ქარელის მუნიციპალიტეტი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
No edit summary |
||
ხაზი 17:
}}
[[ფაილი:დირბის ღვთისმშობლის ეკლესიის კომპლექსი.JPG|მინი|309x309პქ|დირბის ღვთისმშობლის ეკლესია]]
'''ქარელის მუნიციპალიტეტი''' — ადმინისტრაციული რაიონი [[შიდა ქართლის მხარე]]ში. რაიონის ტერიტორია [[1917]] წლამდე [[ტფილისის გუბერნია|ტფილისის გუბერნიის]] [[დუშეთის მაზრა]]ში შედიოდა, [[1917]] – [[1929|29]] წლებში — დუშეთის მაზრაში, [[1929]] – [[1930|30]] წლებში — ტფილისის ოლქში, ხოლო [[1930]] – [[1939|39]] წლებში — [[გორის რაიონი|გორისა]] და [[ხაშურის რაიონი|ხაშურის]] რაიონებში. სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის გაუქმების შემდეგ ქარელის რაიონს მიეკუთვნა ყოფილი [[ზნაურის რაიონი]]ს ტერიტორია. რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი [[ქარელი]]
ქარელის რაიონს აღმოსავლეთით ესაზღვრება [[გორის რაიონი|გორის მუნიციპალიტეტი,]] დასავლეთით [[ხაშურის რაიონი|ხაშურის მუნიციპალიტეტი,]] სამხრეთ-დასავლეთით [[ბორჯომის რაიონი|ბორჯომის მუნიციპალიტეტი]], ჩრდილოეთით [[ჯავის მუნიციპალიტეტი]], ხოლო ჩრდილო-დასავლეთით – [[საჩხერის მუნიციპალიტეტი]]. რამდენიმე კილომეტრით სცდება [[წალკის მუნიციპალიტეტი]]. ქარელის მუნიციპალიტეტის ფართობია 1092.1 კმ².
ქარელის მუნიციპალიტეტის ვაკე და ბორცვიან მთისწინეთში ზომიერად ნოტიო ჰავაა, ზამთარი ზომიერად ცივია, ზაფხული ხანგრძლივი თბილი. ვაკე ნაწილში ჰაერის საშუალო წლიური ტემპერატურაა 10,20C, იანვარში – 1,70C, აგვისტოში – 21,50C. წელიწადში მოდის 630-660 მმ. ნალექი (ქ.ქ<nowiki/>[[ქარელი|ქარელში]] 630 მმ, სოფ. [[ზღუდერი|ზღუდერში]] 650მმ.), მაქსიმუმი გაზაფხულზეა. მთიან ნაწილშიც ზომიერად ნოტიო ჰავაა, მაგრამ ზამთარი ცივია, ზაფხული ხანგრძლივად გრილი. დაბალმთიან ზონაში (ზ.დ. 1200მ.) ჰაერის საშუალო წლიური ტემპერატურაა 7,70C, იანვარში – 3,20C , აგვისტოში – 18,60C. წელიწადში მოდის 610 მმ. ნალექი. მაქსიმალური გაზაფხულზეა. საშუალო და მაღალმთიან ზონაში იანვრის საშუალო ტემპერატურაა 60C, აგვისტოში 160C-ია. ნალექები წელიწადში მოდის 700მმ.
ქარელის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე ადგილობრივი ხელისუფლების მიერ სხვადასხვა აქტივობები მუნიციპალიტეტის ადგილობრივი ბიუჯეტიდან ფინანსდება. ბოლო წლების ბიუჯეტები წინა წლებთან შედარებით მცირედით იკლებს. 2010 წლის ბიუჯეტის შემოსულობებმა 5769.5 ათასი ლარი შეადგინა, საიდანაც 5739,5 ათასი ლარი (99.5%) ბიუჯეტის შემოსავლებზე მოდის, ხოლო დანარჩენი 30.0 ათასი ლარი (0.5%) – არაფინანსური აქტივების კლებაზე (ე.წ. ქონების პრივატიზაციიდან შემოსავლები). ფინანსური აქტივების ოპერაციები ქარელის მუნიციპალიტეტს ბოლო წლებში არ გააჩნია და შესაბამისად აქედან შემოსავლებიც არ აქვს მიღებული.
2014 წლის აღწერის მონაცემებით,მუნიციპალიტეტში ცხოვრობს 41 316 ადამიანი.მუნიციპალიტეტის,ძირითად მოსახლეობა [[სოფელი|სოფელში]] ცხოვრობს.
მოსახლეობის უმრავლესობა [[ქართველები|ქართველია.]]
== გეოგრაფია ==
ქარელის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს [[საქართველო|საქართველოს]] ცენტრალურ ნაწილში. 1917 წლამდე ახლანდელი ქარელის მუნიციპალიტეტის ტერიტორია შედიოდა თბილისის გუბერნიის [[გორის მაზრა|გორის მაზრაში]].ფართობი შეადგენს 687,9 კვ.კმ.‐ს. მუნიციპალიტეტის ცენტრია ქ.[[ქარელი]]<nowiki/>მუნიციპალიტეტში შედის 1 საქალაქო და 17 ტერიტორიული ერთეული. ძირითადი ნაწილი უკავია შიდა ქართლის ვაკეს, სამხრეთი ნაწილი კი თრიალეთის ქედის ჩრდილოეთ ფერდობებს. მთავარი მდინარეებია: [[მტკვარი]], [[ძამა]], დასავლეთი, შუა და აღმოსავლეთი [[ფრონე]]<nowiki/>ები. ქალაქი ქარელი [[თბილისი|თბილისიდან]] დაშორებულია 94 კილომეტრით.
[[ბებნისი|ბებნისის]] ორი ტბა მდებარეობს რაიონულ ცენტრში. [[ქარელი|ქარელითან]] 1 კმ.ში, სოფ. [[ბებნისი|ბებნისის]] ტერიტორიაზე. ტბები არის ხელოვნური წარმოშობის. ერთი ტბის ფართობია 7.34 ჰა. ხოლო მეორე ტბის – 4.9 ჰა. სიღრმე დაახლოებით 5-6 მ.ია. ტბაში ბინადრობს თევზის სხვადასხვა სახეობა, როგორებიცაა: კობრი,[[ქაშაყი]], [[მურწა]]. [[ოქროსოფელი|ოქროსოფელის]] ხელოვნური ტბა მდებარეობს რაიონული ცენტრიდან 12-13 კმს მანძილზე, ფართობით 1.36 ჰექტარს შეადგენს. სიღრმე 3-4 მეტრია. [[ტბა|ტბაში]] [[თევზები|თევზი]] მცირე რაოდენობითაა. იგი გარშემორტყმულია ტყით.
Line 27 ⟶ 37:
სოფელ [[ზღუდერი|ზღუდერში]] ასევე გადმოედინება გრილი, საზაფხულო ჩანჩქერი. სოფელ [[საღოლაშენი|საღოლაშენთან]] მოედინება ე.წ. შოთას წყარო.
== მოსახლეობა ==
| |||