ვიკიპედია

კლარჯეთის საერისთავო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 17:
[[1191]] წელს, [[ზაქარია ასპანისძე|ზაქარია ასპანისძის]] [[თამარ მეფე|თამარ მეფის]] მიერ, [[შავშეთი|შავშეთის]], [[კლარჯეთი|კლარჯეთისა]] (არტანუჯის) და [[ტაო|ტაოს]] ერისთავად დამტკიცების შემდგომ, კლარჯეთი დანარჩენ ორთან ერთად, გაერთიანდა ერთ, [[ფანასკეთის საერისთავო|ფანასკეთის]] (ანუ ტაოს) მონაპირე საერისთავოში, რომლის ცენტრიც ციხესიმაგრე [[ფანასკეთი|ფანასკეთში]] იყო.<ref>ნ. შოშიაშვილი, სტ. „ზაქარია ფანასკერტელი“, ქსე, ტ.10, გვ. 217</ref>
 
{| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
== კლარჯეთის ერისთავები ==
|-----
* არტავაზი (V საუკუნე)
! colspan="10" bgcolor="silver" | [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავრები]] [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf]
|-----
!bgcolor="silver" width="25%"| სახელი
!bgcolor="silver" width="25%"| მმართველობის წლები
!bgcolor="silver" width="25%"| ტიტული
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავრები]]'''</center>
|-----
| '''[[გუარამი|გუარამ I კურაპალატი]]''' || align="center" | [[575]] – [[600]]
| მამა [[სტეფანოზ I|სტეფანოზ I-ისა]] და დემეტრესი (აშენებდეს ეკლესიასა [[მცხეთის ჯვარი|ჯუარის მცხეთას.]] [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf])
|-----
| '''[[სტეფანოზ I]]''' || align="center" | [[600]] – [[619]]
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავარი]]
|-----
| '''[[ადარნასე I]]''' || align="center" | [[619]] – [[639]]
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავარი]]
|-----
| '''[[სტეფანოზ II]]''' || align="center" | [[639]] – [[663]]
| [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავარი]]
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[კლარჯეთი|კლარჯეთ]]-[[ჯავახეთი|ჯავახეთის]] და [[გარდაბანი (მხარე)|გარდაბნის]] მმართველები'''</center>
|-----
| '''[[გუარამ II|გუარამ II კურაპალატი]]''' || align="center" | [[663]] – [[678]]
| მფლობელი [[კლარჯეთი|კლარჯეთ]] ([[619]] - [[678]])-[[ჯავახეთი|ჯავახეთისა]] ([[627]] – [[693]]). ექვემდებარება [[არჩილ სტეფანოზის ძე|არჩილ II–ს]] († [[678]]). მამა ქალ–ვაჟისა. ქალი — ცოლი [[არჩილ სტეფანოზის ძე|არჩილ II-ისა]], ვაჟი — [[ვარაზ-ბაკური (ქართლის ერისთავი)|ვარაზ-ბაკურ]].
|-----
| '''[[ვარაზ-ბაკური (ქართლის ერისთავი)|ვარაზ-ბაკურ]]''' || align="center" | [[678]] – [[705]]
| ანტიპატრიკი ანუ ანტიპატი-პატრიკი კეისრის მიერ. მეფე [[არჩილ სტეფანოზის ძე|არჩილ]] უმკვიდრებს მას [[გარდაბანი (მხარე)|გარდაბანს]], რომლის მცხოვრებნი მას მოჰყავს ქართველთ სარწმუნოებაზე († [[705]]).
|-----
| '''ნერსე''' || align="center" | [[705]] – [[742]]
| ძენი მისნი ფილიპე და სტეფანოზ და [[ადარნასე ბაგრატიონი|ადარნასე]] [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf], ძე ვასაკ ბაგრატუნისა. იჭერს მამის სამფლობელოს. ექვემდებარება ბერძნებს († [[742]]) [http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532].
|-----
| '''[[ადარნასე ბაგრატიონი]]''' || align="center" | [[742]] – [[779]]
| [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. განაგებს სამფლობელოს მამისას; ძმებს უმკვიდრებს ერისთაობას და ექვემდებარება ბერძნებს († [[779]]). დაქორწინდა [[ნერსე II|ნერსეს]] ქალიშვილზე, რომლისგან ეყოლა: [[აშოტ I დიდი|აშოტი I]], გურგენი და [[ლატავრი ბაგრატიონი|ლატავრი]] (ცოლი — [[საქართველოს მმართველთა სია|ქართლის მთავრის]] [[ჯუანშერ II|ჯვანშერისა.]])
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>[[780]] – [[826]] [[წელი|წლებში]]
[[კლარჯეთი]] [[არაბთა სახალიფო|არაბთა სახალიფომ]] დაიკავა</center>
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ბაგრატიონები|ბაგრატიონთა]] I შტო'''</center>
|-----
| '''[[ადარნასე I]]''', [[აშოტ I დიდი|აშოტ კურაპალატის]] უფროსი ძე || align="center" | [[826]] – [[867]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ხელმწიფე]]. მამა [[გურგენ I|გურგენ I–სა]], [[აშოტ კეკელა|აშოტ II კეკელასი]] და [[სუმბატ არტანუჯელი|სუმბატ I მამფალი არტანუჯელისა.]]
|-----
| '''[[გურგენ I]]''', [[ადარნასე I|ადარნასე I-ის]] ძე || align="center" | [[867]] – [[891]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]] [[867]] – [[881]] [[წელი|წლებში.]] [[კურაპალატი]] [[881|881 წლიდან.]] [[ტაო-კლარჯეთის სამეფო|ტაო-კლარჯეთის კურაპალატი]] [[881]] – [[888]] [[წელი|წლებში.]] შემდგომში, [[არტაანი|არტაანის]] და [[შავშეთი|შავშეთის]] [[ერისმთავარი]] [[888]] – [[891]] [[წელი|წლებში.]] მამა ადარნასე II-ისა და [[აშოტ კუხი|აშოტ III კუხისა]]. † [[891]]
|-----
| '''ადარნასე II''', [[გურგენ I|გურგენ I-ის]] ძე || align="center" | [[891]] – [[896]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. მამა დავით II [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავისა]] და [[გურგენ IV|გურგენ IV დიდისა]].
|-----
| '''დავით II''' [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]], ადარნასე II-ის ძე || align="center" | [[896]] – [[908]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. † [[908]] უშვილოდ.
|-----
| '''[[აშოტ კუხი|აშოტ III კუხი]]''' არტაანელი [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]], [[გურგენ I|გურგენ I-ის]] ძე || align="center" | [[908]] – [[918]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. † [[918]] უშვილოდ.
|-----
| '''[[გურგენ IV|გურგენ IV დიდი]]'''. ადარნასეს II-ის ძე.|| align="center" | [[918]] – [[14 თებერვალი]], [[941]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]] და მაგისტროსი. [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]], [[ჯავახეთი|ჯავახეთის]], [[აჭარა|აჭარისა]] და [[ნიგალი|ნიგალის]] მფლობელი, † [[941|941 წლის]] [[14 თებერვალი|14 თებერვალს]], უმემკვიდრეოდ და მისი სამფლობელოები კლარჯეთის არტანუჯელმა ბაგრატიონებმა დაიკავეს.
|-----
| '''[[ბაგრატ I (ქართველთა მეფე)|ბაგრატ II ერისთავი]]''', [[ადარნასე II|ადარნასე II]]-ის ძე || align="center" | [[14 თებერვალი]], [[941]] – [[მარტი]], [[945]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავი]]. მაგისტროსი [[937|937 წლიდან]]. მამა [[ადარნასე III|ადარნასე III–ისა]] (ასევე, [[937|937 წელს]] [[ბაგრატ II (ქართველთა მეფე)|ბაგრატ III]] გახდა [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი.]])
|-----
| '''[[ადარნასე III|ადარნასე III ერისთავი]]''', [[ბაგრატ I (ქართველთა მეფე)|ბაგრატ მაგისტროსის]] ძე || align="center" | [[მარტი]], [[945]] – [[961]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავი]]. მაგისტროსი [[945|945 წლიდან]], [[კურაპალატი]] [[958|958 წლიდან.]] ძალდატანებით ფიჩოსანქმნილი შვილთა მიერ. მამა [[ბაგრატ ერისთავთერისთავი|ბაგრატ IV–ისა]] და [[დავით III|დავით III დიდისა.]]
|-----
| '''[[ბაგრატ ერისთავთერისთავი|ბაგრატ IV ერისთავთ ერისთავი]]''', [[ადარნასე III|ადარნასე III მაგისტროსის]] ძე || align="center" | [[961]] – [[966]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. [[ოშკი|ოშკის]] ეკლესიის ერთი მაშენებელთაგანი. †[[966|966 წელს.]]
|-----
| '''[[დავით III|დავით III დიდი ერისთავთ ერისთავი]]''', [[ადარნასე III|ადარნასე III-ის]] ძე || align="center" | [[966]] – [[31 მარტი]], [[1001]]
| [[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ერისთავთერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]]. მაგისტროსი [[973|973 წლიდან]], [[კურაპალატი]] [[978|978 წლიდან.]] [[ტაოს სამთავრო|ტაოს მეფე]] ([[ქართლის ცხოვრება|ქართლის ცხოვრების]] მიხედვით [[983]] - [[1001]] [[წელი|წლებში]] [http://dspace.nplg.gov.ge/handle/1234/68532]). [[ოშკი|ოშკის]], [[ხახული|ხახულის]], [[პარხალი|პარხლის]] ეკლესიათა მაშენებელი და განმაახლებელი [[ოთხთა ეკლესია|ოთხთა ეკლესიათა.]] (†[[1001]], უძეოდ) [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf]
|-----
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>იმიერ–ტაო ([[ოლთისი (ქალაქი)|ოლთისის]] წყლის მარცხენა მხარე) [[1001|1001 წლიდან]] — [[ბიზანტიის იმპერია|ბიზანტიის იმპერიის]] დაქვემდებარებაშია.</center>
|-----
| '''[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ V ერისთავი]]''' || align="center" | [[1001]] – [[1014]]
| იგივე [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ II აფხაზთა მეფე]], [[კურაპალატი]] [[1001|1001 წლიდან]]. აფხაზთა და ქართლის სამეფოების გამაერთიანებელი, [[ქართველთა სამეფო|გაერთიანებული საქართველოს სამეფოს]] პირველი [[მეფე]] [[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]] [[1008]] – [[1014]] [[წელი|წლებში]]. [[ქუთაისი|ქუთაისის]], [[ბედიის მონასტერი|ბედიის]] და [[ნიკორწმინდის ტაძარი|ნიკორწმინდის]] ტაძრების მაშენებელი († [[7 მაისი]], [[1014]]; დამარხულია [[ბედიის მონასტერი|ბედიის მონასტერში.]])
|-----
|}
 
{| class="wikitable" border="10" cellpadding="10" cellspacing="10"
=== ბაგრატიონთა დინასტია<ref name=":0" /> ===
|-----
* გუარამ II ([[619]]-[[678]])
! colspan="10" bgcolor="silver" | არტანუჯელი ერისმთავრები
* ვარაზბაკური ([[678]]-[[705]])
|-----
* ნერსე ([[705]]-[[742]])
!bgcolor="silver" width="25%"| სახელი
* ადარნასე ([[742]]-[[780]]) ([[აშოტ I დიდი|აშოტ I დიდის]] მამა)
!bgcolor="silver" width="25%"| მმართველობის წლები
 
!bgcolor="silver" width="25%"| ტიტული
==== ბაგრატიონთა კლარჯეთის შტო:<ref name=":1">[http://gardaqmna.ucoz.com/news/k_39_akhetis_korep_39_isk_39_op_39_osebi_k_39_akhet_heretis_mepeebi_t_39_ao_k_39_larjetis_mepeebi_da_eristavebi/2014-01-26-72 ტაო-კლარჯეთის მეფეები და ერისთავები]</ref> ====
|-----
* [[ადარნასე I]] კლარჯი აშოტ I კურაპალატის ძე (830-869)
| colspan="4" align="center" bgcolor=#FFCB31 | <center>'''[[კლარჯეთი|კლარჯეთის]] [[ბაგრატიონები|ბაგრატიონთა]] II შტო'''</center>
* [[გურგენ I]] ადარნასე I-ის  ძე (869-891)
|-----
* ადარნასე II გურგენ I-ის ძე (891-896)
| '''[[აშოტ კეკელა|აშოტ II კეკელა]]''', [[ადარნასე I|ადარნასე I კლარჯის]] ძე || align="center" | [[VII საუკუნე|VII]] – [[867]]
* დავით (II)<ref group="კომენტარი">აქაც და შემდეგაც, ნუმერაცია ფრჩხილებში მოთავსებულია [[ექვთიმე თაყაიშვილი|ე. თაყაიშვილის]] [http://dspace.gela.org.ge/bitstream/123456789/607/1/sumbat%20davitis%20dzis%20qronika%20gamocema%20mesame.pdf ბაგრატიონთა გენეალოგიური ტაბულის] მიხედვით.</ref> ადარნასე II-ის ძე (896-908)
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა გურგენ II კურაპალატისა და სუმბატ II არტანუჯელი ანთიპატრიკისა.
* აშოტ (III) კუხი, გურგენ I-ის ძე (908-918)
|-----
* გურგენ II (IV) დიდი, ადარნასეს ძე (918-941) მაგისტროსი; კლარჯეთის, ჯავახეთის, [[აჭარა|აჭარისა]] და [[ნიგალი|ნიგალის]] მფლობელი. უმემკვიდრეოდ გარდაიცვალა და მისი სამფლობელოები არტანუჯელმა ბაგრატიონებმა დაიკავეს.
| '''[[სუმბატ არტანუჯელი|სუმბატ I მამფალი არტანუჯელი]]''', ანთიპატოს-პატრიკი. [[ადარნასე I|ადარნასე I კლარჯის]] ძე || align="center" | [[867]] – [[889]]
 
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა დავით I მამფალისა და ბაგრატ I მამფალი არტანუჯელისა.
===== არტანუჯის ერისთავები:<ref name=":1" /> =====
|-----
* [[სუმბატ I არტანუჯელი]], [[ადარნასე I|ადარნასე კლარჯის]] ძე, მამფალი და ანთიპატრიკი (869-889)
*| '''ბაგრატ I მამფალი არტანუჯელი''', მაგისტროსი, სუმბატის I მამფალის ძე, მამფალი|| (align="center" | [[889-]] – [[20 აპრილი]], [[909)]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა ადარნასე III კლარჯისა, მონაზვნობაში ბასილისა († [[945]]), გურგენ III ერისთავისა († [[923]]), აშოტ IV კისკასისა († [[939|939 წლის]] [[ივნისი|ივნისში]] უძეოდ) და დავით III ერისთავისა († [[922]]). † [[20 აპრილი]], [[909]], აღვსების დღეს
* დავით I სუმბატის ძე (909-943)
|-----
* სუმბატ II (III) დავითის ძე (943-988)
| '''დავით I მამფალი''', სუმბატ I მამფალის უფროსი ძე || align="center" | [[889]] – [[20 თებერვალი]], [[943]]
* დავით II (IV) სუმბატის ძე (988-992)
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა სუმბატ III არტანუჯელი [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავისა]] († [[988]]). † [[20 თებერვალი]], [[943]], მონაზვნობაში
* სუმბატ III (IV) ბაგრატის ძე, დავითის ძმისწული (992-1011)
|-----
| '''გურგენ III''' || align="center" | [[900]] – [[923]]
| არტანუჯის ერისთავი († [[923]]). მამა გურგენ V-ისა († [[968]])
|-----
| '''აშოტ IV კისკასი''' || align="center" | [[923]] - [[932]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა ერთადერთი ქალიშვილისა (შემდგომში ცოლი [[გურგენ IV|გურგენ IV დიდისა]].) † [[ივნისი]], [[939]] უძეოდ.
|-----
| '''სუმბატ III არტანუჯელი''' [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავი]], დავითის I მამფალის ძე || align="center" | [[943]] – [[988]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა ბაგრატ II არტანუჯელისა († [[988]]) და დავით IV-ისა († [[993]])
|-----
| '''დავით IV''', სუმბატ III [[ერისთავთ-ერისთავი|ერისთავთ ერისთავის]] ძე || align="center" | [[988]] – [[993]]
| არტანუჯის ერისმთავარი
|-----
| '''სუმბატ IV კლარჯი''', არტანუჯელი. ბაგრატ II არტანუჯელის ძე, დავითის ძმისწული || align="center" | [[993]] – [[1011]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა ბაგრატ IV-სა. † [[1011]], [[თმოგვის ციხე]].
|-----
| '''ბაგრატ IV''' || align="center" | [[1011]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. (კონსტანტინეპოლს წავიდა).
|-----
| '''გურგენ VI კლარჯი''' || align="center" | [[1011]] – [[1012]]
| არტანუჯის ერისმთავარი. მამა დემეტრესი ([[კონსტანტინეპოლი|კონსტანტინეპოლს]] წავიდა). † [[1012]], [[თმოგვის ციხე]]
|-----
| '''[[ბაგრატ III (საქართველოს მეფე)|ბაგრატ III]]''' || align="center" | [[1011]] – [[1014]]
| [[საქართველოს სამეფო|გაერთიანებული საქართველოს მეფე]]
|-----
|}
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/კლარჯეთის_საერისთავო“-დან