მიხეილ ლორის-მელიქიშვილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
[[ფაილი:LorisMelikov Aivazovsky.jpg|მინიატიურა|მიხეილ ლორის-მელიქიშვილი]]
'''მიხეილ ტარიელის ძე ლორის მელიქიშვილი''' (ლორის-მელიქოვი) ({{lang-ru|'Михаи́л Тариэ́лович Лори́с-Ме́ликов}}) ({{Lang-hy|Միքաէլ Տարիելի Լորիս-Մելիքով}}; 19 ოქტომბერი, 1825 — 12 (24) დეკემბერი, 1888) — [[რუსეთის იმპერია|რუსეთის იმპერიის]] სამხედრო და სახელმწიფო მოღვაწე, კავალერიის [[გენერალი]] (1875 წლის 17 აპრილიდან), [[გენერალ -ადიუტანტი]], [[გრაფი]] (1878 წლის 16 აპრილიდან), სახელმწიფო საბჭოს წევრი (1880 წლის 11 თებერვლიდან).
 
დაიბადა [[თბილისი|თბილისში]] 1824 წლის 19 ოქტომბერს (სხვა ცნობით 1825 წლის 20 დეკემბერს) [[სომხეთი|სომხური]]] წარმომავლობის ქართული ფეოდალური საგვარეულოს [[ლორის მელიქიშვილები|ლორის მელიქიშვილების]] ოჯახში. მამა ტარიელ ზურაბის ძე ლორის მელიქიშვილი, დედა ეკატერინე ახვერდაშვილი ცხოვრობდნენ თბილისში.
 
XVII საუკუნის დასაწყისში, როდესაც 1604 წელს [[აბას I|შაჰ აბას I-მა]] (1587-1629 წწ.) ქართლის მეფე [[გიორგი X|გიორგი X-მ]] (1600-1606 წწ.) და კახეთის მეფე [[ალექსანდრე II|ალექსანდრე II-მ]] (1574-1605 წწ.) [[ერევანი|ერევანთან]] ომში ოსმალები დაამარცხეს, ომში მონაწილეობის გამო შაჰმა ქართველი მეფეები "უხვად" დააჯილდოვა. გიორგი მეფეს ირანში სოფლები მისცა და 300 თუმანი ჯამაგირი დაუნიშნა. სამაგიეროდ ლორე და დებედას ხეობა გამოსთხოვა. დებედას ხეობაში თურქმანული ტომი [[ბორჩალო|ბორჩალუ]] ჩამოსახლა. ლორეში[[ლორე]]ში კი სახანო შეიქმნა. სახანოს ადგილობრივი სომხური წარმომავლობის გამუსლიმებული [[მელიქი]] ედგა სათავეში. ამის გამო ხშირად ლორის სახანო სამელიქოდ მოიხსენიება, ხოლო საგვარეულოს წარმომადგენლებს ლორის მელიქები ან ლორის მელიქისშვილები, ამავე პერიოდში არსებობდა სომხითის სამელიქოც. [[მელიქიშვილები|სომხითის მელიქიშვილები]] და [[ლორის მელიქიშვილები|ლორის მელიქიშვილები]] ერთი წარმოშობის არიან.
დაიბადა [[თბილისი|თბილისში]] 1824 წლის 19 ოქტომბერს (სხვა ცნობით 1825 წლის 20 დეკემბერს) სომხური წარმომავლობის ქართული ფეოდალური საგვარეულოს [[ლორის მელიქიშვილები|ლორის მელიქიშვილების]] ოჯახში. მამა ტარიელ ზურაბის ძე ლორის მელიქიშვილი, დედა ეკატერინე ახვერდაშვილი ცხოვრობდნენ თბილისში.
 
 
XVII საუკუნის დასაწყისში, როდესაც 1604 წელს [[აბას I|შაჰ აბას I-მა]] (1587-1629 წწ.) ქართლის მეფე [[გიორგი X|გიორგი X-მ]] (1600-1606 წწ.) და კახეთის მეფე [[ალექსანდრე II|ალექსანდრე II-მ]] (1574-1605 წწ.) [[ერევანი|ერევანთან]] ომში ოსმალები დაამარცხეს, ომში მონაწილეობის გამო შაჰმა ქართველი მეფეები "უხვად" დააჯილდოვა. გიორგი მეფეს ირანში სოფლები მისცა და 300 თუმანი ჯამაგირი დაუნიშნა. სამაგიეროდ ლორე და დებედას ხეობა გამოსთხოვა. დებედას ხეობაში თურქმანული ტომი [[ბორჩალო|ბორჩალუ]] ჩამოსახლა. ლორეში კი სახანო შეიქმნა. სახანოს ადგილობრივი სომხური წარმომავლობის გამუსლიმებული [[მელიქი]] ედგა სათავეში. ამის გამო ხშირად ლორის სახანო სამელიქოდ მოიხსენიება, ხოლო საგვარეულოს წარმომადგენლებს ლორის მელიქები ან ლორის მელიქისშვილები, ამავე პერიოდში არსებობდა სომხითის სამელიქოც. [[მელიქიშვილები|სომხითის მელიქიშვილები]] და [[ლორის მელიქიშვილები|ლორის მელიქიშვილები]] ერთი წარმოშობის არიან.
ლორის მელიქები ქართულ ფეოდალურ იერარქიაში სამეფო [[აზნაური|აზნაურის]] ტიტულით სარგებლობდნენ.
 
 
მიხეილმა სწავლა 1836 წელს მოსკოვის ლაზარევის ინსტიტუტში დაიწყო.
1840-იანი წლებიდან სამხედრო კარიერა დაიწყო. იგი წარმატებულად მონაწილეობდა რუსეთის იმპერიის მიერ წარმოებულ ომებში, მათ შორის - [[კავკასიის ომი|კავაკასიის]], [[ყირიმის ომი|ყირიმის]] და [[რუსეთ-ოსმალეთის ომი (1877-1878)|რუსეთ ოსმალეთის]] 1877-1878 წლების ომებში. სამხედრო კარიერასთან ერთად წარმატებული იყო წარმატებულ სამოქალაქო მოღვაწეობასაც ეწეოდა,; იყო თერგის ოლქის უფროსი, ხარკოვის ოლქის გენერალ გუბერნატორი, შინაგან საქმეთა მინისტრი.
 
 
1888 წლის 12 (24) დეკემბერს 64 წლის ასაკში [[საფრანგეთი|საფრანგეთის]] ქალაქ [[ნიცა|ნიცაში]] გარდაიცვალა, დაკრძალულია [[თბილისი|თბილისში]].
 
 
== ლიტერატურა ==
 
* «О Кавказских правителях с 1776 года до конца XVIII столетия, по делам Ставропольского архива», «Русский архив», 1873
* Письма к графу Лорису-Меликову от Н. Н. Муравьева и М. С. Воронцова напечатаны в «Русской старине» в 1884 г., т. 43.
Line 26 ⟶ 20:
* Государственные деятели Российской империи. СПб., 2002, стр. 428—432.
 
==რესურსები ინტერნეტში==
* {{Cite Americana|wstitle=Loris-Melikoff, Mikhail Tarielovitch Tainoff, Count |short=x}}
 
{{DEFAULTSORT:ლორის-მელიქიშვილი, მიხეილ }
[[კატეგორია:დაბადებული 1824]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1888]]
[[კატეგორია:რუსეთის იმპერიის გენერლები]]
[[კატეგორია:სანქტ-პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიის საპატიო წევრები]]