ვიკიპედია

ლოკალური ქსელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{წყარო}}
{{შერწყმა|ლოკალური გამოთვლითი ქსელები}}
{{შესავალიაკლია}}
'''ლოკალური ქსელი''' ({{lang-en|local Area Network}} შემოკლებით LAN) — კომპიუტერული ქსელი, შემდგარი ფიზიკურად ერთმანეთთან ახლოს მდგომი კომპიუტერებისაგან, რომლებიც ერთობლივად იყენებენ, აპარატურულ, პროგრამულ რესურსებსა და მონაცემებს. როგორც წესი ლოკალური ქსელის ერთი ან რამდენიმე კომპიუტერი ასრულებს ფაილების სერვერის ფუნქციას. LAN-ის განმსაზღვრელი მახასიათებლები, ფართო ქსელების ([[WAN]]), განსხვავდება იმით რომ აქვს ინფორმაციის გადაცემის მაღალი სიჩქარე, ესაჭიროება მცირე გეოგრაფიული ადგილი და არ საჭიროებს იჯარიან სატელეკომუნიკაციო ხაზებს.
 
== ქსელის ტოპოლოგია ==
ARCNET, [[Token Ring]] და სხვა ტექნოლოგიური სტანდარტები გამოიყენებოდა წარსულში, მაგრამ ამჟამად Ethernet ტექნოლოგია გრეხილ წყვილიან კაბელების გამოყენებით და [[Wi-Fi]] არის ყველაზე გავრცელებული ტექნოლოგიები რომლებიც გამოიყენება LAN-ში.
ქსელის ტოპოლოგია განსაზღვრავს კვანძების განლაგებას და მათ ერთმანეთთან დაკავშირებას.განასხვავებენ ვარკსვლავისებურ, რგოლურ, მარყუჟულ, სალტურ, ხისებულ, შერეულ და სრულკავშირიან ქსელებს
 
ვარსკვლავისებურ(რადიანულ) სტრუქტურაში ჩამოყალიბდება ცენტრალური კვანძი,რომლისკენაც ან რომლიდანაც იგზავნება ყველა შეტყობინება.
==ისტორია==
 
<gallery>
1960-ან წლებში კომპიუტერების უნივერსიტეტებსა და კვლევით ლაბორატორიებში გამოყენების ზრდადმა მოთხოვნილებამ გამოიწვია, კომპიუტერებს შორის მაღალ სიჩქარიანი კავშირგაბმულობის აუცილებლობა.
სურათი:ვარსკვლავისებური ქსელი.jpg|ვარსკვლავისებური ქსელი
სურათი:რგოლური ქსელი.jpg|რგოლური ქსელი
სურათი:მარყუჟული ქსელი.jpg|მარყუჟული ქსელი
სურათი:სალტური ქსელი.jpg|სალტური ქსელი
სურათი:შერეული ქსელი.jpg|შერეული ქსელი
</gallery>
 
რგოლურ სრუტქტურაში ყველა კვანძი შეერთებულია ერთმანეთთან რგოლად. არც ერთ მათგანს არ შეუძლია სრულად აკონტროლოს ქსელში შეღწევა.<br />
Cambridge Ring შეიქმნა კემბრიჯის უნივერსიტეტის მიერ 1974 წელ, მაგრამ არასოდეს ჩამოყალიბებულა წარმატებული კომერციულ პროდუქად.
მარყუჟულ სტრუქტურაში ყველა ხაზი შეერთებულია ერთმანეთთან რგოლში, მაგრამ ერთი მათგანი მართავს დანარჩენს და განსაზღვრავს რომელმა კვანძმა უნდა გამოიყენოს კავშირის არხი.
[[Ethernet]] შექმნილი იყო Xerox parc მიერ 1973-1975 და დაპატენტებული, როგორც აშშ Patent 4.063.220.
ARCNET შეიმუშავა Datapoint კორპორაციამ 1976 წელს და გამოაქვეყნა, 1977 წელს. მისი პირველი კომერციული დანერგვა მოხდა 1977 ბანკ Chase Manhattan, ნიუ იორკში
 
სალტურ სტრუქტურაში ყველა კვანძს აქვს კავშირის ერთი ხაზი, მაგრამ ეს ხაზი არ ქმნის მარყუჟს.თითოეული ხაზი იყენებს სალტეს, რომ დაუკავშირდეს ნებისმიერ სხვა კვანძებს
===სტანდარტიზაციის ევოლუცია===
 
ხისებრ სტრუქტურაში კვანძები ერთმანეთთან არის დაკავშირებული განშტოებული კავშირის არხით..ამ შემთხვევაში ქსელში არ არის მარყუჟი.
პერსონალური კომპიუტერების განვითარებამ და გავრცელებამ [[CP/M]] ოპერაციული სისტემის გამოყენებით 1970 წლების მიწურულს და შემდგომ DOS ბაზაზე დაფუძნებული სისტემების 1981 წლიდან, ნიშნავდა რომ ბევრი საიტი გაიზარდა რამდენიმე ათეულ ან თუნდას რამდენიმე ასეულ კომპიუტერამდე. თავდაპირველური ქსელების განვითარების მიზანი იყო მეხსიერებისა და პრინტერების გაზიარება, იმ დროისათვის ეს ორივე ყველაზე ძვირადღირებული გახდათ.
 
შერეულ ქსელში კვანძები შეერთებულია უფრო რთული სახით,ვიდრე ზევით ჩამონათვალნი. ზოგიერთი ხაზი შეიძლება იყოფოდეს მონაცემთა ნაკადებად,რომლებიც გადაეცემა კვანძების ორ წყვილ შორის.
თავდაპირველად ძნელად ხერხდებოდა ფიზიკური შრის და ქსელური პროტოკოლების გაერთიანება. ჩვეულებრივ ყველა მწარმოებელს გააჩნდა საკუთარი ქსელური მოწყობილობა, სადენები, პროტოკოლები და ქსელური ოპერაციული სისტემა. გამოსავალი გამოჩნდა [[Novell]] [[NetWare]] გაჩენისას რომელიც ითვალიცწინებდა ყველი არცებულ კონკურენტების ქსელურ მოწყობილებებს და დაკაბელებას ასევე გააჩნდა უფრო რთული ოპერაცილი სისტემა ვიდრე სხვა არსებულ კონკურენტებს. Netware დომინირებდა ყველა პერსონალურ კომპიუტერების ქსელში 1983 წლიდან მისი გამოჩენიდან 1990 წლების შუა რიცხვებამდე მანმდე სანამ [[Microsoft]] წარმოადგენდა [[Windows NT]] Advanced Server და [[Windows]] სამუშაო ჯგუფებისთვის (Workgroups).
 
სრულკავშირიან ქსელში, ქსელის ყველა კვანძი არხით უშუალოდ უკავშირდება ნებისმიერ სხვა კვანძს.
NetWare-ის კუნკურენტებს შორის მხოლოდ Banyan Vines გააჩნდა სათანადო ტექნიკური სიძლიერე, მაგრამ Banyan ვერ მოიპოვა უსაფრთხო ბაზა. [[Microsoft]] და 3Com ერთად მუშაობდნე მარტივ ქსელურ ოპერაციულ სისტემის შექმნაზე რომელიც ყალიბდებოდა 3Com's 3+Share [[Microsoft]]'s LAN Manager და [[IBM]]'s LAN Server ბაზებზე მაგრამ არც ერთი მათგანი არ ყოფილა წარმატებული.
 
ამავე პერიოდში Unix-ის კომპიუტერები მწარმოებლებისაგან როგორებიცაა [[Sun Microsystems]], [[Hewlett-Packard]], Silicon Graphics, Intergraph, NeXT და Apollo იყენებდნენ [[TCP/IP]]ზე დამყარებულ ქსელებს. რა თქმა უნდა ეს ვაჭრობის სფერო ახლა უფრო მწირია. ამ სფეროში გამოგონებული ტექნოლოგიები დიდ გავლენას ახდენენ ინტერნეტზე და ორივე [[Linux]]-ის და [[Apple]] [[Mac OS X]]-ის ქსელებზე და [[TCP/IP]] პროტოკოლმა თითქმის ბოლომდე ჩაანაცვლა [[IPX]], [[AppleTalk]], [[NBF]] და სხვა ქსელური პროტოკოლები რომლებიც გამოიყენებოდა ადრეულ კომპიუტერულ ქსელებში.
 
===დასადენება===
ადრეული კომპიუტერული ქსელები ყოველთვის დაფუძნებული იყო სხვა და სხვა ტიპის კოაქსიალურ კაბელებზე. თუმცა დაცული გრეხილ წყვილი იყო გამოყენებული [[IBM]]–ის [[Token Ring]] დანერგვაში, 1984-ში StarLAN წარმოადგინა უბრალო დაუცველი გრეხილ წყვილის (UTP) პოტენციალი [[Cat3]] გამოყენებით, იგივე სადენი გამოიყენებოდა სატელეფონო კავშირში. ამან საფუძველი ჩაუყარა [[10Base-T]] (და მისი შთამომავლების) და სტრუქტურული დასადენების განვითარებას, რაც დხესაც კომერციული ქსელების საფუძველს წარმოადგენს ამასთანავე ოპტიკურ ბოჭკოვანი სადენების უფრო ხშირად გამოიყენება კომერციულ პროგრამბში.
 
რადგანაც დასადენება ყოველთვის არ არის შესაძლებელი უსადენო ქსელები [[Wi-Fi]] უფროდა უფრო ხშირად გამოიყენება, რადგანაც მის მიერ სადენების გამოყენება მინიმალურია და კარგადაა მორგებული მობილურ ლეპტოპებზე და სმართფონებზე.
 
==ლიტერატურა==
* ზ. ბაიაშვილი, „საოფისე კომპიუტერული პროგრამები“, თბ., 2011
 
{{ესკიზი}}
 
[[კატეგორია:კომპიუტერული ქსელები]]
[[კატეგორია:კომპიუტერი]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ლოკალური_ქსელი“-დან