შფოთვა: განსხვავება გადახედვებს შორის

შფოთვა კლინიკურად ვლინდება გაურკვეველი საფრთხის შეგრძნებით.იზრდება იზრდება დაძაბულობის შეგრძნება, რაც აძნელებს რეალურად საფრთხის შემცველი და უმნიშვნელო გამღიზიანებლის ერთმანეთისგან გარჩევას.

შფოთვა, რამდენიმე ცალკეული [[ემოცია|ემოციის]] კომბინაციას წარმოადგენს. შიში, (ამათგან შიში ბაზისური ემოციაა) სევდა, განრისხება, ინტერესი, სირცხვილი, ამ ემოციათა სხვადასხვაგვარი კომბინაცია განსაზღვრავს შფოთვის ინტენსივობას და სპეციფიკას.

[[ზიგმუნდ ფროიდი]] გამოყოფს ნევროტულ შფოთვას და ობიექტურ შფოთვას. ობიექტური შფოთვის შემთხვევაში გარემოში არსებული რეალური სიტუაცია ინდივიდის მიერ აღიქმება, როგორც სახიფათო, რასაც მოსდევს საფრთხის ინტენსივობის პროპორციული ემოციური რეაქცია. ნევროტული შფოთვის შემთხვევაში საფრთხის წყარო პიროვნების შინაგან სამყაროში არსებობს. ფროიდის მიხედვით ბავშვობაში დათრგუნული, განდევნილი სექსუალური და აგრესიული ლტოლვები ცდილობენ [[ცნობიერება|ცნობიერებაში]] ამოსვლას, რაც აღიქმება, როგორც სახიფათო და იწვევს ნევროტულ შფოთვას.

# შფოთვა, როგორც პიროვნული მახასიათებელი — განსაზღვრავს ადამიანის მიდრეკილებას აღიქვას მთელი სამყარო, როგორც პოტენციური საფრთხის მატარებელი. ასეთ შემთხვევაში „შფოთიანობა“ უფრო მდგრადი პიროვნული მახასიათებელია და სიტუაციიდან სიტუაციამდე არ იცვლება. შფოთიანობა უშუალოდ ქცევაში არ ვლინდება, თუმცა მისი დონის განსაზღვრა შესაძლებელია განისაზღვროს იმის მიხედვით თუ რამდენად ხშირად და რა ინტენსივობით წარმოიქმნება ეს მდგომარეობა ინდივიდში.

# შფოთვა, როგორც მოტივაციური კონსტრუქტი — აქ შფოთვა განიხილება, როგორც აქტივობის ხელშემწყობი ან შემაფერხებელი. ითვლება, რომ შფოთვის გარკვეული ინტენსივობა აუცილებელი და სასარგებლოა წარმატებული მოქმედებისთვის. შფოთვის ერთ-ერთ თვისებას წარმოადგენს შექმნილი სიტუაციის ანალიზი, რასაც მოსდევს სახიფათო სიტუაციაზე რეაქციის სამი ფორმა „გაქცევა“ — სახიფათო სიტუაციიდან თავის დაღწევით მოტივირებული, „[[აგრესია]]“ — საფრთხის წყაროს განადგურებით მოტივირებული და „სტუპორი“ — ყველანაირი მოქმედების შეწყვეტა.

==იხილეთ აგრეთვე==

* [http://www.psyworld.info/shkala-situativnoj-i-lichnostnoj-trevozhnosti-spilbergera Шкала самооценки ситуативной и личностной тревожности Ч. Спилбергера]

== ლიტერატურა==

[[კატეგორია:ფსიქიკურიფსიქიური დარღვევები]]