ნახშირბადი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎გამოყენება: clean up, replaced: ერთერთი → ერთ-ერთი using AWB
ხაზი 51:
*: [[მური]]
 
ნახშირბადის ატომის [[ატომური ორბიტალი|ელექტრონულ ორბიტალს]] შეიძლება ქონდესჰქონდეს სხვადასხვანაირი გეომეტრია, [[ჰიბრიდიზაცია (ქიმია)|მისი ელექტრონული ორბიტალების ჰიბრიდიზაციის]] მიხედვით. არსებობს ნახშირბადის ატომის სამი ძირითადი გეომეტრია.
* ტეტრაედრული, წარმოიქმნება ერთი s- და სამი p- ელექტრონების შერევით (sp<sup><nowiki>3</nowiki></sup>-ჰიბრიდიზაცია). ნახშირბადის ატომი მდებარეობა ტეტრაედრის ცენტრში, შეკავშირებულია ოთხი ეკვივალენტური σ-კავშირით ნახშირბადის ატომთან ან სხათი ტეტრაედრის წვერთან. ნახშირბადის ატომის ასეთ გეომეტრიას შეესაბამება ნახშირბადის ალოტროპიული მოდიფიკაცია [[ალმასი]] და [[ლონსდეილიტი]]. ასეთი ჰიბრიდიზაციას ფლობს ნახშირბადი, მაგალითად, [[მეთანი|მეთანში]] და სხვა ნახშირწყალბადებში.
* ტრიგონალური, წარმოიქმნება ერთი s- და ორი p-ელექტრონული ორბიტალების შერევით (sp<sup><nowiki>2</nowiki></sup>-ჰიბრიდიზაცია). ნახშირბადის ატომს აქვს სამი თანაბარფასოვანი σ-კავშირი, რომლებიც განლაგებულნი არიან ერთ სიბრტყეზე 120° კუთხის დახრით ერთმანეთთან. ჰიბრიდიზაციაში არ მონაწილეობს p- ორბიტალი, რომელიც მდებარეობს σ-კავშირის სიბრტყის პერპენდიკულარულად, გამოიყენება π-კავშირის წარმოსაქმნელად სხვა ატომებთან. ნახშირბადის ასეთი გეომეტრია დამახასიათებელია გრაფიტისათვის, [[ფენილი]]სათვის და სხვა.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნახშირბადი“-დან