'''ახალგორი''' (ყოფ. '''ლენინგორი''') — [[დაბა]] [[ახალგორის მუნიციპალიტეტი|ახალგორის მუნიციპალიტეტშმუნიციპალიტეტში]]<nowiki/>ი, მუნიციპალიტეტის ცენტრი. [[1935]]-[[1991]] წლებში ცნობილი იყო ლენინგორის სახელით. [[რუსეთ-საქართველოს ომი (2008)|რუსეთ-საქართველოს ომის]] შემდეგ, ქალაქს რუსმა ოკუპანტებმა უწოდეს თავისი საბჭოთა სახელწოდება (ლენინგორი)<ref>[http://new.interpressnews.ge/ge/konfliqtebi/149676-erik-furnie-ckhinvalis-rezhimi-akhalgoris-qarthuli-dasakhelebebis-eliminacias-cdilobs.html ერიკ ფურნიე ახალგორისთვის „ლენინგორის“ დარქმევას მეხსიერების წაშლის მცდელობად აფასებს // InterPressNews 03-11-2010 ]</ref>. მდებარეობს [[ალევის ქედი|ალევის ქედის]] დასავლეთ კალთაზე, მდინარე [[ქსანი|ქსნის]] მარცხენა სანაპიროზე, რკინიგზის სადგურ ქსანიდან 35 კმ-ზე. დაბის სტატუსი მიენიჭა [[1960]] წელს. მოსახლეობა 2.5 ათასი (2002). დაბაში არის ადმინისტრაციული, კულტურის და ჯანდაცვის დაწესებულებები, მცირე საწარმოები. ისტორიული წყაროების ცნობით, ახალგორი დაარსებულია ძვ.წ. II ს-ში, [[საურმაგი|საურმაგის]] მეფობის პერიოდში. [[ვახუშტი ბაგრატიონი]] მას იხსენიებს „მცირე ქალაქად“, რომელშიც „მკვიდრობენ ქართველნი და სომეხნი“. გვიანფეოდალურ ხანაში ახალგორი [[ქსნის საერისთავო|ქსნის ერისთავთა]] რეზიდენცია იყო. ახალგორში შემორჩენილია XVII ს-ის სამი ხუროთმოძღვრული ანსამბლის ნანგრევები.
==ლიტერატურა==
* ენციკლოპედია „საქართველო“, თბ., 1997. დაარსა ელომ
