ვიკიპედია

საქართველოს მმართველთა სია: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 68:
* '''[[ურარტუ|ურარტუს სამეფოს]]''' [[პროვინცია]].
 
== [[კოლხეთიკოლხეთის სამეფო|კოლხეთის]], ([[კოლხა|კოლხას]]) [[მითი|მითიური]] მმართველები ==
* '''[[ქაოსი]]''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულად]] — χάος, ნიშნავს – «უზარმაზარ სიცარიელეს, უფსკრულს, წყვდიადს», წარმოებული [[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნული]] ზმნიდან χαίνω, ნიშნავს «გახსნას, ფართოდ გაღებულს») — პირველად აღწერილი [[ჰეროდოტე|ჰეროდოტეს]] «თეოგონიაში» ([[ძვ. წ. 700]]); – მსოფლიოს თავდაპირველი მდგომარეობის პერსონიფიკაცია მოწესრიგებული სამყაროს ([[კოსმოსი|სამყარო]]) გაჩენამდე. [[ჰესიოდე|ჰესიოდეს]] მიხედვით, «უწინარეს ყოვლისა გაჩნდა ქაოსი». შვა: [[გეა]] ([[დედამიწა]]), [[ტარტაროსი]] (უფსკრული), [[ეროსი (მითოლოგია)|ეროსი]] ([[სიყვარული]]), ასევე, [[ერებუსი]] (წყვდიადი) და [[ნიქსი]] ([[ღამე]]). მათგან იშვნენ: ეთერი (მიწისზედა ჰაერის ნათელი სივრცე) და ჰემერა (დღე).
* ''' [[გეა]]''' ([[დედამიწა]]) – აქედან ნაწარმოებია სიტყვა გეორგია ([[Georgia]]) — [[საქართველოს სახელწოდება]], ასოცირებული მიწათმოქმედებასთან. შვა: [[ურანოსი]], დიდი მთები და [[პონტოსი]].
ხაზი 75:
* '''[[ჰელიოსი]]''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულად]] Ἥλιος, Ἠέλιος) — მზის ღმერთი. [[ოკეანიდი|ოკეანიდ]] პერსეიდას ქმარი. შვა: [[კირკე]], [[აიეტი (მითოლოგია)|აიეტი]], პასიფაია, პერსე და ალოეუსი.
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის (ეგრისი)]] პირველი დინასტია==
* '''[[აიეტი (მითოლოგია)|აიეტი]]''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულად]] Αἰήτης) — კოლხეთის მეფე. მზის ღმერთის ჰელიოსის და [[ოკეანიდი|ოკეანიდ]] პერსეიდას ძე. [[კირკე|კირკეს]], პასიფაიას, პერსეს და ალოეუსის ძმა. მედეას, ქალკიოპეს და აფსირტეს მამა. კოლხეთის დედაქალაქი აია – აიეტის სახელს ატარებდა. ძველი ბერძნული მითოლოგიის მიხედვით, აიეტი დახვდა [[არგონავტები|არგონავტებს]] კოლხეთის სამეფოში.
* '''[[აფსირტე]]''' ({{lang-grc|Ἄψυρτος}}) — კოლხეთის მეფის, [[აიეტი (მითოლოგია)|აიეტის]] ძე – ცნობილი ალტერნატიული სახელით ეგიალეუსი ([[ინგლისური ენა|ინგლისურად]] – Aegialeus [https://en.wikipedia.org/wiki/Aegialeus_(mythology)]). [[ანტიკური ხანა|ანტიკური]] ტრადიციის მიხედვით [[არგონავტები|არგონავტიკის]] პერიოდში [[აფსირტე|აფსირტეს]] სახელს უკავშირდება [[გონიოს ციხე|გონიოს ციხის]] ([[აფსაროსი]]) დაარსება.
ხაზი 81:
* '''პერსე''' — მოახდინა ტახტის უზურპაცია.
* '''მედოსი''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულად]] Μῆδος) – მოიპოვა გამარჯვებები მრავალრიცხოვანი ბარბაროსი ტომების წინააღმდეგ და დაპყრობითი ბრძოლების შედეგად შემოერთებულ ტერიტორიებს უწოდა მიდია. აბატი ბანიერის მოსაზრებით, იგი მიიჩნევა მიდიის სამეფოს დამაარსებლად. დაიღუპა ინდებთან ბრძოლაში.
 
 
* '''[[კიმერიელები]]''' ([[ძველი ბერძნული ენა|ძველ ბერძნულად]] Κιμμέριοι, დაკავშირებულნი ქალღმერთ კიმერისთან, [[ლათინური ენა|ლათინურად]] Cimmerii) — მომთაბარე ინდოევროპული ტომები, ამიერკავკასიაში შემოჭრილნი სტეპის ზონებიდან ძვ. წ. VIII საუკუნის მეორე ნახევარში. ძვ. წ. VII საუკუნეში დაიპყრეს მცირე აზიის ზოგიერთი რეგიონი. ჩრდილო შავიზღვისპირეთის რკინის ხანის ეგრედ წოდებული „სკვითებამდელი“ ხალხების პირობითი სახელწოდება იყო „გიმირრუ“, – დაფიქსირებულნი არიან ასურულ ტექსტებში. ხშირად მოიხსენიებიან ჩრდილო შავიზღვისპირეთის არქეოლოგიურ კულტურებში, მიეკუთვნებიან ადრეულ რკინის ხანის პერიოდს, შესაბამისად, ეს პერიოდი – „კიმერიული ეპოქის“ (ძვ. წ. XI—VII საუკუნეები) სახელს ატარებს.
[[ფაილი:Urartu 715 713-en.svg|thumb|right|[[ურარტუ]] [[რუსა I|რუსა I-ის]] მეფობის დროს, [[ძვ. წ. 715]] – [[ძვ. წ. 713|713]] [[წელი|წლებში]].]]
* '''[[ძვ. წ. VIII საუკუნე]]''' – [[სკვითები|სკვითების]] შედარებით საყოველთაოდ აღიარებული ისტორიული დასაბამია. სკვითების საერთო ძალები თავს იყრიან ჩრდილო შავიზღვისპირეთში, [[კიმერიელები|კიმერიელების]] მრავალწლიანი მმართველობის შემდეგ. ძვ. წ. VII საუკუნეში სკვითებმა ჩრდილო შავიზღვისპირეთიდან მცირე აზიამდე შეავიწროეს კიმერიელები. ძვ. წ. VII საუკუნის 70-ან წლებში [[სკვითები]] შეიჭრნენ [[მიდია|მიდიაში]], [[სირია|სირიაში]], [[პალესტინა|პალესტინაში]] და, [[ჰეროდოტე|ჰეროდოტეს]] ცნობით, «დომინირებდნენ» [[წინა აზია|წინა აზიაში]], შექმნეს სკვითების სამეფო – იშკუზა, მაგრამ ძვ. წ. VI საუკუნის დასაწყისში იქიდან შევიწროვდნენ. სკვითების ყოფნის კვალი შეინიშნება ასევე [[ჩრდილოეთი კავკასია|ჩრდილო კავკასიაში]].
* '''ძვ. წ. VI საუკუნის დასასრული — ძვ. წ. V საუკუნის I ნახევარი''' — გეოგრაფიულად სამხრეთ კოლხეთი – [[აქემენიანთა იმპერია|აქემენიდთა იმპერიის]] [[პროვინცია|პროვინციაა]], სახელწოდებით – [[კოლხეთის სატრაპია]]. [[ჰეროდოტე|ჰეროდოტეს]] ცნობით, [[აქემენიანთა იმპერიის ოლქები|აქემენიდთა იმპერიის 20 ოლქიდან]] რიგით მე-19 ოლქი. [[401|ძვ. წ. 401 წელს]] მომხდარმა [[ბრძოლა სამხრეთ კოლხეთში|ბრძოლამ სამხრეთ კოლხეთში]] საბოლოოდ დაუკარგა გავლენა [[აქემენიანთა იმპერია|აქემენიდთა იმპერიას]].
* '''[[ძვ. წ. VI საუკუნე]]''' — კოლხეთის ჩრდილო შავიზღვისპირეთში აღმოცენდა [[ძველი საბერძნეთი|ძველ ბერძნული]] [[მილეტი|მილეტური]] [[კოლონია|კოლონიები]]: [[დიოსკურია]] ({{lang-el|Διοσκουριάς}}), [[ფაზისი]] ({{lang-grc|Φάσις}}), [[გიენოსი]] ({{lang-el|gyēnos}}).
* '''ძვ. წ. VI საუკუნის დასასრული''' — [[კოლხეთის სამეფო]] დაყოფილია ადმინისტრაციულ ერთეულებად – სკეპტუხიებად, რომელთაც არისტოკრატიული ფენის წარმომადგენლები, სკეპტუხის ტიტულით მართავდნენ. ბერძნული წყაროები სკეპტუხიებს – კვერთხისპყრობელებს უწოდებენ, რომელბიც როგორც ჩანს კოლხური ტომების მეთაურები უნდა ყოფილიყვნენ. არქეოლოგიური მასალებიდან ჩანს კოლხი მაღალი ელიტისთვის დამახასიათებელი ბერძნული ჩაცმულობა, სამკაულები, ატრიბუტიკა, სახელები და საცხოვრებლები. სკეპტუხიების მთავარი ქალაქები შიდა პოლიტიკური და რელიგიური ცენტრები იყო. ასეთ ქალაქთა შორის იყო [[ვანი]] და [[საირხე]].▼
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის]] ([[ეგრისი)]]) პირველი დინასტია==
* '''მენერტასი''' — [[ძვ. წ. 535]] — [[ძვ. წ. 495]]. დაფუძნებელი სამეფოს უზენაესობას აღიარებდა [[სპარსეთი|სპარსეთის სამეფო]].
* '''მეგარონი''' — [[ძვ. წ. 495]] — [[ძვ. წ. 460]]. მენერტასის ძე.
* '''სავლაკ I''' — [[ძვ. წ. 460]] — [[ძვ. წ. 420]].
* '''აკესი''' — მისი მეფობა [[მონეტა|მონეტების]] მიხედვით დათარიღებულია ძვ. წ. IV საუკუნის დასასრულით.
▲* '''ძვ. წ. VIელინისტური საუკუნისპერიოდის დასასრულისკეპტუხიები''' — [[კოლხეთის სამეფო]] დაყოფილია ადმინისტრაციულ ერთეულებად – სკეპტუხიებად, რომელთაც არისტოკრატიული ფენის წარმომადგენლები, სკეპტუხის ტიტულით მართავდნენ. ბერძნული წყაროები სკეპტუხიებს – კვერთხისპყრობელებს უწოდებენუწოდებს, რომელბიცისინი როგორც ჩანს კოლხური ტომების მეთაურები უნდა ყოფილიყვნენ. არქეოლოგიური მასალებიდან ჩანს კოლხი მაღალი ელიტისთვის დამახასიათებელი ბერძნული ჩაცმულობა, სამკაულები, ატრიბუტიკა, სახელები და საცხოვრებლები. სკეპტუხიების მთავარი ქალაქები შიდა პოლიტიკური და რელიგიური ცენტრები იყო. ასეთ ქალაქთა შორის იყო [[ვანი]] და [[საირხე]] შიდა პოლიტიკური და რელიგიური ცენტრები იყო.
* '''[[ქუჯი]]''' — [[კოლხეთი|კოლხეთის]] [[მეფე]] ([[ძვ. წ. 322]] — [[ძვ. წ. 302]]), შემდგომში, [[კოლხეთი|კოლხეთის]] [[ერისთავი]] ([[ძვ. წ. 302]] – [[ძვ. წ. 280]]) და [[იბერია|იბერიის]] [[მეფე]] [[ფარნავაზ I]]-ს მოკავშირე და თანამებრძოლი.
 
== [[იბერიის სამეფო|იბერიისაიბერიის]] და [[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის]] [[მეფე|მეფეები]] ==
* '''[[ფარნავაზი|ფარნავაზ align="center"I]],''' [[ქართლოსი|ქართლოსიანი]] – [[იბერიის სამეფო|იბერიის მეფე]] და[[ძვ. წ. 302]] – [[კოლხეთისძვ. სამეფო|კოლხეთისწ. მეფე237]]<br. />[[284|ძვ. წ. 284 წელს]] [[ფარნავაზი|ფარნავაზ I-მა]] [[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთში]] [[ბერძნული დამწერლობა]] და [[ბერძნული მითოლოგია|მითოლოგია]] – [[ქართული დამწერლობა|ქართული დამწერლობით]] და [[არმაზი (ღვთაება)|არმაზის]] კულტით შეცვალა.▼
{| class="wikitable plainrowheaders" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
* '''[[საურმაგი|საურმაგ]],''' align="center" [[ფარნავაზიანები|ფარნავაზიანი]] – [[იბერიის სამეფო|იბერიის]] და [[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის მეფე]]<br ([[ძვ. წ. 237]] – [[ძვ. წ. 230]]/>[[ძვ. წ. 225]]). [[იბერიის სამეფო|იბერიის]] ([[ძვ. წ. 230]]/[[ძვ. წ. 225]] – [[ძვ. წ. 162]]) [[მეფე]].▼
|-----
!width = "8%" style=background:#aadead;| პორტრეტი
!width = "15%" style=background:#ababab;| სახელი
!width = "10%" style=background:#efdead;| მმართველობის დასაწყისი
!width = "10%" style=background:#efdead;| მმართველობის დასასრული
!width = "52%" style=background:#dfdead;| ტიტული
|-----
| colspan="5" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[ქართლოსი|ქართლოსიანები]]'''
|-----
|align="center"|[[File:Pharnavaz I relief (2).jpg|100 px]]
| '''[[ფარნავაზი|ფარნავაზ I]],''' [[ქართლოსი|ქართლოსიანი]]
| align="center"|[[ძვ. წ. 302]]
| align="center"|[[ძვ. წ. 237]]
▲| align="center" |[[იბერიის სამეფო|იბერიის]] და [[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის მეფე]]<br />[[284|ძვ. წ. 284 წელს]] [[ფარნავაზი|ფარნავაზ I-მა]] კოლხეთში [[ბერძნული დამწერლობა]] და [[ბერძნული მითოლოგია|მითოლოგია]] – [[ქართული დამწერლობა|ქართული დამწერლობით]] და [[არმაზი (ღვთაება)|არმაზის]] კულტით შეცვალა.
|-----
| colspan="5" | <small><center><br />'''ამბავი ფარნავაზისა'''<br />ჟამთა ამათ შინა იყო ჭაბუკი სახელით ფარნავაზ ნათესავით ქართლოსიანი და ბიძა ფარნავაზისა სახელით სამარა მოსვლასა შინა ალექსანდრე მაკედონელისასა მცხეთას მამასახლისობდა. ხოლო მოიკლა სამარა და მამა ფარნავაზისა და ძმა სამარასი ალექსანდრესაგან, და ესე ფარნავაზ სამის წლისა წარეტაცა დედასა თვისსა (რომელი იყო ნათესავით სპარსი) კავკასიად და მუნ აღეზარდა, და შემდგომად კვალად მოსრულიყო მცხეთადვე. ესე ფარნავაზ იყო მხნე, ახოვანი და მშვენიერი, მონადირე და კისკასი და ჩაუქი; არამედ ამას კრძალვიდა დედა თვისი აზონისაგან და უთქმიდა წარსვლად სპარსეთად; გარნა ძნიად აღუჩნდებოდა ფარნავაზს დატევებანი მამულისანი. ხოლო დღესა ერთსა იხილა სიზმრად ფარნავაზ, რათა განვიდეს სახლიდამ და ვერ შეუძლო; მაშინ შემოადგა სარკმლითგან მზე და მოერტყა წელსა მისსა, განზიდა და განიყვანა გარე და იხილა მზე მდებარე ქვეშე თვისსა, მოხოცა ცვარი მზესა მას და იცხო პირსა ზედა თვისსა. ხოლო განიფრთხო რა, სთქვა: "წარვიდე სპარსეთად და მოვიპოვო მუნვე კეთილნი". ამისა შემდგომად ჩუეულებისაებრ განვიდა ნადირობად სანახებსა დიღმისასა, ჰსტყორცა ისარი ირემსა და ჰკლვიდა რა ესწრა ბინდი და წვიმა მძაფრი და ეძიებდა სავანესა; მაშინ ჰპოვა ქვაბი, რომლისა კარი აღმოქოლვილ იყო, იხადა ჩუგლუგი და გამოჰკოდა კარი; ხოლო შესრულმან მას შინა იხილა საუნჯე დიდი ოქროსა და ვეცხლისა, და განიხარა ფრიად. დილასა აღმოჰქოლა კარი მისი, და წარმოვიდა მცხეთას და იწყო მუნით გამოკრებად ღამით საუნჯისა მის და დაფლვად სიმარჯვედ თვისად. მაშინ იყო ნათესავით ქართლოსიანი, სახელით ქუჯი; ამას თანა წარგზავნა კაცი, რათა შეეწიოს განძითა ამით და უმტერონ აზონს. ხოლო მან განიხარა და მიიყვანა თვისთანა ფარნავაზ; ამათ შეკრიბნეს ოსნი და ლეკნი (რამეთუ სიბოროტისათვის აზონისა სძულობდნენ იგინიცა და არა ენებათ მიცემა ხარკთა). შეკრებულნი ესე ყოველნი წარმოემართნენ აზონსა ზედა. ესე რა ჰსცნა აზონ, შეკრბა ესეცა სპითა წყობად მათდა, არამედ განევლტნენ აზონს რომნიცა იგი ათასნი მხედარნი და მიერთვნენ ფარნავაზს. ამისი მხილველი აზონ შეშინდა სპათაგანცა თვისთა, წარვიდა და განამაგრა კლარჯეთი.<center><br />'''მეფე ფარნავაზ 65 წელი მეფა'''<br />ხოლო დაიპყრა ყოველი ქვეყანა საქართველოჲსა ფარნავაზ დასაბამითგან 3647, ქართულსა 514, ბერძულსა 5206, შემოვიდა მცხეთას, იქმნა მეფედ და დაემორჩილნენ ყოველნი საქართველოსანი; არამედ წარავლინა დესპანი წინაშე ასურეთის მეფისა და აღუთქუა მორჩილება, რათა შეეწიოს აზონსა ზედა. ხოლო მან წარმოსცა გჳრგჳნი სამეფო და უწოდა ძედ და მოუწერა ერისთავთა სომხითისათა, რათა შეეწეოდენ ფარნავაზს აზონსა ზედა, და შემდგომად ორისა წლისა მოირთო ძალი აზონ ბერძენთაგან და წარმოემართა ბრძოლად; მაშინ ფარნავაზ დაიპყრა კლარჯეთიცა, მუნით შევიდა და მოსტყვენა საზღვარი საბერძნეთისა ანძიმორი და ეკლეცი და დაირთო საუნჯე და ქონება აზონისა და გარდაემატა სიმდიდრითა. ფარნავაზ მოქცეული შემოვიდა მცხეთას და განაგო სამეფო თვისი; მოიყვანა ქალი ძურძუკით და შეირთო ცოლად და ჰქმნა საქართველო ცხრა საერისთვოდ.<center><br />'''საერისთოთათჳს'''<br />პირველს ქუჯის მისცა ქვეყანა რიონის დასავლეთი ზღვამდე და ეგრისის წყლამდე სვანეთით და დაჲ თვისი ცოლად; ხოლო ეგრისს იქითთა არა ინებეს განდგომა ბერძენთა, და კვალად მეორე დაჲ მისცა ოვსთა მეფესა ცოლად. მეორე ერისთავი დასვა მარგვეთისა შორაპანს და მისცა მცირე ლიხიდამ ვიდრე ზღვადმდე ღადოს მთისა და რიონს შუათი. მესამე დასვა კახეთს, კუხეთს და ჰერეთს. მეოთხე დასვა ხუნანს და მისცა ბერდუჯსა და მტკვარსშუა ტფილისამდე გარდაბანითურთ. მეხუთე დასვა სამშვილდესა და მისცა სკვირეთის მდინარიდამ გაჩიანს ზეითი ფანავრამდე აბოცითურთ. მეექვსე დასვა წუნსა და მისცა მტკვრის აღმოსავლეთი ფანავრამდე და თავამდე მტკვრისა. მეშვიდე ოძრახოს და მისცა ტაშის-კარს ზეითი ზღვამდე პონტიისა და ჭოროხამდე. მერვე კლარჯეთსა და მისცა რომელი თვით დაიპყრა საზღვრით მისით ზღვამდე პონტიისა. მეცხრე დაადგინა შიდა ქართლს და სპასპეტად ყოველთა ერისთავთა და სპათა ზედა, და ესევე მოიღებდა ამათ მიერ ხარკთა ქვეყანისაგან. ხოლო რომნი იგი ათასნი განჰყო ადგილთა და ხეობათა შინა და დასხნა და უწოდა აზნაურნი. არამედ ესე ფარნავაზ იყო პირველი მეფე ქართლისა; მან აღაშენა და განავსნა ქვეყანა თვისი, მოზღუდნა ქალაქნი და ციხენი განამაგრნა, და შექმნა წიგნი ქართული და განავრცელა ენა ქართული, და უბრძანა რათა არღა-რა ზრახვიდენ ენათა სხვათა თვინიერ ქართულისასა, და ჰქმნა კერპი დიდი სახელისა თვისისა არმაზ (რამეთუ პირველად არმაზ ეწოდებოდა ფარნავაზს), და აღმართა საფლავსა ზედა ქართლოსისასა გაცის და გაიმს კერპთა შორის. ესე ფარნავაზ 27 წლისა მეფე იქმნა და 65 წელი იმეფა მშვიდობით და უშფოთველად; შემდგომად მოკვდა დასაბამით 3712, ბერძულსა 5271, ქართულსა 47 და დაფლეს წინაშე კერპისა თვისისა არმაზისა მთასა ქართლს.
|-----
|
| '''[[საურმაგი|საურმაგ]],''' [[ფარნავაზიანები|ფარნავაზიანი]]
| align="center"|[[ძვ. წ. 237]]<br />[[ძვ. წ. 230]]/[[ძვ. წ. 225]]
| align="center"|[[ძვ. წ. 230]]/[[ძვ. წ. 225]]<br />[[ძვ. წ. 162]]
▲| align="center" |[[იბერიის სამეფო|იბერიის]] და [[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის მეფე]]<br />[[იბერიის სამეფო|იბერიის მეფე]]
|-----
|}
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის (ეგრისი)]] პირველი დინასტია==
* '''აკუ I''' — [[ძვ. წ. 230]]/[[ძვ. წ. 225]] — [[ძვ. წ. 205]].
* '''[[სავლაკი|სავლაკ II]]''' — [[ძვ. წ. 205]] — [[ძვ. წ. 190]].
Line 134 ⟶ 113:
* '''[[მითრიდატე (კოლხეთი)|მითრიდატე II ფილოპატორი]]''' — ბოსფორის და კოლხეთის გუბერნატორი ([[ძვ. წ. 85]] — [[ძვ. წ. 81]]). ციტირებულია [[ძვ. წ. 83]] წლით. [[მითრიდატე VI ევპატორი|მითრიდატე I–ის]] ძე.
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის]] (ეგრისი) [[მეფისნაცვალი|მეფისნაცვლები]]==
* '''[[მაქარესი|მახარ პონტოელი]]''', კოლხეთის ([[ძვ. წ. 81]] — [[ძვ. წ. 66]]) და ბოსფორის ([[ძვ. წ. 70]] - [[ძვ. წ. 65]]) მეფე. [[მითრიდატე VI ევპატორი|მითრიდატე I–ის]] ძე.
* '''[[მოაფერნე]]''' — კოლხეთის მეფე [[ძვ. წ. 66]] — [[ძვ. წ. 65]].
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის (ეგრისი)]] მეორე დინასტია==
* '''[[ოლთაკე]]''' — კოლხეთის მეფე [[ძვ. წ. 65]]. [[პომპეუსი|პომპეუსის]] მმართველობის პერიოდში რომის ტრიუმფის დროს ფიგურირებს დამარცხებულ მეფეთა შორის.
* '''[[არისტარქე]]''' — კოლხეთის მეფე [[ძვ. წ. 65]] - [[ძვ. წ. 48]]. პომპეუსის მიერ დანიშნული [[რომის რესპუბლიკა|რომის რესპუბლიკის]] ვასალი.
Line 147 ⟶ 126:
* '''მითრიდატე III პერგამოელი''' — ბოსფორის და კოლხეთის მეფე [[ძვ. წ. 47]] - [[ძვ. წ. 45]]. [[მცირე აზია|მცირე აზიელი]] სამხედრო ლიდერი, [[გალატები|გალატიელი]] [[ტეტრარქია|ტეტრარქი]].
 
==[[კოლხეთის სამეფო|კოლხეთის (ეგრისი)]] მესამე დინასტია==
* '''ასანდროსი''' — ბოსფორის და კოლხეთის მეფე [[ძვ. წ. 45]] — [[ძვ. წ. 17]]. თავდაპირველად პონტოს მეფის, ფარნაკე II-ის მიერ დანიშნული ბოსფორის და კოლხეთის მთავარმმართველი, მოგვიანებით ბოსფორის და კოლხეთის მეფე. ძლიერი მმართველი ასანდროსი სიცოცხლის ბოლო წელს დეპრესიაში ჩავარდა და გარდაიცვალა 93 წლის ასაკში, ნებაყოფლობითი შიმშილობის შედეგად. სიკვდილმა გამოიწვია დინასტიური კრიზისი. კრიზისი დასრულდა მისი ერთადერთი შვილის, ასპურგის ხელისუფლებაში მოსვლით ძვ. წ. 8.
* '''დინამია''' — ბოსფორის და კოლხეთის დედოფალი [[ძვ. წ. 45]] - [[ძვ. წ. 8]]. [[მითრიდატე VI ევპატორი|მითრიდატე დიდის]] შვილიშვილი და [[ფარნაკე II|ფარნაკე II–ის]] ასული. მეუღლე ასანდროსის, შემდგომში – სკრიბონის, შემდეგ პოლემონ I-ის.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/საქართველოს_მმართველთა_სია“-დან