დავით XI: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
იარლიყი: წყაროს რედაქტირება 2017
ხაზი 30:
'''დავით XI''', ''დაუთ-ხანი'' — ქართლის ხანი (ზოგიერთი ქართული წყაროს მიხედვით, [[ქართლის სამეფო|ქართლის]] მეფე) [[1569]]-[[1578]], [[ლუარსაბ I|ლუარსაბ I-ის]] ძე. სამედიცინო წიგნის, [[იადიგარ დაუდი]]ს ავტორი.
 
დავით XI-მ უღალატა ძმას [[სიმონ I|სიმონ I-ს]] და თავის მომხრე ქვემო ქართლის თავადებთან — [[ბარათაშვილები|ბარათაშვილებთან]] ერთად [[1561]] წელს ირანს გაემგზავრა და შაჰ-[[თამაზ I]]-ს ეახლა ყაზვინს. იგი გაამაჰმადიანეს, ვასალობის [[რაყამი]] უბოძეს, ქართლის ხანად დანიშნეს ([[1562]]) და ყიზილბაშთა ჯარით საქართველოში გამოგზავნეს. დავით XI განაგებდა მხოლოდ თბილისსა და ქვემო ქართლს, რომელიც ამ დროს ირანს ეპყრა. დანარჩენი ქართლი სიმონ I-ს ემორჩილებოდა, რომელსაც ფეოდალთა დიდი ნაწილი ერთგულობდა. ქართლში „ორიანობა“ (ორმეფობა) დამყარდა. დავით XI-მ [[1569]] წელს [[ფარცხისის ბრძოლა (1569)|ფარცხისის ბრძოლაში]] ყიზილბაშთა დახმარებით სიმონი დაამარცხა და ქართლის ერთადერთი მმართველი გახდა. დატყვევებული სიმონი ირანში გაგზავნეს. მაგრამ თავადთა უმეტესობა საჩინო ბარათაშვილის მეთაურობით კვლავ განაგრძობდა დავით XI-ისა და ყიზილბაშების წინააღმდეგ ბრძოლას. დავით XI წელიწადში 20000 დუკატს უხდიდა ირანს ხარკად. [[1578]] წელს, როდესაც [[ოსმალეთი]]ს დიდი არმია მუსტაფა ლალა-ფაშას მეთაურობით საქართველოში შემოიჭრა, დავით XI-მ თბილისი გადაწვა და თავი ლორეს შეაფარა. ოსმალებმა ქართლი საფაშოდ გამოაცხადეს და თბილისში ფაში დასვეს. [[1578]] წელს ირანის მთავრობამ სიმონ I ტყვეობიდან გაათავისუფლა და ქართლში დააბრუნა ოსმალთა წინააღმდეგ საბრძოლველად, დავით XI-მ ციხეები ოსმალთა სარდალს გადასცა, თვითონ კი სტამბოლში წავიდა, სადაც პატივით მიიღეს და სარჩოდ ორი სანჯაყი უბოძეს. დავით XI-ის ვაჟებმა [[ბაგრატ VII (ქართლის მეფე)|ბაგრატმა]] და [[როსტომი (ქართლის მეფე)|ხოსრომ]] ჯერ კახეთს შეაფარეს თავი, შემდეგ კი ირანში[[სეფიანთა ირანი|სპარსეთში]] წავიდნენ. დავით XI-მ ოსმალეთში რამდენიმე წელი დაჰყო და იქვე გარდაიცვალა. ოსმალეთში ყოფნის დროს ორი ოსმალური კარაბადინისაგან ერთი ქართული საექიმო წიგნი ([[იადიგარ დაუდი]]) შეადგინა და საქართველოში გამოგზავნა.
==ლიტერატურა==
*''ჯამბურია გ.,'' ქსე, ტ. 3, გვ. 336, თბ., 1978
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/დავით_XI“-დან