სომხეთის მთიანეთი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 23:
'''სომხეთის მთიანეთი''' ({{lang-hy|Հայկական լեռնաշխարհ}}) — მთიანეთი უმთავრესად [[თურქეთი|თურქეთში]], ჩრდილოეთით ესაზღვრება [[აღმოსავლეთ პონტოს მთები]], ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთით [[სამხრეთ კავკასიის ვულკანური მთიანეთი]], დასავლეთით [[ანატოლიის ზეგანი]], სამხრეთით [[ტავრის ქედი]], ხოლო აღმოსავლეთით ნაწილობრივ გადადის [[ირანი|ირანში]]. გეოლოგიურად სომხეთის მთიანეთი ხმელთაშუა ზღვის ალპური ნაოჭა სარტყლის ნაწილია, სადაც განვითარებულია დიდი სისქის მეზო-კაინოზოური ვულკანოგენურ-დანალექი ქანები, ზედაცარცული, პალეოგენური და ნეოგენური გრანიტოიდებისა და ჰიპერბაზიტების ინტრუზივები.
რელიეფში ჭარბობს ვრცელი ვულკანური ზეგნები და ნაოჭა-ლოდა ქედებით გაყოფილი ტექტონიკური ღრმულები. ვულკანური მწვერვალებიდან აღსანიშნავია [[დიდი არარატი]] (5165 მ), [[სებელანი]] (4821 მ), [[
მთის ნოტიო კალთებზე 800-იდან 1400 მ სიმაღლემდე მთის სტეპია, 1000-იდან 2300 მ-მდე — მუხისა და ფიჭვის ტყეები; ნაკლებად ნოტიო კალთებზე დაბალი ეკლიანი ბუჩქის რაყებია, 2000-3000 მ სიმაღლეზე — მთის მდელო, უფრო ზევით — კლდოვანი ლანდშაფტი. მაღალი მთის მწვერვალები დაფარულია მარადი თოვლითა და მყივნარებით. ცხოველებიდან ბევრია მღრღნელები და ქვეწარმავლები; გვხვდება [[შველი]], [[მუფლონი]], [[დათვი]], [[ჯიქი]], [[ზოლებიანი აფთარი]].
|