[[ფაილი:Malcolm X NYWTS 2a.jpg|thumb|მალკოლმ იქსი]]
'''მალკოლმ იქსი''' (ინგლ. Malcolm X, ნამდვ. სახელი — მალკოლმ ლიტლი, ინგლ. Malcolm Little, აგრეთვე ცნობილი, როგორც ელ-ჰაჯ მალიქ ელ-შაბაზი, დ.[[19 მაისი]], [[1925]] — გ. [[21 თებერვალი]], [[1965]]) — ამერიკელი შავკანიანი მუსლიმი მოძღვარი და შავკანიანთა მოძრაობის აქტივისტი. 1952-64 წლებში ჩართული იყო "ისლამის ერის" მოძრაობაში. მოძრაობის დატოვების შემდეგ 1964 წელს [[ჰაჯი|ჰაჯზე]] გაემგზავრა [[მექა]]ში და სუნი მუსლიმი გახდა. ბრწყინვალე ორატორი ქადაგებდა "შავი ნაციონალიზმის" იდეოლოგიას, შემდგომში კი აშშ-ის არსებული წყობის რევოლუციით შეცვლის აუცილებლობას. მისი დაფუძნებულია ორგანიზაცია "აფროამერიკელთა ერთობა" (Afro-American Unity). ერთ წელიწადში ის [[ჰარლემი|ჰარლემში]] სახალხო გამოსვლისას დაცხრილეს. შავკანიანთა მიერ აღიქმება მათი უფლებებისთვის მებრძოლ გმირად. 1992 წელს ამერიკელმა რეჟისორმა [[სპაიკ ლი]]მ გადაიღო ამავე სახელწოდების [[მალკოლმ იქსი (1992 წლის ფილმი)|კინოფილმი]], სადაც მთავარ როლს [[დენზელ ვაშინგტონი]] ასრულებს. ჰარლემის ერთ-ერთ მთავარ გამზირს მალკოლმ იქსის სახელი ჰქვია.
