როდოპოლისი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ წაიშალა კატეგორია:იმერეთის მხარის არქეოლოგიური ძეგლები; დაემატა [[კატეგორია:ბაღდათის მუნიც... |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
'''როდოპოლისი''', ისტორიული [[ქალაქი]] დასავლეთ საქართველოში. [[ნაქალაქარი (არქეოლოგია)|ნაქალაქარი]] შემორჩენილია თანამედროვე სოფელ [[ვარციხე|ვარციხის]]
==ისტორია==
ახლანდელი [[ვარციხე|ვარციხის]] ადგილზე ადრინდელ შუა საუკუნეებში მდებარეობდა [[ეგრისის სამეფო]]ს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ქალაქი (ბერძნულ წყაროებში ''[[როდოპოლისი]]'', ქართულ წყაროებში ''ვარციხე'', ''ვარდციხე'').
პირველად მოიხსენიება VI საუკუნის ბიზანტიურ წყაროებში. [[პროკოპო კესარიელი]] მას [[ეგრისის სამეფო]]ს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ქალაქად მიიჩნევდა.<ref>Procope, De Bello Gothico გვ. 527</ref> [[ეგრისის დიდი ომი]]ს დროს ქალაქი ხელიდან ხელში გადადიოდა. 549 წელს სპარსელების თავდასხმის წინ ქალაქის კედელი მოარღვიეს, რათა მტერს შემდგომში ახალ დაპყრობათა პლაცდარმად არ ექცია, ხოლო ომის შემდეგ კვლავ აღადგინეს. IX-XI სს-ში ქალაქმა აღმავლობა განიცადა. გვიანდელ შუა საუკუნეებში ვარციხე [[იმერეთის სამეფო|იმერეთის]] მეფეთა ერთ-ერთი რეზიდენცია იყო.
==არქეოლოგიური გათხრები==▼
[[იმერეთის სამეფოს რუკა (1737)|იმერეთის სამეფოს 1737 წლის რუკის]] მიხედვით ვარდციხეში აღმშენებლობითი სამუშაოები ჩაატარა იმერეთის მეფე [[ალექსანდრე V]]-მ. მანვე ააშენებინა მცირე ზომის, გალავანშემოვლებული, გეგმით ოთხკუთხა ეკლესია. [[ვახუშტი ბაგრატიონი]]ს მიხედვით: „ერისთავებმა მოსწვეს სასახლე ალექსანდრესი ვარციხეს“. [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1768-1774)|რუსეთ-ოსმალეთის ომის]] დროს, 1769 წელს [[გოტლიბ კურტ ჰაინრიხ ტოტლებენი|გენერალმა ტოტლებენმა]] მისი გალავანი რამდენიმე ადგილზე გამოანგრევინა, რათა იქ ოსმალებისთვის იქ გამაგრების საშუალება არ მიეცა.
ვარციხის ტერიტორიაზე [[1968]] წლიდან დაიწყო დაზვერვითი სამუშაოები. [[1972]] წლიდან კი ინტენსიური არქეოლოგიური გათხრები (ხელმძღვანელი ვ. ჯაფარიძე). გამოვლინდა IV-VI სს. კოშკებიანი გალავნით გარშემორტყმული ციხე-ქალაქის კომპლექსის დიდი ნაწილი. ამ ხანაში ციხე-ქალაქი მნიშვნელოვანი გამაგრებული პუნქტი იყო. ამ დროის არქეოლოგიური მასალა (ძირითადად კერამიკა და მინა) ეგრისის მნიშვნელოვან საშინაო და საგარეო სავაჭრო-ეკონომიკურ ურთიერთობებზე მიუთითებს. აღმოჩენილი წითელლაქიანი [[კერამიკა]] და ამფორები აქ [[რიონი|რიონ]]-ფასისის გზით უნდა მოხვედრილიყო. ეს გზა, რომელიც [[ანტიკური ხანა|ანტიკურ ხანაში]] იყო ცნობილი, ფეოდალური ხანის მთელ მანძილზე ინარჩუნებდა მნიშვნელობას. დიდი მნიშვნელობა ჰქონდა აგრეთვე ქალაქ [[არტაშატი]]დან სებასტოპოლისაკენ მიმავლ გზას, რომელიც [[ზეკარი|ზეკარზე]], [[ხანისწყალი|ხანისწყლის]] ხეობასა და ვარციხეზე გადიოდა.▼
==მდებარეობა==
როდოპოლისი მდებარეობდა ტყეებით გარშემორტყმულ ვაკე ადგილზე, რომლის ირგვლივ ბევრი მდინარე ჩამოედინება.
▲==არქეოლოგიური გათხრები==
▲ვარციხის ტერიტორიაზე [[1968]] წლიდან დაიწყო დაზვერვითი სამუშაოები.
ვარციხიდან 800 [[მეტრი]]ს მოშორებით, [[მდინარე]] [[რიონი]]ს მარცხენა ნაპირას გაითხარა ნამოსახლარი გორა, რომელიც ხელოვნური თხრილით იყო გამაგრებული. აღმოჩნდა ადრინდელი ანტიკური ხანის რიყის ქვითა და კირქვით ნაგები, ხანძრით განადგურებული შენობების ნაშთები. ანტიკური ხანის კულტურული ფენები ვრცელდება სამოსახლოს ირგვლივ. აღმოჩენილია ადგილობრივი და იმპორტული (შავლაქიანი ჭურჭელი, ამფორები) კერამიკა. გაითხარა ძვ. წ. IV-III სს. სამარხი, რომელშიც გამოვლინდა [[ბრინჯაო]]ს სამაჯურები, მინისებრი პასტის მძივები, წითლად გამომწვარი დოქი და ე. წ. [[კოლხური თეთრი]].
მდინარე რიონის მარჯვენა სანაპიროზე დაზვერვებით გამოვლინდა ადრინდელი შუა საუკუნეების ვარციხის თანადროულ სამოსახლოთა ნაშთები.
Line 20 ⟶ 21:
==ლიტერატურა==
* {{ქსე|8|420}}
==სქოლიო==
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:საქართველოს ისტორიული ქალაქები]]
[[კატეგორია:ბაღდათის მუნიციპალიტეტის არქეოლოგიური ძეგლები]]
[[კატეგორია:ეროვნული მნიშვნელობის კატეგორიის კულტურის უძრავი ძეგლები]]
| |||