სომხური სამოციქულო ეკლესია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
დაზუსტა საკითხი და დაემატა წყარო
დაემატა სქოლიო
ხაზი 1:
{{სომხური სე}}
'''სომხური სამოციქულო ეკლესია''' ({{lang-hy|Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի}}; სრული დასახელება „'''სომხური წმინდა მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესია'''“) – უძველესი [[ეკლესია]] მსოფლიოში. საყოველთაოდ აღიარებულია,რომ [[სომხეთი|სომხეთმა]] პირველმა მიიღო სახელმწიფო რელიგიად ქრისტიანობა 301 წელს.<ref>[http://www.cnewa.us/default.aspx?ID=5&pagetypeID=9&sitecode=US&pageno=1 CNEWA: ''The Armenian Apostolic Church''] {{en}}</ref>. იწოდება სამოციქულოდ, ვინაიდან სომხური ტრადიციის თანახმად, სომხეთის ტერიტორიაზე ქრისტიანობის პირველი მქადაგებლები იყვნენ [[იუდა იაკობისი|იუდა]] და [[ბართოლომე მოციქული|ბართლომე]] მოციქულები. თუ მხედველობაში არ მივიღებთ ლეგენდებს, სომხეთში ქრისტიანთა არსებობის შესახებ პირველი ცნობა (დაახლოებით [[274]]) დასტურდება ათანასე ალექსანდრიელთან. სახელმწიფო რელიგიად ქრისტიანობა სომხეთში გამოცხადდა [[IV საუკუნე|IV საუკუნის დასაწყისში]] (სამეცნიერო-პოპულარული ლიტერატურის მიხედვით [[301]] <ref>'''The Journal of Ecclesiastical History''' – Page 268 by Cambridge University Press, Gale Group, C.W. Dugmore</ref><ref>'''The Armenian Massacres''', 1894–1896: 1894–1896 : U.S. media testimony – Page 131 by A. Dzh. (Arman Dzhonovich) Kirakosian</ref>, ხოლო უკეთ არგუმენტირებული სამეცნიერო შეხედულებით [[315]] წელს), [[თრდატ III]]-ის დროს, [[გრიგოლ განმანათლებელი|გრიგოლ განმანათლებლის]] ღვაწლით. გრიგოლივე გახდა სომხეთის პირველივე [[ეპისკოპოსი]] (ერთხანს საეპისკოპოსო ხარისხი გრიგოლის საგვარეულოში მემკვიდრეობით გადადიოდა). წმ. გრიგოლი სომეხთა ეპისკოპოსად ხელდასხმულ იქნა კესარია–კაბადოკიის მთავარეპისკოპოს ლეონტის მიერ, რითაც სომხეთის ეკლესია იქცა კესარია–კაბადოკიის ეკლესიის იურსდიქციის ქვეშ მყოფად, ეს დამოკიდებულება გაგრძელდა 368 წლამდე, როდესაც სომხეთის მეფე პაპმა დამოუკიდებლად დასვა სომხეთის მთავარეპისკოპოსი, რითაც საფუძველი ჩაეყარა სომხური ეკლესიის ავტოკეფალიას (იხ.<ზაზა ალექსიძის სტატია „სომეხთა წმინდა სამოციქულო მართლმადიდებელი ეკლესია” წიგნში "რელიგიები„რელიგიები საქართველოში"საქართველოში”, თბ. 2008, გვ. 196) >. IV-V საუკუნეების მიჯნაზე [[ბიზანტია|ბიზანტიისა]] და [[ირანი]]ს ცდით ორად გაყოფილ სომხეთში ადგილობრივი საერო ხელისუფლება მოიშალა და ამიერიდან ერთიანი [[სომხეთი]]ს სიმბოლო გახდა სომხეთის სამოციქულო ეკლესია, რასაც დაახლოებით ამავე ხანებში სათავეში ჩაუდგა ავტოკეფალური ეკლესიის პატრიარქ-კათალიკოსი, რომლის რეზიდენციაც ხან [[ვაღარშაპატი|ვაღარშაპატში]] (ეჩმიაძინი) იყო, ხან [[დვინი|დვინში]].
 
== მიაფიზიტობა ==