ხაზარები: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''ხაზარები''' — თურქულენოვანი ნახევრად [[მომთაბარე]] ხალხი თავდაპირველად [[ცენტრალური აზია|ცენტრალური აზიიდან]], რომლებმაც [[VII საუკუნე]]ში დამოუკიდებელი სახანო შექმნეს ჩრდილოეთ [[კავკასია|კავკასიაში]]. აკონტროლებდნენ [[აბრეშუმის დიდი გზა|აბრეშუმის დიდ გზა]]ს რომელიც აკავშირებდა [[ჩინეთი|ჩინეთს]], [[ცენტრალური აზია]]სა და [[კიევის რუსეთი|კიევის რუსეთს]]ref>{{harvnb|Noonan|1999|p=493}}.</ref><ref>{{harvnb|Golden|2011|p=65}}.</ref>. სამი საუკუნის მანძილზე (650-965) აკონტროლებდნენ [[ვოლგა|ვოლგისა]] და [[დონი (მდინარე)|დონი]]ს სანაპიროებს ყირიმის ნახევარკუნძულზე<ref>{{harvnb|Noonan|1999|p=498}}</ref>. ისინი დიდი ხნის მანძლზე მოქცეულნი იყვნენ [[ბიზანტიის იმპერია]]სა და [[ომაიანთა სახალიფო]]ს შორის, მას შემდეგ, რაც დაეხმარნენ [[ბიზანტიის იმპერია]]ს [[სასანიანები]]ს დამარცხებაში.

[[ბიზანტიის იმპერია]]სა და ხაზარებს შორის კავშირი დაახლოებით 900 წელს გაუარესდა, რის შედეგადაც ბიზანტიამ მოუწოდა [[ალანები|ალანებს]], ხაზარები [[ყირიმი]]დან და [[ჩრდილოეთი კავკასია|ჩრდილოეთი კავკასიიდან]] განედევნათ<ref name="Noonan 1999 499,502–3">{{harvnb|Noonan|1999|pp=499,502–3}}.</ref>. ამ ფაქტით ისარგებლა [[კიევის რუსეთი]]ს მმართველმა [[სვიატოსლავ I]]-მა, აიღო ხაზარების დედაქალაქი [[ატილი]] (965-969) და გაანადგურა ხაზარების სამეფო.