ვიკიპედია

ბადმინტონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება|ბადმინტონი|ბადმინტონი (მრავალმნიშვნელოვანი)}}
'''ბადმინტონი''' ([[ინგლ.]] Badminton) — ოლიმპიური სპორტის სახეობა, რომელიც არის ჩოგბურთის მსგავსი თამაში. მაღლა გაჭიმული ბადის თავზე ჩოგნით ისვრიან კორპის ან პლასტმასის ძაბრისებურ ბურთს (ვოლანს). მას ძირითადად დარბაზში თამაშობენ.
 
ბადმინტონი მოითხოვს სისწრაფესა და ფიზიკურ გამძლეობას.
ხაზი 6:
== ისტორია ==
[[ფაილი:Battledore-and-shuttlecock.jpg|150px|thumb|left]]
პირველი ცნობები ფრთიანი ბურთით თამაშზე გვხვდება 2000 წლის წინ [[ინდოეთი|ინდოეთში]], სადაც აღმოაჩინეს ნახატები მღვიმეების კედლებზე, რომელებზეც გამოსახულია ბრტყელი ხისა და ასევე ხის ბურთში ჩარჭობილი ფრთებიანი თამაშის გამოსახულებები.
 
[[XIV]] საუკუნეში იაპონიაში[[იაპონია]]ში თამაშობდნენ „იობანეს“, სადაც ბურთის ნაცვლად იყენებდნენ მსხვილ ალუბლის ან წვრილ ვაშლის გამხმარ ნაყოფს, რომელსაც რამდენიმე ფრთას ჩაურჭობდნენ. ფრთიანი ბურთით თამაში ცნობილი იყო აგრეთვე ევროპაშიც[[ევროპა]]შიც, მაგრამ ბადმინტონისაგან საკმაოდ განსხვავდებოდა.
შუა საუკუნეებში ევროპაში დიდი პოპულარულობით სარგებლობდა ფრთიანი ბურთით თამაში_ "Battledore and Shuttlecock ან Jeu de Volant" , რომლებსაც ძირითადად მაღალი ფენის წარმომადგენლები თამაშობდნენ . თამაშის წესები საკმაოდ მარტივია, ბურთი რაც შეიძლება ბევრჯერ უნდა გათამაშებულიყო მოთამაშეებს შორის (რომელსაც შეცდომით საქართველოში ბადმინტოს უწოდებენ). არსებობს ამ ფაქტის ამსახველი დოკუმენტი, რომელიც [[1830]] გამოიცა და ვინმე სამერსის ოჯახის წევრების მიერ 2117-ჯერ ბურთთან შეხებას აფიქსირებს.▼
 
▲შუა საუკუნეებში ევროპაში დიდი პოპულარულობით სარგებლობდა ფრთიანი ბურთით თამაში_თამაში "Battledore and Shuttlecock ან Jeu de Volant" , რომლებსაც ძირითადად მაღალი ფენის წარმომადგენლები თამაშობდნენ . თამაშის წესები საკმაოდ მარტივია, ბურთი რაც შეიძლება ბევრჯერ უნდა გათამაშებულიყო მოთამაშეებს შორის (რომელსაც შეცდომით საქართველოში[[საქართველო]]ში ბადმინტოს უწოდებენ). არსებობს ამ ფაქტის ამსახველი დოკუმენტი, რომელიც [[1830]] გამოიცა და ვინმე სამერსის ოჯახის წევრების მიერ 2117-ჯერ ბურთთან შეხებას აფიქსირებს.
[[XVIII]] საუკუნის ბოლოს ფეოდალური წყობილების დაშლასთან ერთად ფრთიანი ბურთით თამაში მივიწყებას მიეცა. ამისგან განსხვავებით ინდოეთში განაგრძობდნენ "პუნას(Poona) " სახელით ცნობილ თამაშს ბრიტანელი ოფიცრები , რომლებმაც [[1870]] წელს დააბრუნეს სპორტის ეს სახეობა ევროპაში, კერძოდ, დიდი ბრიტანეთში.▼
 
▲[[XVIII]] საუკუნის ბოლოს ფეოდალური წყობილების დაშლასთან ერთად ფრთიანი ბურთით თამაში მივიწყებას მიეცა. ამისგან განსხვავებით ინდოეთში განაგრძობდნენ "პუნას (Poona) " სახელით ცნობილ თამაშს ბრიტანელი ოფიცრები , რომლებმაც [[1870]] წელს დააბრუნეს სპორტის ეს სახეობა ევროპაში, კერძოდ, დიდი ბრიტანეთში.
ბადმინტონის , როგორც სპორტის სახეობის ისტორია [[XIX]] საუკუნიდან იწყება. [[1872]] წელს ინდოეთიდან დაბრუნებულმა ინგლისელმა ოფიცრებმა თავიანთ თანამემამულეებს უჩვენეს ფრთიანი ბურთიანი თამაში დაბა ბადმინტონში(ინგლისი). მომდევნო წლებში ბადმინტონმა საკმაო პოპულარობა მოიპოვა დიდი ბრიტანეთში, რასაც წესების შექმნა და [[1893]] სპორტული გაერთიანების შექმნა მოჰყვა. [[1899]] წლიდან იმართება პირველი ტურნირი_ "All England Championships" , რომელიც დღესაც იმართება და ბადმინტონის მოყვარულებში იგივე ადგილი უჭირავს, როგორც უიმბლდონს_ ჩოგბურთის მოყვარულებში.▼
 
▲ბადმინტონის , როგორც სპორტის სახეობის ისტორია [[XIX]] საუკუნიდან იწყება. [[1872]] წელს ინდოეთიდან დაბრუნებულმა ინგლისელმა ოფიცრებმა თავიანთ თანამემამულეებს უჩვენეს ფრთიანი ბურთიანი თამაში დაბა ბადმინტონში ([[ინგლისი]]). მომდევნო წლებში ბადმინტონმა საკმაო პოპულარობა მოიპოვა დიდი ბრიტანეთში, რასაც წესების შექმნა და [[1893]] სპორტული გაერთიანების შექმნა მოჰყვა. [[1899]] წლიდან იმართება პირველი ტურნირი_ტურნირი "All England Championships" , რომელიც დღესაც იმართება და ბადმინტონის მოყვარულებში იგივე ადგილი უჭირავს, როგორც უიმბლდონს_უიმბლდონს ჩოგბურთის მოყვარულებში.
[[1934]] წელს [[ინგლისი|ინგლისმა]], [[უელსი|უელსმა]], [[შოტლანდია]]მ, [[ირლანდია]]მ, [[დანია]]მ, [[ჰოლანდია]]მ, [[კანადა]]მ, [[ახალი ზელანდია|ახალმა ზელანდამ]] და [[საფრანგეთი|საფრანგეთმა]] დააარსეს პირველი საერთაშორისო ორგანიზაცია "International Badminton Federation" (IBF), რომელსაც 2 წლის დაგვიანებით [[ინდოეთი]]ც შეუერთდა.▼
 
▲[[1934]] წელს [[ინგლისი|ინგლისმა]], [[უელსი|უელსმა]], [[შოტლანდია]]მ, [[ირლანდია]]მ, [[დანია]]მ, [[ჰოლანდიანიდერლანდები|ნიდერლანდებმა]]მ, [[კანადა]]მ, [[ახალი ზელანდია|ახალმა ზელანდამ]] და [[საფრანგეთი|საფრანგეთმა]] დააარსეს პირველი საერთაშორისო ორგანიზაცია "International Badminton Federation" (IBF), რომელსაც 2 წლის დაგვიანებით [[ინდოეთი]]ც შეუერთდა.
საერთაშორისო წარმატება ბადმინტონს ისევ ინგლისელებმა მოუტანეს, რომლებმაც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დაკავებულ ტერიტორიაზე წარმატებით გაავრცელეს სპორტის ეს სახეობა. ინგლისელების ბატონობის დამხობა ბადმინტონში მოახერხეს დანიელებმა და შვედებმა. ასევე გასული საუკუნიოს შუა ხანებში ძალიან მომძლავრდნენ აღმოსავლეთ აზიის წარმომადგენლები, თავიდან [[ტაილანდი]] და [[მალაიზია]], რასაც მოგვიანებით [[იაპონია]] და [[ინდონეზია]] დაემატათ.▼
 
▲საერთაშორისო წარმატება ბადმინტონს ისევ [[ინგლისელები|ინგლისელებმა]] მოუტანეს, რომლებმაც [[მეორე მსოფლიო ომისომი]]ს შემდეგ დაკავებულ ტერიტორიაზე წარმატებით გაავრცელეს სპორტის ეს სახეობა. ინგლისელების ბატონობის დამხობა ბადმინტონში მოახერხეს [[დანიელები|დანიელებმა]] და [[შვედები|შვედებმა]]. ასევე გასული საუკუნიოს შუა ხანებში ძალიან მომძლავრდნენ აღმოსავლეთ აზიის წარმომადგენლები, თავიდან [[ტაილანდი]] და [[მალაიზია]], რასაც მოგვიანებით [[იაპონია]] და [[ინდონეზია]] დაემატათ.
[[ჩინეთი|ჩინეთმა]] სამოციან წლებში მოახდინა ბადმინტონში დიდი ცვლილებების განხორციელება, რის შემდეგაც მოყოლებული დღითიდღე იზრდება თამაშის სისწრაფე. ჩინელებამდე, უცნობი სტილის წინააღმდეგ არანაირი შანსი აღარ ჰქონდათ მანამდე დომინანტ სკანდინავიელებს.▼
 
▲[[ჩინეთი|ჩინეთმა]] სამოციან წლებში მოახდინა ბადმინტონში დიდი ცვლილებების განხორციელება, რის შემდეგაც მოყოლებული დღითიდღე იზრდება თამაშის სისწრაფე. ჩინელებამდე, უცნობი სტილის წინააღმდეგ არანაირი შანსი აღარ ჰქონდათ მანამდე დომინანტ სკანდინავიელებს.
 
მიუნხენის ოლიმპიადაზე [[1972]] წელს ბადმინტონი პირველად იქნა წარდგენილი საჩვენებელი სპორტის სახეობად, რასაც [[1979]] წელს მოჰყვა სპორტული ლიცენზიების შემოღება და [[1988]] წელს სეულის ოლიმპიადაზე წარმატებით წარდგენის შემდეგ ბადმინტონი იქცა ოლიმპიური სახეობად. [[1992]] წელის ბარსელონის ოლიმპური თამაშებიდან მოყოლებული რეგულარულად იმართება ოლიმპიური შეჯიბრებები სპორტის ამ სახეების სხვადასხვა დისციპლინებში.
Line 34 ⟶ 35:
 
დღესდღეობით არსებობს ორი ტიპის ვოლანი:
* ვოლანი, რომლის დასამზადებლადაც იყენებდნენ საცობს, რომელსაც [[ტყავი]] ჰქონდა შემოკრული და ჩარჭობილი ბატის ფრთები. მას ახასიათებს კარგი აეროდინამიკური თვისებები.
მას ახასიათებს კარგი აეროდინამიკური თვისებები.
* [[ნეილონი]]ს ვოლანი, რომელიც გამოირჩევა შესანიშნავი გამძლეობით და იაფი ფასით.
 
ხაზი 50:
* წყვილი — ქალთა
* შერეული
 
=== შეჯიბრის წესები ===
==== ასაკობრივი ჯგუფები ====
Line 55 ⟶ 56:
თამაში ხდება ორ მოწინააღმდეგებს შორის, თითოეულ მხარეს წარმოადგენს ერთი (ერთეულებში) ან ორი (წყვილებში) მოთამაშე(ები).
 
მისი ხანგრლივობა, ახალი წესდების თანახმად, 21 (მაქსიმუმ 31) ქულამდე, გამონაკლისი 20:20-ზე ხდება თამაშის ავტომატურად გაგრძელება.
 
==== ქულათა დათვლის ძველი წესები ====
2006 წლის მეორე ნახევრამდე გამოიყენებოდა შემდეგი წესები:
 
მამაკაცებში და წყვილებში თითოეული "სეტი"_ 15-მდე , ხოლო ქალებში_ქალებში 11-მდემდეა, მაგრამ არსებობს გამონაკლისიც, კერძოდ ორი შემთხვევა, როცა 14:14 (შესაბამისად 10:10) მოწინააღმდეგები უნდა შეთანხმდნენ (ამ მოთხოვნის უფლება ენიჭება იმ მხარეს, რომელიც არ აწვდის მოცემულ შემთხვევაში):
# არგაგრძელებაზე,ანუ 15(11) ზე თამაშის დასრულებაზე.
# თამაშის 17(13)-მდე გაგრძელებაზე.
 
== ბადმინტონი საქართველოში ==
[[საქართველო]]ში ბადმინტონი 1960-იანი წლების დასაწყისში შემოვიდა. სპორტის ამ სახეობის გავრცელებას ხელი შეუწყო 1963 წელს [[თბილისი|თბილისში]] გამართულმა სსრკ პირველმა ჩემპიონატმა, რომელსაც ერთი წლის შემდეგ საქართველოს პირველობა მოჰყვა. გარდა თბილისისა[[თბილისი]]სა, ბადმინტონის ჯგუფები გაიხსნა [[ქუთაისი|ქუთაისში]], [[ბათუმი|ბათუმში]], [[სოხუმი|სოხუმში]], [[რუსთავი|რუსთავში]], [[თელავი|თელავში]], [[გურჯაანი|გურჯაანსა]] და [[გაჩიანი|გაჩიანში]]. პირველი თაობის ბადმინტონისტებს შორის გამოირჩეოდნენ ძმები ანატოლი და ალექსანდრე დავიდოვები, [[ქურხაშვილი, ლევან|ლევან ქურხაშვილი]], [[ბორიაკი, ვლადიმერ|ვლადიმერ ბორიაკი]] და [[ასტახიშვილი, დავით|დავით ასტახიშვილი]]. პირველი სპორტის ოსტატი გახდა [[კონდრატიევა, იულია|იულია კონდრატიევა]]. 1980-იან წლებში საკავშირო და საერთაშორისო შეჯიბრებებში წარმატებით გამოდიოდა [[კავილაძე, დავით|დავით კავილაძე]], რომელმაც 1983 წელს სსრკ გუნდთან ერთად მეგობრობის საერთაშორისო ტურნირში გაიმარჯვა. საქართველოში ბადმინტონის განვითარებაში თავისი წვლილი შეიტანეს მწვრთნელებმა: გივი სამსონაძემ, ლევან ქურხაშვილმა, ანატოლი დავიდოვმა, ოთარ აბზიანიძემ, ვიქტორ მალიუტინმა და სხვებმა.
 
=== საქართველოს ბადმინტონის ფედერაცია ===
დაფუძნდა [[1991]] წლის 19 ივლისს. 1992 წლიდან [[ბადმინტონის საერთაშორისო ფედერაცია|ბადმინტონის საერთაშორისო ფედერაციისა]] (IBF) და [[ევროპის ბადმინტონის ასოციაცია|ევროპის ბადმინტონის ასოციაციის]] (EBA) წევრია. პრეზიდენტები: [[ნონიკაშვილი, პავლე|პავლე ნონიკაშვილი]] (1991-941994), [[კავილაძე, ირაკლი|ირაკლი კავილაძე]] (1994-961996), [[დავიდოვი, ანატოლი|ანატოლი დავიდოვი]] (1996-იდან).
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://badmintoni.ba.funpic.de/ პირველი ქართული საიტი ბადმინტონზე]
* {{en icon}} [http://www.internationalbadminton.org/ ბადმინტონის საერთაშორისო ფედერაციის (IBF) ოფიციალური საიტი]
* [http://www.sportandyouth.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_id=4&info_id=513 ბადმინტონი (საქართველოს სპორტისა და ახალგაზრდეობის საქმეთა დეპარტამენტი)]
 
{{სპორტის ოლიმპიური სახეობები}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ბადმინტონი“-დან