გიბონები: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
დაემატა კატეგორია:გიბონი გაჯეტ HotCat-ით
No edit summary
ხაზი 1:
{{ტაქსოდაფა *
| სახელი = გიბონი
| სურათის ფაილი = Weisshandgibbon tierpark berlin.jpg
| სურათის სახელი = 210px
| სურათის აღწერა = [[თეთრხელა გიბონი]] (Hylobates lar)
| სამეფო = ცხოველები
| ტიპი = [[ქორდიანები]]
Line 13 ⟶ 14:
| გვარი = '''''გიბონები'''''
| სახეობა =
| ლათ = {{Btname|Hylobates|([[Illiger]], [[1811]])}}
| სექციის სახელი ='''სახეობები'''
| სექციის ტექსტი =<small>
Line 21 ⟶ 22:
* [[ვერცხლისფერი გიბონი]] (Hylobates moloch)
* [[კამპუჩიის გიბონი]] (Hylobates pileatus)
* [[მოყავისფრო-მონაცისფრო გიბონი]] (Hylobates muelleri)</small>
(Hylobates muelleri)</small>
| არეალის რუკა =
| არეალის რუკის წარწერა =
| არეალის რუკის სიგანე =
| არეალის ლეგენდა =
| ვიკისახეობები = Hylobates
| commons = Category:Hylobates
| itis =
| ncbiitis = 572836
| ncbi = 9578
| eol = 14569
| fw = 40891
}}
'''გიბონები''' ({{lang-la|Hylobates}}), [[ძუძუმწოვრები|ძუძუმწოვარი]] [[ცხოველები]]ს გვარი [[გიბონისებრნი|გიბონისებრთა]] ოჯახისა. გიბონების პირველი წარმომადგენელები დედამიწაზე, დაახლოებით, ორი მილიონი წლის წინათ გაჩნდნენ. დღეისათვის მეცნიერება იცნობს ამ პატარა [[პრიმატები]]ს ცხრა სახეობას, რვა სახეობის წარმომადგენლები ერთი ზომისანი არიან და განსხვავდებიან მხოლოდ ფერებით. შედარებით დიდი ზომისაა ე.წ. [[სიამანგი]], რომელიც ბინადრობს იმავე გეოგრაფიულ რაიონებში, სადაც ვხვდებით [[თეთრხელა გიბონი|თეთრხელა]] (Hylobates lar) და [[შავხელა გიბონი|შავხელა]] (Hylobates agilis) გიბონებს.
 
== აღწერა ==
== ძლიერი კიდურები ==
გიბონებს ყველა პრიმატებისავით დამახასიათებელი ნიშნები აქვთ — მეტად გრძელი წინა კიდურები და მცირე ზომის საჯდომი კორძები. არ გააჩნიათ კუდი და ლოყისუკანა პარკები. მათი სხეული დაფარულია გრძელი ბეწვით. გიბონების სახე მუქი ფერისაა და არ აქვს ბეწვი. მათი სხეულის სიგრძე ერთ მეტრს არ აღემატება, ხოლო წონა 10 კგ-მდეა.
 
Line 41 ⟶ 44:
ყველა გიბონის დამახასიათებელი ნიშანია „სიმღერა“. გიბონი მომღერალი პრიმატია და მისი სიმღერა შეიძლება გაგრძელდეს ათ წუთს ან ორ საათს. ხშირ შემთხვევაში ამგვარი სიმღერა დუეტის ხასიათს ატარებს — დედალსა და მამალ გიბონს შორის. გიბონის წამოზრდილი ნაშიერებიც სწავლობენ სიმგერას და უერთდებიან მშიბლების დუეტს. განსაკუთრებით ლამაზია სიამანგის სიმღერა, რადგან მის ხმას მკვეთრი ჟღერადობა ახასიათებს.
 
== გამრავლება ==
== ოჯახური თანაცხოვრება ==
 
== დედა და მისი ნაშიერი ==
გიბონები წყვილდებიან ორ-სამ წელიწადში ერთხელ და შობენ ერთ ნაშიერს. მაკეობა გრძელდება შვიდიდან რვა თვემდე. ახალშობილი დედას ეკიდება მკერდზე და ამგვარ მდგომარეობაში ისინი გადაადგილდებიან ხიდან ხეზე. დედა გიბონი უფრთხილდება თავის ნაშიერს და დაახლოებით ერთი წლის განმავლობაში აწოვებს მას ძუძუს. სიცოცხლის მეორე წელიწადს პატარა გიბონი თავს ანებებს ძუძუს და მეტად დამოუკიდებელი ხდება.
 
Line 53 ⟶ 54:
გიბონის სიმგერა რამდენიმე მუსიკალურ ნოტს შეიცავს და მათი შესრულების მიხედვით წააგავს ხან ყეფას, ხან სტვენას, ხან კივილს, ხანაც კივილს. გიბონების სხვადასხვა სახეობას თავისი დამახასიათებელი სიმგერა გააჩნია. ჩვეულებრივ, დედალი და მამალი გიბონები დაჯდებიან ხის ტოტზე და თავდაპირველად „გახურებას“ იწყებენ ისევე როგორც ამას პროფესიონალი მომღერლები აკეთებენ. მხოლოდ ამის შემდეგ იწყებენ ისინი სიმგერას დუეტში.
 
ზოგიერთი სახეობის გიბონები, მაგალითად, [[ჯუჯა გიბონი|ჯუჯაგიბონებიჯუჯა გიბონები]], უპირატესობას ანიჭებენ „სოლოს“. ამგვარი აკუსტიკური დემონსტრაციის პასუხისმგებლობს საკუთარ თავზე იღებს დედალი გიბონი. იგი დახტის ტოტიდან ტოტზე და მღერის, ოჯახის სხვა წევრებიც უერთდებიან მას და ამგვარად დიდ ოჯახურ „შოუს“ წარმოადგენენ.
 
ამგვარი შოუს ძირითადი მიზანი მდგომარეობს იმაში, რომ გიბონთა ოჯახი სხვა ოჯახებს აცნობებს თავის ადგილსამყოფელს და იცავს კუთვნილ ტერიტორიას. სიმღერა, ასევე, ეხმარება დედალ და მამალ გიბონებს ერთმანეთის პოვნაში. სიმღერითვე აღიარებს დედალი გიბონი მამალს თავის მეწყვილედ და სხვა დედლებს აფრთხილებს, რომ არ გაეკარონ მას.
 
== გადავარჩინოთ აზიური პრიმატები ==
 
== საინტერესო ცნობები ==
 
 
[[კატეგორია:გიბონისებრნი]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/გიბონები“-დან