ჭყონდიდის ეპარქია: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
გასწორდა შეცდომები, დაემატა ბმულბი. იარლიყები: ვიზუალური რედაქტირება რედაქტირება მობილურით საიტის რედაქტირება მობილურით |
No edit summary |
||
ხაზი 4:
ჭყონდიდის ეპარქიას აღმოსავლეთიდან ესაზღვრება [[ხონისა და სამტრედიის ეპარქია|ხონისა და სამტრედიის]], დასავლეთიდან [[ზუგდიდისა და ცაიშის ეპარქია|ზუგდიდ-ცაიშის]], ჩრდილოეთიდან [[მესტიისა და ზემო სვანეთის ეპარქია|მესტიისა და ზემო]] სვანეთის, სამხრეთიდან [[ფოთისა და ხობის ეპარქია|ფოთი-ხობის]] და [[შემოქმედის ეპარქია|შემოქმედის]] ეპარქიები. საეკლესიო ტრადიცია ქრისტიანობის ქადაგებას ამ მხარეში წმინდა მოციქულ [[ანდრია პირველწოდებული|ანდრია პირველწოდებულს]] მიაწერს.
[[ფაილი:Martvili Monastery2013.JPG|მინიატიურა|მარცხნივ|300პქ|<center>მთის თხემზე აგებული მარტვილის მონასტერი</center><small><center>გიორგი ათათიას ფოტო</small></center>]]
[[ფაილი:Mitropoliti petre.jpg|მინიატიურა|ჭყონდიდის ეპარქიის წინამძღვარი ჭყონდიდელი [[პეტრე (მეუფე)| მიტროპოლიტი პეტრე]]. ]]▼
პირველი ეკლესია წმინდა მოციქულს მთელს [[ეგრისი|ეგრისში]] ცნობილი კერპის - [[მუხა|მუხის]] ხის, მეგრულად „ჭყონი დიდი“ მოკვეთილი მასალისგან აუგია. გადმოცემით, მისი სახელწოდებაც „ჭყონდიდი“ სწორედ აღნიშნულ ფაქტს უკავშირდება. [[IV საუკუნე|IV საუკუნიდან]] ქვეყნის მოქცევასთან ერთად ეს კუთხეც გაქრისტიანდა, მაგრამ VI ს. II ნახევრიდან ამ მხარეში დაარსებულ ბერძნულენოვან ეპარქიებს შორის გადანაწილდა. აფხაზთა მეფეების მიერ IX-X საუკუნეებში ამ მხარეში დაარსებულ ქართულენოვან ეპარქიათა შორის (მოქვი, ბედია, ცაიში...) ჭყონდიდი ოდიშის უპირველეს სამღვდელმთავრო ეპარქიად ითვლებოდა. ჭყონდიდის სამღვდელმთავრო კათედრა დაარსებიდან ([[X საუკუნე|X]] ს.), მთელი მისი არსებობის მანძილზე უმნიშვნელოვანესი და დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთი უპირველესი ეპარქია იყო. ჭყონდიდელი მღვდელმთავრის დიდი გავლენისა და ავტორიტეტის გამო წმინდა მეფე დავით აღმაშენებელმა უმაღლესი საერო თანამდებობა - მწიგნობართუხუცესობა მიანდო და მეფის შემდეგ სამეფოს პირველ პირად აქცია. შემდეგში მეფე დავითმა ჭყონდიდელს კიდევ ორი ეპარქია - ბედია და ალავერდი დაუქვემდებარა, რაც მისი მზარდი გავლენის მიმანიშნებელია. ჭყონდიდელ-მწიგნობართუხუცესი ზოგჯერ საქართველოს უპირველესი საეკლესიო იერარქი - კათოლიკოსიც ხდებოდა.
▲[[ფაილი:Mitropoliti petre.jpg|მინიატიურა|ჭყონდიდის ეპარქიის წინამძღვარი ჭყონდიდელი [[პეტრე (მეუფე)| მიტროპოლიტი პეტრე]]. ]]
საქართველოს პოლიტიკური დაშლილობის ხანაში, XV-XVIII სს. ჭყონდიდელი ეპისკოპოსი აფხაზეთის კათოლიკოსს ექვემდებარებოდა და სამეგრელოს სამთავროსა და მთლიანად დასავლეთ [[საქართველო]]ს პოლიტიკურ ცხოვრებაში მნიშვნელოვან ფუნქციას ასრულებდა. XVII ს-ის 80-იან წლებამდე ოდიშის სამთავროში არსებულ ექვს სამღვდელმთავრო კათედრიდან ჭყონდიდი უპირველესად ითვლებოდა და გარკვეულ დროს ბედიისა და ცაგერ-სვანეთის ეპარქიების სამწყსო ტერიტორიასაც მართავდა.
| |||