აშშ-ის სამოქალაქო ომი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎top: clean up, replaced: ასევე ცნობილი როგორც → აგრეთვე ცნობილი, როგორც using AWB
→‎top: clean up, replaced: აგრეთვე ცნობილი, როგორც → აგრეთვე ცნობილი როგორც using AWB
ხაზი 2:
[[ფაილი:US Secession map 1861.svg|მინი|250px|<center>'''შტატების სტატუსები 1861 წელს.</center>''' {{legend|#A40000| 1861 წლის 15 აპრილამდე გამოყოფილი შტატები}} {{legend|#EF2929| 1861 წლის 15 აპრილის შემდეგ გამოყოფილი შტატები}} {{legend|#FCE94F| გაერთიანებული შტატები სადაც მონობა ნება დართული იყო}} {{legend|#204A87| გაერთიანებული შტატები სადაც მონობა აკრძალული იყო}}
{{legend|#D3D7CF| ტერიტორიები}}]]
'''ამერიკის სამოქალაქო ომი''' (1861-65), აგრეთვე ცნობილი, როგორც '''ომი სამხრეთსა და ჩრდილოეთს შორის''' — ომი ჩრდილოეთის ინდუსტრიულ შტატებსა და სამხრეთის მონათმფლობელურ შტატებს შორის. სამხრეთის თერთმეტი მონათმფლობელური შტატი [[აშშ]]-ს გამოეყო და [[ამერიკის შტატების კონფედერაცია]] ჩამოაყალიბა. [[ჯეფერსონ დეივისი]]ს მეთაურობით ეს შტატები აშშ-ის ფედერალური მთავრობის (იუნიონის) წინააღმდეგ იბრძოდა. ფედერალურ მთავრობას მხარს უჭერდა ყველა თავისუფალი შტატი და მათი მოსაზღვრე ხუთი მონათმფლობელი შტატი.
 
[[1860]] წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკური პარტია]], [[აბრაამ ლინკოლნი]]ს ხელმძღვანელობით, მოუწოდებდა მონათმფლობელობის გავრცელების შეზღუდვაზე იმ შტატების გარეთ, სადაც ის უკვე არსებობდა. რესპუბლიკელთა გამარჯვებამ არჩევნებში გამოიწვია შვიდი სამხრეთის შტატის კავშირიდან გასვლა, [[1861]] წლის 4 მარტს ლინკოლნის პრეზიდენტის პოსტზე ასვლამდე. არჩევნებამდე და არჩევნების შემდგომმა ადმინისტრაციებმა უარყვეს ამ შტატების კავშირიდან გასვლის ლეგიტიმურობა და ის აჯანყებად მიიჩნიეს.