იბერიის მთები: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 21:
| ამგებელი ქანები =
}}
'''იბერიის მთები''' ({{lang-es|Cordillera Iberica; Sistema Ibérico}}) — მთათა სისტემა [[პირენეს ნახევარკუნძული]]ს ჩრდილო-აღმოსავლეთ ნაწილში, [[ესპანეთი|ესპანეთში]], მესეტის ზეგნის
წარმოადგენს ნაოჭა-ლოდა მასივების სისტემას. აგებულია მეზოზოური [[კირქვა|კირქვებით]], [[ქვიშაქვა|ქვიშაქვებითა]] და [[კვარციტი|კვარციტებით]]. მის საფუძველში ჩაწოლილია ჰერცინული სტრუქტურის ჩრდილო-დასავლეთიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთისაკენ გადაჭიმული სწორი [[ანტიკლინი|ანტიკლინური]] და [[სინკლინი|სინკლინური]] ნაოჭები. ხალონის ხეობით იყოფა შედარებით მაღალ (ჩრდილოეთ-დასავლეთ) და დაბალ (სამხრეთ-აღმოსავლეთ) მასივებად.<ref name="qse">{{ქსე|5|69||არა}}</ref>
აღსანიშნავია ქედები: [[სიერა-დე-ლა-დემანდა]], [[სიერა-დელ-ტორო]], [[სიერა-დელ-მონკაიო]], [[სიერა-დე-გუდარი]], [[სიერა-დე-ხავალამბრე]] და სხვა. მთავარი მწვერვალების სიმაღლით იბერიის მთები ჩამორჩებიან [[ესპანეთი]]ს სხვა მთავარ ქედებს, მაგრამ ჭარბობენ მათ სიგანითა და ამოწევის საერთო დიდი ფართობით. ამასთან დაკავშირებით, მთები ქმნიან ძნელად გასასვლელ დაბრკოლებას ესპანეთის ცენტრალურ ოლქებსა და მის
ტექტონიკური სტრუქტურის ორიგინალობა მდგომარეობს მასში, რომ მესამეული ნაოჭები შეერთებული არიან ჰერცინულთან და მათ თანაბარი გავრცელება აქვთ. ანტიკლინურ ქედებში პალეოზოური ქანები გამოდიან და მეტად მაღალ მასივებს ქმნიან; სინკლინური დადაბლებული ზონები [[მეზოზოური ჯგუფი|მეზოზოური]] და [[მესამეული სისტემა|მესამეული ქანებისგანაა]] აგებული. [[რელიეფი]]ს ნაოჭა ფორმები გართულებულია ნასხლეტებით, ადგილობრივი შეცოცებით და გადარეცხვითი მოქმედებით.<ref name="ბთდ">{{cite book|author=[[ბორის დობრინინი|დობრინინი ბ]] |title=დასავლეთი ევროპის ფიზიკური გეოგრაფია |isbn= |publisher=თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა |location=თბილისი, საქ. |page=183-200 თბ. 1953}}</ref>
|