსული წარმოშობის ამერიკელი მწერალი და ფილოსოფოსი.<ref>{{harvnb|Den Uyl|Rasmussen|1986|p=x}}; {{harvnb|Sciabarra|1995|pp=1–2}}; {{harvnb|Kukathas|1998|p=55}}; {{harvnb|Badhwar|Long|2010}}.</ref> სახელი გაითქვა ორი ბესტსელერი ნოველით „[[პირველწყარო]]“ და „[[ატლანტმა მხრები გაშალა]]“ და საკუთარი ფილოსოფიური სისტემით, რომელსაც თავადვე „ობიექტივიზმი“ უწოდა. რუსეთში განათლების მიღების შემდეგ, [[1926]] წელს საცხვოვრებლად გადავიდა [[აშშ]]-ში. მისი ორი ნაწარმოები, [[1935]] და 1936 წლებში დაიდგა [[ბროდვეი]]ზე; მისი პირველი ორი რომანი არ მოუვიდა გულზე ფართო საზოგადოებას, მაგრამ, [[1943]] წელს გამოსულმა „პირველწყარომ“ რენდს დიდი წარმატება და ცნობადობა მოუტანა. [[1957]] წელს მან გამოაქვეყნა მისი ყველაზე ცნობილი ნაწარმოები, „ატლანტმა მხრები გაშალა“. ცოტა ხანში, მან დაანება თავი მხატვრულ ლიტერატურას და ხელი მოკიდა საკუთარი ფილოსოფიური იდეების პოპულარიზაციას საგაზეთო სტატიებისა თუ ესეების კრებულების საშუალებით. [[1982]] წელს გარდაიცვალა.
რენდი გონებას განათლების მიღების ერთადერთ საშუალებად თვლდა და უარყოფდა რწმენასა და რელიგიას. იგი მხარს უჭერდა რაციონალურ და ეთიკურ ეგოიზმს და ეწინააღმდეგებოდა [[ალტრუიზმი|ალტრუიზმს]]. პოლიტიკაში, იგი ეწინააღმდეგებოდა ძალმომრეობას და ყველანაირ ძალადობრივ ქმედებებს ამორალურად მიიჩნევდა;<ref>{{harvnb|Barry|1987|p=122}}; {{harvnb|Peikoff|1991|pp=309–314}}; {{harvnb|Sciabarra|1995|p=298}}; {{harvnb|Gotthelf|2000|p=91}}; {{harvnb|Gladstein|2009|p=46}}.</ref> იგი აგრეთვე იყო [[სტატიზმი]]ს, [[კოლექტივიზმი]]ს და [[ანარქიზმი]]ს მოწინააღმდეგე; მხარს უჭერდა [[Laissez-Faire]]-ის დაცვით მოქმედ [[კაპიტალიზმი|კაპიტალიზმს]], რაც, მისი თქმით, იყო სისტემა, დაფუძნებული ინდივიდუალური უფლებებისა და საკუთრების უფლების დაცვაზე.<ref name="rights">{{harvnb|Gotthelf|2000|pp=91–92}}; {{harvnb|Peikoff|1991|pp=379–380}}.</ref> ხელოვნებაში, რენდი პროპაგანდირებდა რომანტიულ რეალიზმს. იგი მკაცრად აკრიტიკებდა ფილოსოფოსთა და ფილოსოფიური ტრადიციების უდიდეს ნაწილს, გარდა [[არისტოტელე]]ს, [[თომას აკვინელი]]სა და კლასიკური ლიბერალებისა.<ref>{{harvnb|O'Neill|1977|pp=18–20}}; {{harvnb|Sciabarra|1995|pp=12, 118}}.</ref>
ლიტერატურული კრიტიკოსები რენდის შემოქმედებას სხვადასხვანაირად აფასებდნენ,<ref name="Gladstein 117-119">{{harvnb|Gladstein|1999|pp=117–119}}</ref> ხოლო აკადემიური წრეები, ძირითადად, იგნორირებას უკეთებდნენ ან უარყოფდნენ მის იდეებს; ბოლო დროს, ამავე წრეებში ინტერესი რენდის მიმართ მკვეთრად გაიზარდა.<ref name="growing">{{harvnb|Cohen|2001}}.</ref><ref>{{harvnb|Marcus|2009}}</ref><ref name="Badhwar 2010">{{harvnb|Badhwar|Long|2010}}.</ref> „ობიექტივისტთა“ მოძრაობა როგორც საჯარო, ისე აკადემიურ საზოგადოებაში ცდილობს მისი იდეების გავრცელებას.<ref name="reception">{{harvnb|Sciabarra|1995|pp=1–2}}.</ref> აინ რენდის შემოქმედებამ დიდი გავლენა მოახდინა ამერიკელ კონსერვატორებსა და [[ლიბერტარიანიზმი|ლიბერტარიანელებზე]].<ref name="politicalinfluence">{{harvnb|Burns|2009|p=4}}; {{harvnb|Gladstein|2009|pp=107–108, 124}}.</ref>
== ცხოვრება ==
|