ალცჰაიმერის დაავადება: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 58:
 
მეტყველების პრობლემები, ძირითადად, ლექსიკის შემცირებით და სიტყვათა სიმწყობრის დაქვეითებით ხასიათდება.<ref name="pmid10653284"/><ref name="pmid1856925">{{cite journal | vauthors = Taler V, Phillips NA | title = Language Performance in Alzheimer's Disease and Mild Cognitive Impairment: a comparative review | journal = Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology | volume = 30 | issue = 5 | pages = 501–56 | date = July 2008 | pmid = 18569251 | doi = 10.1080/13803390701550128 }}</ref> დაავადების განვითარების ამ ეტაპზე, ადამიანს კვლავ აქვს ძირითად იდეებთან ადეკვატური კომუნიკაციის უნარი.<ref name="pmid10653284"/><ref name="pmid1856925"/><ref name="pmid7967534">{{cite journal | author = Frank EM | title = Effect of Alzheimer's Disease on Communication Function | journal = Journal of the South Carolina Medical Association | volume = 90 | issue = 9 | pages = 417–23 | year = 1994 | pmid = 7967534 | month = September }}</ref> წერასთან, ხატვასთან, გარკვეული მოძრაობის შესრულებისას კოორდინაციასთან და დაგეგმვასთან დაკავშირებული სირთულეები, შესაძლოა არსებობდეს, მაგრამ ხშირ შემთხვევაში, მათი შემჩნევა რთულია.<ref name="pmid10653284"/> დაავადების პროგრესირების მიუხედავად, რიგ შემთხვევაში, ალცჰაიმერით დაავადებულ ადამიანს კვლავ აქვს დამოუკიდებლად ცხოვრების უნარი, მაგრამ შესაძლოა, სჭირდებოდეს დახმარება ან ზედამხედველობა იმ აქტივობების განხორციელებისას, რომლებიც შემეცნებით უნარებზეა დაფუძნებული.<ref name="pmid10653284"/>
 
===გარდამავალი ეტაპი===
[[File:'Senile dementia' patient at West Riding Lunatic Asylum Wellcome L0019062.jpg|thumb|დემენციის მქონე პაციენტი]]
დაავადების პროგრესირება ხელს უშლის ყოველდღიური აქტივობების დამოუკიდებლად შესრულებას.<ref name="pmid10653284"/> ამნესტური აფაზიიის (აფაზიის სახეობა, რომელიც ხასიათდება სიტყვების, სახელების და რიცხვების გახსენების პრობლემებით) გამო, მეტყველების პრობლემები სისტემატურ სახეს იძენს, რაც პარაფაზიამდე (მეტყველების ელემენტების დამახინჯება) მიდის. ალცჰაიმერის დაავადების მქონე ადამიანი, თანდათან კითხვის და წერის უნარსაც კარგავს.<ref name="pmid10653284"/><ref name="pmid7967534"/> დაავადების პროგრესირებასთან ერთად, ადამიანი კოორდინაციას ვერ ინარჩუნებს, რის გამოც, დაცემის რისკი იზრდება.<ref name="pmid10653284"/> ამ ეტაპის განმავლობაში, მეხსიერების პრობლემები იმდენად ხშირდება, რომ დაავადებული პაციენტი ოჯახის წევრებს ვერ ცნობს.<ref name="pmid10653284"/> დიდი ხნის წინ ნასწავლი ფაქტები და ინფორმაცია, რომელზეც დაავადება განვითარების საწყის ეტაპზე არ ზემოქმედებდა, ალცჰაიმერის დიაგნოზის მქონე ადამიანის მეხსიერებიდან იკარგება.<ref name="pmid10653284"/>
 
ქცევითი და ნეიროფსიქიატრიული ცვლილებები ხშირდება. ძირითადი სიმპტომებია მიზნის გარეშე სიარული, გაღიზიანებადობა, ფსევდობულბარული აფექტი (ემოციური ცვალებადობა), წინასწარგანუზრახველი აგრესიული ქცევა და პასუხისმგებელი პირისთვის წინააღმდეგობის გაწევა.<ref name="pmid10653284"/> შესაძლოა, გამოვლინდეს მზის ჩასვლის სინდრომიც (სინდრომი, რომლის მქონე ადამიანს მზის ჩასვლისასას ქცევითი პრობლემები ეწყება).<ref>{{cite journal | vauthors = Volicer L, Harper DG, Manning BC, Goldstein R, Satlin A | title = Sundowning and Circadian Rhythms in Alzheimer's Disease | journal = The American Journal of Psychiatry | volume = 158 | issue = 5 | pages = 704–11 | year = 2001 | pmid = 11329390 | doi = 10.1176/appi.ajp.158.5.704 | month = May }}</ref> ალცჰაიმერით დაავადებულთა დაახლოებით 30%-ს უვითარდება ბოდვითი, არასწორი იდენტიფიკაციის სინდრომი (სინდრომი, რომლის მქონე ადამიანიც ვერ ახდენს საგნების, ადამიანების და სხვათა იდენტიფიკაციას) და სხვა ბოდვითი სიმპტომები. <ref name="pmid10653284"/> ზოგჯერ, დაავადებული კარგავს საკუთარი დაავადების განვითარების პროცესის არსში გარკვევის უნარს („ანოზოგნოზია“, ასევე ცნობილი, როგორც „იოზეფ ბაბინსკის სინდრომი“)<ref name="pmid10653284"/> შესაძლოა, განვითარდეს შარდის შეუკავებლობა.<ref name="pmid10653284"/><ref name="pmid10653284"/><ref name="pmid7806732">{{cite journal | vauthors = Gold DP, Reis MF, Markiewicz D, Andres D | title = When Home Caregiving Ends: A Longitudinal Study of Outcomes for Caregivers of Relatives with Dementia | journal = Journal of the American Geriatrics Society | volume = 43 | issue = 1 | pages = 10–6 | year = 1995 | pmid = 7806732 | month = January | doi=10.1111/j.1532-5415.1995.tb06235.x}}</ref>
 
 
==სქოლიო==