ღრმა ზღვის ღარი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 11:
ზოგჯერ ღრმა ზღვის ღარი ვრცელდება არა [[კუნძულთა რკალები]]ს ოკეანისკენ მიბჯენილ მხარეს, არამედ [[განაპირა ზღვა|განაპირა ზღვის]] ღრმა წყლის ქვაბულის ფარგლებში (ბანდის ზღვის ღრმა ზღვის ღარი, კუნძულ [[ლუსონი]]დან დასავლეთით [[სამხრეთ ჩინეთის ზღვა]]ში). სიღრმე მერყეობს 5-11 კმ ფარგლებში.
ღრმა ზღვის ღარის სიგრძე შეადგენს რამდენიმე ათას (2000-4000) კმ-ს, სიგანე, პირობითად იზომება [[იზობათები]]თ 6,5 კმ — რამდენიმე კმ-მდე.
ფხვიერი დანალექი საფრის სიმძლავრე ფერდობებზე უმნიშვნელოა, ხოლო ფსკერზე აღწევს 2-3 კმ-ს. ღრმა ზღვის ღარის განივი პროფილი V-სებრი ფორმისაა,
ღრმა ზღვის ღარის ფერდობები მიქცეულია კუნძულთა რკალებისკენ, ახასიათებს განსაკუთრებული სეისმური აქტივობა, ამსთან, ზედაპირთან ახლოს მყოფი მიწისძვრის კერები დაჯგუფებულია ვერტიკალურად ორიენტირებულ ზონაში. ანომალიური გრავიტაციული ველის ექსტრემუმები ან თანხვდება ღარის ღერძს, ან (ხშირად) არის გადაადგილებული მასთან მიმართებაში კუნძულთა რკალების მხარეს. ღრმა ზღვის ღარის ქვეშ არსებული დედამიწის ქერქის აგებულება რთულია. კურილ-კმჩატკისა და სხვა ღრმა ზღვის ღარების კვლევამ უცვენა, რომ მათ ქვეშ დაგებულია სუბკონტინენტური (კუნძულთა რკალის მხარისაკენ) და ოკეანური (ოკეანის მხარისაკენ) ტიპის ქერქები. ღრმა ზღვის ღარის ღერძის ქვეშ მყოფი მძლავრი ბაზალტური ფენა აღწევს 10 კმ-ს. ღრმა ზღვის ღარის ქვედებულის ასაკი პირობითად შეიძლება მიეკუთვნოს ცარცულს ან პალეოგენურს. ღარების ფსკერული ფაუნა უძველესია, რომელსაც ენდემიზმის მაღალი ხარისხი ახასიათებს. ღრმა ზღვის ღარის ტექტონიკური აქტივობა მკვეთრად გამოიხატებოდა მთელი გვიანდელი კაინოზოურის განმავლობაში და ინახება დღევანდელ დრომდე.
| |||