საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ added Category:ქართული ნაციონალიზმი using HotCat |
|||
ხაზი 10:
# ამ ხელშეკრულებაზე ხელის მოწერის დღიდან პარიტეტულ საფუძველზე არჩეულ იქნეს კომიტეტი, რომელსაც უნდა ეწოდოს "საქართველოს დამოუკიდებლობის კომიტეტი".
შეთანხებას ხელი მოაწერს: საქართველოს სოციალ-დემოკრატიული (მენშევიკური) პარტიისაგან - [[გოგიტა ფაღავა|გოგოტა ფაღავამ]], ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიისაგან - [[იასონ ჯავახიშვილი|იასონ ჯავახიშვილმა]], მემარჯვერე სოციალ-ფედერალისტებისაგან - [[გრიგოლ რცხილაძე|გრიგოლ რცხილაძემ]], სხიველებისაგან - [[მუხრან ხოჭოლავა|მუხრან ხოჭოლავამ]], მემარჯვენე ესერებისაგან - [[იოსებ გობეჩია|იოსებ გობეჩიამ]]. ეს იყო დამკომის პირველი შემადგენლობა. დამკომის თავმჯდომარე იყო ფაღავა, ხოლო მდივანი ჯავახიშვილი. 1922 წლის აგვისტოში გოგიტა ფაღავა წევრად და თავმჯდომარედ შეცვალა ნიკოლოზ ქარცივაძემ., რომელიც დამკომს 1922 წლის აგვისტოდან 1923 წლის მარტამდე (დაპატიმრებამდე) ხელმძღვანელობდა.
ტექსტი საგანგებო წერილთან ერთად გაეგზავნა [[საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა|საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის]] ემიგრაციაში მყოფ მთავრობას. კავშირს კომიტეტსა და მთავრობას შორის ახორციელებდა ე. წ. „[[კონსტანტინეპოლი|კონსტანტინეპოლის]] ბიურო“, რომელიც წარმართავდა ასევე საიდუმლო მოლაპარაკებებს [[თურქეთი|თურქეთის]], [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]], [[გერმანია|გერმანიის]] და [[დიდი ბრიტანეთი|დიდი ბრიტანეთის]] მთავრობებთან დახმარების თაობაზე.
დამკომთან შეიქმნა „სამხედრო ცენტრი“, რომელსაც უშუალო ხელმძღვანელობა უნდა გაეწია შეიარაღებული გამოსვლებისათვის. მის პირველ თავმჯდომარედ აირჩიეს ეროვნულ-დემოკრატიული პარტიის თავმჯდომარე, გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]] ([[ილია ჭავჭავაძე|ილია ჭავჭავაძის]] დის შვილი). 1923 წლის დასაწყისიდან დამკომის დაქვემდებარებაში გადავიდა ქაქუცა ჩოლოყაშვილის სამხედრო რაზმი.
თავისი ფართო აგენტურული ქსელის საშუალებით და გამცემლობის შედეგად, ბოლშევიკურმა [[საგანგებო კომისია|საგანგებო კომისიამ]] (ე. წ. „ჩეკა“) პატიმრობაში აიყვანა მრავალი შეთქმულთაგანი. განსაკუთრებით დიდი დარტყმა მიადგა კომიტეტს [[1923]] წლის გაზაფხულზე, როდესაც დააპატიმრეს დამკომის თავმჯდომარე ნ. ქარცივაძე და სამხედრო ცენტრის წევრები: გენერალი [[კონსტანტინე აფხაზი|კოტე აფხაზი]], გენერალი [[ალექსანდრე ანდრონიკაშვილი]], გენერალი [[ვარდენ წულუკიძე]], გენერალი [[როსტომ მუსხელიშვილი]], პოლკოვნიკი [[ელიზბარ გულისაშვილი]], პოლკოვნილი [[ალექსანდრე მაჭავარიანი]], პოლკოვნიკი [[გიორგი ხიმშიაშვილი]], როტმისტრი [[ლევან კლიმიაშვილი]], როტმისტრი [[სიმონ ბაგრატიონ-მუხრანელი]], პოლკოვნიკი [[დიმიტრი ჩრდილელი]], კაპიტანი ივანე ყარანგოზიშვილი, როტმისტრი [[ფარნაოზ ყარალაშვილი]], [[იასონ კერესელიძე]] (გენერალ [[ლეო კერესელიძე|ლეო კერესელიძის]] უმცროსი ძმა), [[სიმონ ჭიაბრიშვილი]], [[ივანე ქუთათელაძე]] და [[ნიკოლოზ ზანდუკელი]]. 1923 წლის 20 მაისს ისინი დახვრიტეს თბილისში, დღევანდელი [[ვაკის პარკი]]ს ტერიტორიაზე. ამის შემდეგ არჩეულ იქნა „დამკომის“ სამხედრო ცენტრის ახალი შემადგენლობა გენერალ [[სპირიდონ ჭავჭავაძე|სპირიდონ ჭავჭავაძის]] ხელმძღვანელობით. ჩეკას ტყვეობაში აღმოჩნდნენ ასევე ემიგრაციიდან დაბრუნებული მენშევიკი მოღვაწეები [[ნოე ხომერიკი]] და [[ვალიკო ჯუღელი]]. 1923 წლის მარტიდან დამოკომის თავმჯდომარე გახდა სოციალ-დემოკრატი კონსტანტინე ანდრონიკაშვილი, რომელიც კომიტეტს ხელმძღვანელობდა ლიკვიდაციამდე (1924 წლის სექტემბერი).
[[1924]] წლის [[აგვისტოს აჯანყება]], ცენტრთან შეუთანხმებელი და ადგილობრივი მენშევიკების დესტრუქციული მოქმედების გამო, [[ჭიათურა|ჭიათურაში]] დაიწყო დმკომის მიერ დადგენილ ვადაზე 24 საათით ადრე,- ხსენებული წლის [[28 აგვისტო|28 აგვისტოს]], დილის 6 საათზე. ამან მეტად უარყოფითი გავლენა იქონია ამბოხების მთელ შემდგომ მსვლელობაზე. აჯანყების უკანასკნელ დღეებში, 1924 წლის 4 სექტემბერს, ჩეკამ მიაგნო დამკომის მთავარ შტაბს [[შიო მღვიმეს მონასტერი|შიო მღვიმეს მონასტერში]] და დააპატიმრა მისი ლიდერები, მათ შორის თავმჯდომარე [[კონსტანტინე (კოტე) ანდრონიკაშვილი|კოტე ანდრონიკაშვილი]]. ისინი პირადად [[ლავრენტი ბერია|ლ. ბერიამ]], ამიერკავკასიის და საქართველოს „ჩეკა“-ს უფროსის მოადგილემ, დაკითხა თბილისში და ხელი მოაწერინა მოწოდებაზე, რომელიც აღიარებდა აჯანყებას დამარცხებას და მოუწოდებდა პარტიზანულ რაზმებს დაეყარათ იარაღი. თავად სასიკვდილოდ განწირული შეთქმულები დათანხმდნენ მხოლოდ იმ პირობით, თუ დაუყოვნებლად გაიცემოდა მასობრივი რეპრესიების შეწყვეტის ბრძანება. მიუხედავად ამისა, [[წითელი ტერორი]] საქართველოში კიდევ დიდხანს გაგრძელდა. კომიტეტის წევრების უმრავლესობა სიკვდილით დასაჯეს. მხოლოდ მებრძოლთა მცირე ნაწილმა (მაგ.: [[ქაქუცა ჩოლოყაშვილი]] და მისი შეფიცულები, [[სპირიდონ ჭავჭავაძე]], [[მიხეილ ლაშქარაშვილი]], [[სერგო მათითაიშვილი]], [[ავთანდილ ურუშაძე]]) მოახერხა საზღვარგარეთ გახიზვნა.
| |||