|
| ხელმოწერა =
}}
'''ნიკო (ნიკოლოზ) ასლანის ძე ფიროსმანაშვილი''' BTS
'''ნიკო (ნიკოლოზ) ასლანის ძე ფიროსმანაშვილი''' (''ნიკო ფიროსმანი''; დ. [[5 აპრილი]], [[1862]],<ref>{{cite web|url=http://www.nplg.gov.ge/bios/ka/00008589|title=ნიკო ფიროსმანი|publisher=[[ბიოგრაფიული ლექსიკონი]]|accessdate=13 სექტემბერი, 2018}}</ref> სოფ. [[მირზაანი (დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტი)|მირზაანი]] ― გ. [[1918]], [[თბილისი]]) — [[ქართველები|ქართველი]] [[პრიმიტივიზმი|პრიმიტივისტი]] მხატვარი.
ცნობები ფიროსმანის ცხოვრების შესახებ უმეტესად შეკრებილია მისი გარდაცვალების შემდეგ. დაიბადა გლეხის ოჯახში, რომელიც ადრევე გადასახლდა შულავერში. მშობლების გარდაცვალების შემდეგ ფიროსმანი თბილისში გადმოვიდა საცხოვრებლად. ბავშვობაშივე იჩენდა დიდ ინტერესს მხატვრობისადმი, ბევრს ხატავდა კიდეც. სპეციალური სამხატვრო განათლება არ მიუღია. 1880-იან წლებში თვითნასწავლ [[ზაზიაშვილი, გიორგი|გ. ზაზიაშვილთან]] ერთად გახსნა ფერწერის სახელოსნო და აბრების შეკვეთებს იღებდა. [[1890]]-[[1894]] კონდუქტორად მუშაობდა ამიერკავკასიის რკინიგზაზე, შემდეგ ვაჭრობაშიც სცადა ბედი. XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე თბილისელ მედუქნეებთან და მიკიტნებთან აფარებდა თავს, მათი შეკვეთით ხატავდა აბრებს, პორტრეტებს, სურათებს. სიცოცხლის ბოლომდე გაჭირვებას თავი ვერ დააღწია; ქართველ მხატვართა საზოგადოება დროდადრო ცდილობდა შეემსუბუქებინა მისი ხვედრი. თუმცა ფიროსმანაშვილი მარტოობაში გარდაიცვალა და მისი საფლავიც უცნობი დარჩა. ▼== ბიოგრაფია ==
[[ფაილი:House of Pirosmani.jpg|200პქ|მარცხნივ|მინი|სახლი სადაც დაიბადა ნიკო ფიროსმანაშვილი]]
▲ცნობები ფიროსმანის ცხოვრების შესახებ უმეტესად შეკრებილია მისი გარდაცვალების შემდეგ. დაიბადა გლეხის ოჯახში, რომელიც ადრევე გადასახლდა შულავერში. მშობლების გარდაცვალების შემდეგ ფიროსმანი თბილისში გადმოვიდა საცხოვრებლად. ბავშვობაშივე იჩენდა დიდ ინტერესს მხატვრობისადმი, ბევრს ხატავდა კიდეც. სპეციალური სამხატვრო განათლება არ მიუღია. 1880-იან წლებში თვითნასწავლ [[ზაზიაშვილი, გიორგი|გ. ზაზიაშვილთან]] ერთად გახსნა ფერწერის სახელოსნო და აბრების შეკვეთებს იღებდა. [[1890]]-[[1894]] კონდუქტორად მუშაობდა ამიერკავკასიის რკინიგზაზე, შემდეგ ვაჭრობაშიც სცადა ბედი. XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე თბილისელ მედუქნეებთან და მიკიტნებთან აფარებდა თავს, მათი შეკვეთით ხატავდა აბრებს, პორტრეტებს, სურათებს. სიცოცხლის ბოლომდე გაჭირვებას თავი ვერ დააღწია; ქართველ მხატვართა საზოგადოება დროდადრო ცდილობდა შეემსუბუქებინა მისი ხვედრი. თუმცა ფიროსმანაშვილი მარტოობაში გარდაიცვალა და მისი საფლავიც უცნობი დარჩა.
== შემოქმედება ==
* „ფიროსმანის გარემო“, ანზორ მაძღარაშვილი, თბილისი, 1992, გამომცემლობა „მერანი“.
* „ნიკო ფიროსმანი“, თემო ჯაფარიძე, თბილისი, 1999 წ.
* „ჩვენ ვეძებთ ფიროსმანს“, ნელი კობიაშვილი, თბილისი, 2004. BTS
* „ნიკო ფიროსმანაშვილი“, ვახტანგ ბერიძე, თბილისი, 2007.
* „ნიკო ფიროსმანი” გიორგი კაკაბაძე, „პეგასი“ 2010.
{{ქსე|10|330-331|ბერიძე}}
== რესურსები ინტერნეტში ==
{{Commons|Category:Niko Pirosmani|ნიკო ფიროსმანი}}
{{nplg ბიოგრაფია|00008589}}
* [http://www.pirosmani.org ფიროსმანის ბიოგრაფია და ნახატების გალერეა] — Pirosmani.org
* [http://burusi.wordpress.com/მხატვრის-თვალი/ფიროსმანი/ ნიკო ფიროსმანი, ცხოვრება, შემოქმედება, გალერეა] — ბურუსი
* გიორგი პაპაშვილი, [http://georgianart.ge/index.php?option=com_content&view=article&id=129%3A2012-07-30-16-31-10&catid=42%3A2010-12-03-16-05-33&Itemid=91&lang=ka ნიკო ფიროსმანაშვილის სურათის ენა და ფოტოგრაფია] — Ars Georgica
== სქოლიო ==
{{სქოლიოს სია}}
| 