საქართველოს მმართველთა სია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 4:
* '''[[იაფეთი]]''' – [[ბიბლია|ბიბლიის]] [[წიგნი დაბადებისა]]. თავი მეათე: [[მუხლი (ლიტერატურა)|მუხლი]] 2. [[იაფეთი|იაფეთის]] ძენი: გომერი, მაგოგი, მადაი, იავანი, თუბალი, მეშექი და თირასი.
* '''[[იავანი]]''' – [[ბიბლია|ბიბლიის]] [[წიგნი დაბადებისა]]. თავი მეათე: [[მუხლი (ლიტერატურა)|მუხლი]] 4. იავანის ძენი: ელიშა, [[w:ka:თარში|თარშიში]], ქითიმი და დოდანიმი.
* '''[[w:ka:თარში|თარშიში]]''' – [[w:ka:თარში|თარშმა]] ჰშვა [[თარგამოსი|თარგამოს]] (<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>).
* '''[[თარგამოსი]]''' – [[თარგამოსი|თარგამოს]] ჰშვა რვანი გმირნი ესე: [[ჰაოსი|ჰაოს]], [[ქართლოსი|ქართლოს]], [[ბარდოსი|ბარდოს]], [[მოვაკანოსი|მოვაკანოს]], [[ლეკანოსი|ლეკანოს]], [[ჰეროსი|ჰეროს]], [[კავკასოსი|კავკასოს]] და [[ეგროსი|ეგროს]] (<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>).
* '''[[ქართლოსი]]''' – [[ქართლოსი|ქართლოსის]] ძენი: [[მცხეთოსი]], [[გარდაბოსი]], [[კახოსი]], [[კუხოსი]], [[გაჩიოსი]] (<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>).
* '''[[მცხეთოსი]]''' – [[მცხეთოსი|მცხეთოსის]] ძენი: [[უფლოსი]], [[ოძროხოსი]], [[ჯავახოსი]] (<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>).
* '''[[უფლოსი]]'''
 
ხაზი 105:
სახელწოდება [[კოლხეთი]] პირველად მოხსენიებულია [[ესქილე|ესქილესა]] და [[პინდაროსი|პინდაროსის]] მიერ. უფრო ადრეული მწერლები მას მოიხსენიებენ სახელით „[[აია (მითოლოგია)|აია]]“, ადგილი სადაც მითური მეფე აიეტი მეფობდა. მთავარი მდინარე იყო [[ფაზისი]] ([[რიონი]]), რომელიც ქვეყანას შუად ჰყოფდა. მთავარი ქალაქები იყო: დიოსკურია ({{lang-el|Διοσκουριάς}}), სარაპანა ([[შორაპანი]]), [[ფაზისი]] ([[ფოთი]]), პიტიუსი ([[ბიჭვინთა]]), აფსაროსი ([[გონიო]]), სურიუმი ([[ვანი]]), [[არქეოპოლისი]] ([[ნოქალაქევი]]).
 
===[[ძველი კოლხეთი|კოლხეთის]] მითიური დინასტიის გენეალოგიური ხე — ფაზიანიდების საშთამომავლო შტო <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68590/ მოსე ჯანაშვილის "ქართველთა მატიანე".]</ref>===
<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68590/ მოსე ჯანაშვილის "ქართველთა მატიანე".]</ref>
{{გენეალოგია/დასაწყისი}}
{{გენეალოგია | | | | | | | |ქაოსი|ქაოსი=[[ქაოსი]]}}
Line 141 ⟶ 140:
{| class="wikitable plainrowheaders" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[ჰესიოდე|ჰესიოდეს]] თეოგონია (ღმერთთა მოდგმა) <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/1/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 1]</ref>'''</center>
|-----
!width = "8%" style=background:#aadead;| [[პორტრეტი]]
!width = "15%" style=background:#ababab;| სახელი
!width = "12%" style=background:#efdead;| თარიღი <ref>[http://www.hellenicaworld.com/Greece/Mythology/en/MythicalChronology.html/ საბერძნეთის მითოლოგიური ქროონოლოგია]</ref>
!width = "57%" style=background:#efdead;| ქრონიკები
|-----
|-----
|[[File:Lotto Capoferri Magnum Chaos.jpg|thumb|180px|center|დიდი ქაოსი ({{lang-la|«Magnum Chaos}}). [[ბერძნული მითოლოგია|ბერძნული მითოლოგიის]] მიხედვით სამყაროს დასაწყისი», (ხის ნაკეთობა შექმნილი ჯიოვან ფრანჩესკო კაპოფერის მიერ, დაცული [[ბერგამო|ბერგამოში]], სანტა-მარია-მაჯორეს ბაზილიკაში, ეფუძნება ლორენცო ლოტოს დიზაინს.]]
|'''[[ქაოსი]]''' ({{lang-grc|χάος}})
|<small>[[ძვ. წ. 1788|ძვ. წ. 1788 წელი]] — [[ქაოსი]] ბადებს [[გეა|გეას]].
|<small>«უზარმაზარი სიცარიელე, უფსკრული, წყვდიადი», წარმოებული სიტყვიდან {{lang-grc|χαίνω}}, ნიშნავს «გახსნას, ფართოდ გაღებულს». პირველად აღწერილი [[ჰეროდოტეჰესიოდე|ჰეროდოტესჰესიოდეს]] «თეოგონიაში» ([[ძვ. წ. 700]]) – მსოფლიოს თავდაპირველი მდგომარეობის პერსონიფიკაცია მოწესრიგებული სამყაროს გაჩენამდე. უწინარესად იშვა ქაოსი. შემდეგ გაჩნდნენ მკერდგანიერი [[გეა]] ([[დედამიწა]]), მარად მტკიცე საყრდენი ყველა უკვდავის, რომელთაც დათოვლილი ოლომპოსის მწვერვალზე დაუვანიათ, ფართოგზებიანი მიწის წიაღში ჩაძირული პირქუში [[ტარტაროსი]] (უფსკრული) და [[ეროსი (მითოლოგია)|ეროსი]] ([[სიყვარული]]), ვინც ულამაზესია ღმერთთა შორის, ღონისმიმხდელი და ყველა ცისიერისა თუ მიწიერის გონებას და გონივრულ ნებას გულს უმორჩილებს.
 
ქაოსისგან იშვა [[ერებუსი|ერებოსი]] (წყვდიადი) და [[ნიქსი]] ([[ღამე]] წკვარამი). [[ნიქსი]] ტრფობით შეერთო [[ერებუსი|ერებოსს]] და დაბადა ეთერი (მიწისზედა ჰაერის ნათელი სივრცე) და ჰემერა (დღე). <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/4/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 4]</ref>
|-----
|[[ფაილი:Feuerbach Gaea.jpg|thumb|180px|center|[[გეა]], ანსელმ ფონ ფეიერბახის მიერ [[1875|1875 წელს]] შესრულებული ჭერის მხატვრობა, ვენის სახვითი ხელოვნების აკადემია.]]
|''' [[გეა]]''' ({{lang-grc|Γῆ, Γᾶ, Γαῖα}} — «[[დედამიწა]]».)
|<small>[[ძვ. წ. 1770|ძვ. წ. 1770 წელი]] — [[გეა]] ბადებს [[ურანოსი|ურანოსს]].
|<small>ხოლო მიწამ თავდაპირველად შვა ვარსკვლავიანი [[ცა]] ([[ურანოსი]]), თავისივე ტოლი, რათა ყოველი მხრიდან დაეფარა ცას იგი და ნეტარ ღმერთთა მარად მტკიცე სამკვიდროდ ქმნილიყო. მანვე შვა აგრეთვე მაღალი მთები, თვალწარმტაცი სამყოფელი ქალღმერთ ნიმფათა, რომელნიც მაღნარით დაფარულ მთებში ბინადრობენ. შემდეგ მიწამ, ისე, რომ ნანატრი სიყვარულით არავის შერთვია, დაბადა უნაყოფო, ბობოქარი ზღვა [[პონტოსი]]. მერე ცასთან გაიყო სარეცელი და დაბადა ღრმამორევებიანი ოკეანოსი, კოიოსი, კრეოსი, ჰიპერიონი, იაპეტოსი, თეა, რეა, თემისი, მნემოსინე, ოქროსგვირგვინოსანი ფოიბე და ტურფა ტეთისი. ხოლო მათ შემდეგ შვა უმრწემესი, ცბიერი კრონოსი, შვილთა შორის უსაშინლესი, რომელსაც სძულდა მხნე მამა მშობელი. ამის მერე შვა მიწამ გულზვიადი კიკლოპები ({{lang-grc|Κύκλωπες}} — მრგვალთვალიანები) – ბრონტესი, სტეროპესი და გულადი არგესი, რომელთაც ჭექა-ქუხილი მისცეს და ელვა დაუმზადეს ზევსს. ისინი ყველაფრით ჰგავდნენ ღმერთებს, მხოლოდ თვალი ჰქონდათ ცალი შუა შუბლზე. მათ კიკლოპები ეწოდათ, რაკი ცალი მრგვალი თვალი ჰქონდათ შუბლზე. ძალ-ღონესა და მოხერხებას იჩენდნენ ისინი საქმეში. <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/4/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 4]</ref>
|-----
|[[ფაილი:Aion mosaic Glyptothek Munich W504.jpg|thumb|180px|center|რომაული ვილა სენტინუმის ცენტრალურ ნაწილში მდებარე უზარმაზარი იატაკის მოზაიკა (ამჟამად ცნობილი სასოფერატოს სახელით, [[მარკე|მარკეში]], [[იტალია]]), ქრისტეს შობიდან [[200]] – [[250]] წლები. ეონი ({{lang-el|Αἰών}}) ([[ურანოსი|ურანოსის]] რომაული ასლი), უკვდავების ღმერთი დგას ასტროლოგიური სფეროს ცენტრში, რომელიც გაფორმებულია ზოდიაქოს ნიშნებით. მათ შორის მოთავსებულია მწვანე და შიშველი ხე (შესაბამისად ზაფხული და ზამთარი). მათ წინ კი ზის დედამიწის ქალღმერთი ტელუსი/ ტერა ([[გეა|გეას]] რომაული ასლი) თავის ოთხ შვილთან ერთად, რომლებიც შესაძლოა წარმოადგენენ ოთხ სეზონს.]]<br />[[ფაილი:The Mutiliation of Uranus by Saturn.jpg|thumb|180px|center|[[ურანოსი|ურანოსის]] კასტრირება [[კრონოსი|კრონოსის]] (სატურნი) მიერ: [[ჯორჯო ვაზარი|ჯორჯო ვაზარის]] და ქრისტოფანო ჯერარდის ფრესკა, [[1560|1560 წელი]] ([[კოზიმო I მედიჩი|კოზიმო I მედიჩის]] დარბაზი, პალაცო ვეკიო, ფლორენცია).]]
Line 164 ⟶ 163:
|<small>[[ძვ. წ. 1750|ძვ. წ. 1750 წელი]] — [[ურანოსი]] ეუფლება [[გეა|გეას]]. იბადებიან — [[კიკლოპები]], [[ჰეკატონხეირები]] და [[ტიტანები]]<br />(სამარხების შახტა [[მიკენი|მიკენში]], აშენებული [[ძვ. წ. 1740|ძვ. წ. 1740-სა]] და [[ძვ. წ. 1450|1450 წელს]] შორის).
 
[[ძვ. წ. 1710|ძვ. წ. 1710 წელი]] — "საფრიდან მარცხენა ხელი გაიწვდინა ძემ ([[კრონოსი|კრონოსმა]] (სატურნი)), მარჯვენაში ვეება ნამგალი ეჭირა, გრძელი, კბილბასრი, უმალ მოჰკვეთა მამას ([[ურანოსი|ურანოსს]]) ასონი და ზურგსუკან შორს მოისროლა". <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/5/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 5]</ref>
|<small>კიდევ სამი, წარმოუდგენლად დიდი, მხნე და გულზვიადი ძე შეეძინათ მიწას და ზეცას – კოტოსი, ბრიარეოსი და გიგესი [[ჰეკატონხეირები]] ({{lang-grc|Εκατόγχειρες}}, სიტყვასიტყვით: ἑκατόν, «ასი» და χείρ, «ხელი». [[ლათინური ენა|ლათინურად]] Centimani «ასხელიანი»), რომელთა სახელებსაც კაცნი შიშით არ წარმოთქვამენ. თითოეულს ასი საზარელი მკლავი ჰქონდა და მხრებს შორის ორმოცდაათი თავი ამოსვლოდა მკვრივ კიდურებზე. უძლეველი იყო ამ გოლიათ არსებათა ძალა. მიწისა და ცის ნაშობთა შორის ყველაზე ზარდამცემნი იყვნენ და გაჩენისთანავე მოიძულა ისინი მშობელმა მამამ. როგორც კი დაიბადნენ, სათითაოდ ყველა მიწის წიაღში დამალა ცამ და სინათლეზე არ უშვებდა; ხარობდა იგი თავისი ბოროტი საქციელით. შევიწროებული უზარმაზარი მიწა კი კვნესოდა და ბოლოს მზაკვრული, ავი საქმე მოიგონა. მსწრაფლ შექმნა მოელვარე ანდამატის სახეობა, მისგან დიდი ნამგალი დაამზადა და საყვარელ შვილებს აჩვენა, თან გასამხნევებლად ასე მიმართა გულდამწუხრებულმა:
— ჩემო და კადნიერი მამის შვილებო, თუკი ისურვებთ ჩემი ისმინოთ, ვაზღვევინებთ მამათქვენს ბოროტ შეურაცხყოფას, რადგან პირველმა მან იკადრა უღირსი საქმე.
Line 172 ⟶ 171:
 
მოვიდა დიდი ცა, მოუძღვა ღამეს და ყოველი მხრიდან შემოეჭდო მიწას ტრფიალის მოსურნე. საფრიდან მარცხენა ხელი გაიწვდინა ძემ, მარჯვენაში ვეება ნამგალი ეჭირა, გრძელი, კბილბასრი, უმალ მოჰკვეთა მამას ასონი და ზურგსუკან შორს მოისროლა. უნაყოფოდ არ გადაგდებულან ასონი მისი მკლავიდან. რამდენი სისხლიანი წვეთიც დაიღვარა, მიწამ მიიღო ყველა და დროთა ბრუნვაში შვა უწყალო ერინიები, ელვარე საჭურვლიანი დიდი გიგანტები, რომელთაც გრძელი შუბი ეპყრათ ხელთ, და ნიმფები, მელიებად, იფნის ნიმფებად წოდებულნი უსაზღვრო მიწაზე. კრონოსის მიერ ანდამატით მოკვეთილი და ხმელეთიდან მღელვარე ზღვაში გადასროლილი ასონი დიდხანს დაცურავდნენ ტალღებზე. უკვდავ სხეულის ნაწილს თეთრი ქაფი მოედო გარშემო და მასში ქალწული ამოიზარდა. ქალწულმა პირველად საღმრთო კითერისაკენ გაცურა, იქიდან ზღვით გარემოცულ კიპროსს ეწვია და მიწაზე გადმოვიდა პატივსაცემი, ლამაზი ღმერთი, გარშემო ბალახი აღმოცენდა მის კენარ ფერხთით. მას აფროდიტეს [ანუ ქაფისგან შობილს და ლამაზგვირგვინოსან კითერეას უწოდებენ ღმერთნი და კაცნი, რადგან ქაფში დაიბადა. კითერეად იმიტომ მოიხსენიებენ, რომ კითერაზე მოხვდა, ხოლო კიპროსსშობილს იმის გამო უწოდებენ, რომ ზღვით გარშემორტყმულ კიპროსზე იშვა. ფილომედესსაც ეძახიან, რაკი ასოთაგან მოევლინა ქვეყანას. ღმერთქალს ეროსი უმშვენებდა გვერდს და ლამაზი ჰიმეროსიც თან ახლდა დაბადებისას და მაშინაც, როდესაც ზეციერთა დასს ეახლა. იმთავითვე მოიხვეჭა მან პატივი და წილად კაცთა და უკვდავ ღმერთთა შორის, აი, რა ერგო: ქალწულთა ჩურჩული, ღიმილი, იმედგაცრუება, სასიამოვნო აღტაცება, ალერსი და სინატიფე.
დიადი მამა ცა კიცხავდა საკუთარ შვილებს და ტიტანები შეარქვა მათ. ამბობდა, მთელი ღონე იხმარეს, რომ ესოდენ ბიწიერი საქმე ჩაედინათ, და ამისთვის მომავალში უთუოდ მიეზღვებათ სამაგიეროო.<ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/6/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 6]</ref><ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/7/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 7]</ref><ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/8/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 8]</ref>
|-----
|[[ფაილი:ZeugmaMuseum3.jpg|thumb|180px|center|მოზაიკა ოკეანოსის და ტეთისის გამოსახულებით, [[ზეუგმის მოზაიკის მუზეუმი]], [[გაზიანთეფი]].]]
Line 179 ⟶ 178:
|<small>[[ჰესიოდე|ჰესიოდეს]] მიხედვით, ოკეანე — ტიტანია, ძე [[ურანოსი|ურანოსისა]] (ზეცა) და [[გეა|გეასი]] ([[დედამიწა]]), ძმა [[კრონოსი|კრონოსის]], ჰიპერიონის და [[რეა|რეასი]], ძმა და მეუღლე ტეთისის ({{lang-grc|Τηθύς}}). ტეთისმა ოკეანოსს უშვა ჩქერალებიანი მდინარეები: ნილოსი, ალფეოსი, ღრმამორევებიანი ერიდანოსი, სტრიმონი, მეანდროსი, ლამაზად მდინარი ისტროსი, ფასისი, რესოსი, ვერცხლისფერჩქერალებიანი აქელოოსი, ნესოსი, როდიოსი, ჰალიაკმონი, ჰეპტაპოროსი, გრენიკოსი, ესეპოსი, ღვთაებრივი სიმოისი, პენეოსი, ჰერმოსი, ნარნარად მდენი კეკოსი, დინებალაღი სანგარიოსი, ლადონი, პართენიოსი, ევენოსი, არდესკოსი და ღვთაებრივი სკამანდროსი.
 
ტეთისმა შვა ასევე მოდგმა წმინდა ასულებისა, რომლებიც მეუფე აპოლონთან და მდინარეებთან ერთად ხელმძღვანელობენ ქვეყნად ჭაბუკთა დავაჟკაცებას — ამ მოვალეობის აღსრულება მათ ზევსისგან ერგოთ წილად. ეს ასულები არიან: პეითო, ადმეტე, იანთე, ელექტრა, დორისი, პრიმნო, ღვთისდარი ურანია, ჰიპო, კლიმენე, როდეა, კალიროე, ძეუქსო, კლიტია, იდიია, პასითოე, პლექსავრა, გალაქსავრა, თვალწარმტაცი დიონე, მელობოსისი, თოე, სანდომიანი პოლიდორა, მომხიბლავი გარეგნობის კერკეისი, შვლისნუკრისთვალება პლუტო, პერსეისი, იანეირა, აკასტე, ქსანთე, ტურფა პეტრეა, მენესთო, ევროპე, მეტისი, ევრინომე, ზაფრანისფერკაბიანი ტელესტო, ქრისეისი, ასია, თვალწარმტაცი კალიფსო, ევდორა, ტიქე, ამფირო, ოკიროე და სტიქსი, რომელიც დებს შორის ყველაზე გამორჩეულია. ესენი არიან ოკეანოსისა და ტეთისის უფროსი ასულნი, თუმცა მათ გარდა მრავალი სხვა შვილიც შეეძინათ ამ მშობლებს. სულ სამი ათასი აშოლტილი ასული უვის ოკეანოსს, რომლებიც კიდით კიდე გაბნეულან და, ქალღმერთთა შორის სახელოვანნი, ყველგან ბინადრობენ — მიწაზეც და ღრმა წყლებშიც. სამი ათასი ვაჟიც უვის ოკეანოსს — მორაკრაკე მდინარეები, რომლებიც მას დედოფალმა ტეთისმა უშვა. ყველა მათგანის სახელის ჩამოთვლა ძნელია მოკვდავი ადამიანისათვის, თუმცა თითოეულმა კაცმა იცის ოკეანოსის იმ ძეთა სახელები, რომელნიც მასთან ახლოს ბინადრობენ. <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/8/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 8]</ref>
|-----
|[[ფაილი:Valley of Rioni in Chkvishi Near Tabidzes' Home Museums.JPG|thumb|180px|center|[[რიონი|რიონის]] ხეობა [[ჭყვიში (ვანის მუნიციპალიტეტი)|ჭყვიშში]], [[გალაკტიონ და ტიციან ტაბიძეების სახლ-მუზეუმი|ტაბიძეების სახლ მუზეუმის]] მახლობლად.]]
Line 191 ⟶ 190:
|
|-----
|colspan="6" |<small> ''თეა (თეია) გაუმიჯნურდა ჰიპერიონს და შვა დიადი [[მზე]] ([[ჰელიოსი]]), კაშკაშა [[მთვარე]] (სელენე) და აისი (ეოსი), რომელიც ყველა მიწიერისა და უკიდეგანო ზეცის მფლობელი უკვდავი ღმერთისთვის პირველ სინათლეს ჰფენს ქვეყნიერებას''. <ref>[https://view.publitas.com/p222-14553/hesiode-teogonia/page/9/ ჰესიოდეს თეოგონია, გვერდი 9]</ref>
|-----
|[[ფაილი:Neues Museum - Kolossalstatue des Sonnengottes Helios.jpg|thumb|180px|center|მზის ღმერთის, [[ჰელიოსი|ჰელიოსის]] კოლოსალური ქანდაკება ([[ახალი მუზეუმი (ბერლინი)]] — {{lang-de|Neues Museum}}).]]
|'''[[ჰელიოსი]]''' ({{lang-grc|Ἥλιος}})
|
|<small>მზის ღმერთი. ჰიპერიონის ({{lang-grc|Ὑπερίων}}) და თეიას ({{lang-grc|Θεία}}) ძე. სელენეს (მბრწყინავი მთვარე) და ეოსის (განთიადი, ქართულად – აისი) ძმა. [[ოკეანიდი|ოკეანიდ]] პერსეიდას მეუღლე. [[აიეტი (მითოლოგია)|აიეტის]], პერსეს, [[ცირცე|ცირცეა I-ის]] და პასიფაეს მამა. <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/simple-search?query=უქარქაშო+ხმლები/ უქარქაშო ხმლები]</ref>
|-----
|[[ფაილი:Bartolomeo di giovanni, gli argonauti in coclide, 1487, 03.jpg|thumb|180px|center|[[აიეტი (მითოლოგია)|მეფე აიეტი]] (ბარტოლომეო დი ჯოვანი, [[1487]]).]]
Line 280 ⟶ 279:
|}
 
===[[თაბალი|თუბალების]] ([[ტიბარენები|ტიბარენების]]) მეფეები <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625/ მიხეილ თამარაშვილის "ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე"]</ref>===
* უასურმი ([[ძვ. წ. 742]])
* კიახუ ([[ძვ. წ. 718]])
Line 288 ⟶ 287:
* აშუროიდინა
* აშურბანიაბალი
<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625]</ref>
 
===[[მუშქები|მუსკების]], [[მოსხები|მოსოხების]] [[მეფე]] <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625/ მიხეილ თამარაშვილის "ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე"]</ref>===
* მიტა
<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625]</ref>
 
===[[კოლხები|კასკების]] ანუ [[კოლხიდა|კოლხიდის]] მეფე <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625/ მიხეილ თამარაშვილის "ქართული ეკლესია დასაბამიდან დღემდე"]</ref>===
* დადილუ
 
<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/101625]</ref>
 
ძვ. წ. VI საუკუნის დასასრულიდან – ძვ. წ. V საუკუნის I ნახევრამდე — გეოგრაფიულად სამხრეთ კოლხეთი [[აქემენიანთა იმპერია|აქემენიდთა იმპერიის]] [[პროვინცია|პროვინციაა]], სახელწოდებით – [[კოლხეთის სატრაპია]]. [[ჰეროდოტე|ჰეროდოტეს]] ცნობით, [[აქემენიანთა იმპერიის ოლქები|აქემენიდთა იმპერიის 20 ოლქიდან]] რიგით მე-19 ოლქი. [[401|ძვ. წ. 401 წელს]] მომხდარმა [[ბრძოლა სამხრეთ კოლხეთში|ბრძოლამ სამხრეთ კოლხეთში]] საბოლოოდ დაუკარგა გავლენა [[აქემენიანთა იმპერია|აქემენიდთა იმპერიას]].
Line 574 ⟶ 571:
|}
 
===[[იბერიის სამეფო|იბერიის მეფეები]] <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532 ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>===
[[ფაილი:Iberia.png|200 px|thumb|right|ადრექართული სახელმწიფო [[იბერიის სამეფო|იბერია]] ([[ძვ. წ. 600]] - [[500|ა. წ. 500]]).]]
{| class="wikitable plainrowheaders" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
|-----
!width = "5%" style=background:#aadead;| № <ref>[http://lykt.info/numbering/georgian.txt/ Explicit map for Georgian numbering]</ref>
!width = "8%" style=background:#aadead;| [[პორტრეტი]]
!width = "30%" style=background:#ababab;| სახელი
Line 840 ⟶ 837:
| align="center"|[[446]]
| align="center"|[[499]]
| align="center" |[[იბერიის სამეფო|იბერიის მეფე]]<br /><small>(<ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/9648/1/Drosha_Gorgasliani.pdf/ გიორგი მაჭარაშვილის "დროშა გორგასლიანი"]</ref>)
|-----
| 34 (ლდ)
Line 966 ⟶ 963:
| colspan="6" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონები]]'''</center>
|-----
|colspan="6" |<small>პირველად პ. ინგოროყვამ გამოთქვა მოსაზრება, რომ აშოტ ბაგრატიონმა აღადგინა მეფობა. „[[809]]-[[813]] წლებში [[აშოტ I დიდი|აშოტმა]] აღადგინა „მეფობაჲ ქართლისაჲ“. მეცნიერი ეყრდნობოდა გიორგი მერჩულეს თხზულებას და [[ოპიზა|ოპიზის]] საოსტიგნეს წარწერას.
[[პავლე ინგოროყვა|პავლე ინგოროყვას]] – "[[გიორგი მერჩულე]]" – გვერდი 42. [[თბილისი]], [[1954|1954 წელი]]. <ref>[https://www.tsu.ge/data/image_db_innova/tao-klarjeti.pdf/ ქართული ტიტულატურა ტაო-კლარჯეთის სამეფოს მმართველ ბაგრატიონთა დინასტიაში]</ref><ref>[http://www.amsi.ge/istoria/pi/merCule3.pdf/ ქართლ-მესხეთის ფეოდალური სახელმწიფო («ქართველთ სამეფო») და ცნობები მის შესახებ გიორგი მერჩულის ძეგლში]</ref>.
 
[[აშოტ I დიდი]] (აგრეთვე ცნობილი, როგორც აშოტ I კუტაპალატი) იყო პირველი [[ბაგრატიონი]], რომელიც გამეფდა, შესაბამისად [[809|809 წელს]] მან სამეფო დინასტია დააფუძნა. ის მართავდა [[ტაო-კლარჯეთი|ტაო-კლარჯეთს]] [[826|826 წელს]] [[დოლისყანა|დოლისკანაში]] გარდაცვალებამდე. მამამისი იყო [[ადარნასე ბაგრატიონი]] ([[კლარჯეთის საერისთავო|კლარჯეთის ერისთავი]]) <ref>[http://www.royalhouseofgeorgia.ge/p/geo/439/%E1%83%92%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%92%E1%83%98%E1%83%90/ საქართველოს სამეფო სახლის გენეალოგია]</ref>.
|-----
| 46 (მვ)
Line 994 ⟶ 992:
|
|
| align="center"|[[ნასრა|ნარსე]] <ref>[https://wikisource.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%AB%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98_%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%A2%E1%83%9D%E1%83%A0%E1%83%98%E1%83%90/ საქართველოს ძველი ისტორია]</ref>
| align="center"|[[881]]<br />[[881]]
| align="center"|[[881]]<br />[[888]]
Line 1 083 ⟶ 1 081:
| align="center"|[[975]]
| align="center"|[[994]]
| [[ბაგრატ II (ქართველთა მეფე)|ბაგრატ II-ის]] [[რეგენტი]]<br /><small>"არამედ ესე [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ]] არა იყო ჯერეთ ჰასაკითა სრული, ამისთვის დაუდგინა ([[დავით III|დავითმა]]) მამა თვისი [[გურგენი|გურგენ]] და ამცნო ქართველთა მორჩილება ბაგრატისა და თვით წარვიდა [[ტაო|ტაოდ]]" <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532/ ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref>.
|-----
|-style="background:#FFEEDD;"
Line 1 091 ⟶ 1 089:
| align="center"|[[983]]
| align="center"|[[31 მარტი]], [[1001]]
| [[ტაოს სამთავრო|ტაოს მეფე კურაპალატი]]<br /><small>[[966|966 წლიდან]] — [[კლარჯეთის სამთავრო|კლარჯეთის მთავარი]],<br />[[973|973 წლიდან]] — მაგისტროსი,<br />[[978|978 წლიდან]] — [[კურაპალატი]].<br />†[[1001]], უძეოდ <ref>[http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf/ სუმბატ დავითის ძის ქრონიკა ტაო-კლარჯეთის ბაგრატიონთა შესახებ]</ref>.
|-----
| 53 (ნგ)
Line 1 103 ⟶ 1 101:
| [[File:Bagrat III of Georgia (Gelati mural).jpg|100 px|center]]
| align="center"|'''[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]]'''
| align="center"|<small>[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ]] გამეფდა [[აფხაზთა სამეფო|აფხაზეთში]] [[980]] და [[ქართლი|ქართლში]] [[985|985 წელს]] <ref>[http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532/ ვახუშტის „საქართველოს ისტორია“]</ref><small>
| align="center"|[[1008]]
| [[ქართველთა სამეფო|ქართველთა მეფე]] [[კურაპალატი]]
Line 2 982 ⟶ 2 980:
 
===რესურსები ინტერნეტში===
* <ref>[http://www.royalhouse.org.ge/დოკუმენტები/ საქართველოს სამეფო სახლის კანცელარიის განცხადება (2010 წელი)დოკუმენტები]</ref>
* <ref>[http://www.royalhouse.org.ge/დოკუმენტი2010-№2წლის-განცხადება/ საქართველოს სამეფო სახლის დოკუმენტიკანცელარიის №22010 წლის განცხადება]</ref>
* <ref>[http://www.royalhouse.org.ge/დოკუმენტი-№3№2/ საქართველოს სამეფო სახლის დოკუმენტი №3№2]</ref>
* <ref>[http://www.royalhouse.org.ge/დოკუმენტი-№4№3/ საქართველოს სამეფო სახლის დოკუმენტი №4№3]</ref>
* [http://www.royalhouse.org.ge/დოკუმენტი-№4/ საქართველოს სამეფო სახლის დოკუმენტი №4]
* {{cite book |last=მარიამ ლორთქიფანიძე, როინ მეტრეველი|first= |year=2007 |title=საქართველოს მეფეები |publisher=ნეკერი |location=[[თბილისი]] |isbn=99928-58-36-2|ref=CITEREFსაქართველოს მეფეები2007}}