ტარანტულის ნისლეული: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
→‎top: clean up, replaced: ასევე ცნობილი, როგორც → აგრეთვე ცნობილი, როგორც using AWB
ხაზი 1:
[[ფაილი:Tarantula Nebula TRAPPIST.jpg|მინი|ტარანტულის ნისლეულის პირველი ნათელი სურათი. [[ლა-სილიის ობსერვატორია]]]]
'''ტარანტულის ნისლეული''' (ასევეაგრეთვე ცნობილი, როგორც '''30 ოქროს თევზი''') — [[ემისიური ნისლეული|ემისიური]] [[ნისლეული]] [[ოქროს თევზის თანავარსკვლავედი|ოქროს თევზის თანავარსკვლავედში]], [[H II რეგიონი]] [[მაგელანის დიდი ნისლეული|მაგელანის დიდ ნისლეულში]]. თავდაპირველად, მას [[ვარსკვლავი|ვარსკვლავად]] მიიჩნევდნენ, თუმცა, [[1751]] წელს, [[ნიკოლა ლუი დე ლაკაილი|ნიკოლა ლუი დე ლაკაილმა]], მასში ნისლეულის ბუნება ამოიცნო.
 
ნისლეულის [[ვარსკვლავიერი სიდიდე]] რვის ტოლია. მისი მანძილის (49 [[პარსეკი|კილოპარსეკი]], ანუ 160 000 [[სინათლის წელი]]) გათვალისწინებით, იგი მეტისმეტად მოკაშკაშე არავარსკვლავურ ობიექტს წარმოადგენს. ნისლეულის სიკაშკაშე იმდენად დიდია, რომ [[დედამიწა|დედამიწასთან]] ისე ახლოს ყოფნის შემთხვევაში, როგორც [[ორიონის ნისლეული|ორიონის ნისლეულია]], ტარანტულის ნისლეულის ნათება ჩრდილების არსებობას შეწყვეტდა <ref>http://www.noao.edu/news/2011/pr1102.php</ref>
 
ტარანტულის ნისლეული გალაქტიკათა [[ადგილობრივი ჯგუფი]]ს ყველაზე მეტად აქტიური [[ვარსკვლავთფორმირების რეგიონი]]ა. [[ადგილობრივი ჯგუფი]]ს მსგავს რეგიონებში, იგი დიამეტრის მიხედვით, ერთ-ერთ უდიდეს ობიექტად ითვლება — მისი დიამეტრი 200 [[პარსეკი|პარსეკია]]. იგი [[მაგელანის დიდი ნისლეული]]ს იმ მოწინავე კიდეზე მდებარეობს, სადაც [[ვარსკვლავთშორისი სივრცე|ვარსკვლავთშორისი სივრცის]] შეკუმშვა და დინამიური წნევის დატვირთვა მაქსიმუმს აღწევს.
ხაზი 18:
| author2 = Hunter, D.
| postscript = <!--None-->
}}</ref>,რომელიც ნისლეულის ხილვადობისთვის საჭირო ენერგიის უმეტეს ნაწილს წარმოქმნის. NGC 2070-ის მასა 450 000 [[მზის მასა]]ს უდრის, რაც მიგვითითებს იმაზე, რომ სავარაუდოდ, იგი მომავალში [[სფეროსებრი ვარსკვლავთგროვა]] გახდება.<ref>{{cite journal | last=Bosch | first=Guillermo |author2=Terlevich, Elena |author3=Terlevich, Roberto | title=Gemini/GMOS Search for Massive Binaries in the Ionizing Cluster of 30 Dor | journal=Astronomical Journal | volume=137 |issue=2 | pages=3437–3441 | date=2009 | =2009AJ....137.3437B | doi=10.1088/0004-6256/137/2/3437|= 0811.4748 }}</ref> ამასთანავე, ტარანტულის ნისლეული [[Hodge 301]]-საც მოიცავს, რომლის მასიური ვარსკვლავების უმეტესობაც, [[ზეახალი ვარსკვლავი|ზეახალ ვარსკვლავში]] აფეთქდა.<ref>{{cite journal |last=Grebel | first= Eva K. |author2=Chu, You-Hua | title=Hubble Space Telescope Photometry of Hodge 301: An "Old" Star Cluster in 30 Doradus | date=2000 | journal=Astronomical Journal | volume=119 | issue=2 | pages=787–799 | =2000AJ....119..787G | doi=10.1086/301218|= astro-ph/9910426 }}</ref>
 
[[ტელესკოპი|ტელესკოპის]] გამოგონების შემდეგ დაფიქსირებული<ref>{{cite web|title=Tarantula Nebula's Cosmic Web a Thing of Beauty|url=http://www.space.com/11180-hubble-telescope-photos-tarantula-nebula.html|publisher=SPACE.com|accessdate=2011-03-26|date=2011-03-21}}</ref> უახლოესი [[ზეახალი ვარსკვლავი]] — [[SN 1987A]], ტარანტულის ნისლეულის განაპირად აღმოჩნდა.<ref><span class="plainlinks">[http://books.google.com/books?id=xGraFRhwutUC&pg=PA299&lpg=PA299&dq=nasa+ngc2070+encyclopedia&source=bl&ots=1vo_s19nmO&sig=li3ZUo2rCvFYM5CdG_Mq5TD4peY&hl=en&sa=X&ei=l2bkUM6gLemY2AWBlYHIBg&ved=0CF8Q6AEwBw#v=onepage&q=nasa%20ngc2070%20encyclopedia&f=false "Encyclopedia of Space"]</span>. Authors: Couper,Heather; Henbest, Nigel. Retrieved 2 January 2013.</ref> არსებობს [[ზეახალი ვარსკვლავის ნარჩენი]], რომელიც გარს ერტყმის გაფანტულ ვარსკვლავთგროვას — [[NGC 2060]]-ს, მაგრამ ნისლიანობის გამო, რთულია სხვა ნარჩენების არსებობის დადგენა.<ref name=lazendic>{{Cite journal | doi = 10.1086/377630| title = Supernova Remnant Candidates in the 30 Doradus Nebula| journal = The Astrophysical Journal| volume = 596| pages = 287| year = 2003| last1 = Lazendic | first1 = J. S.| last2 = Dickel | first2 = J. R.| last3 = Jones | first3 = P. A.| = 2003ApJ...596..287L}}</ref>